Bijdrage Wassenberg over de terreurdaad in Frankrijk en de vrijheid van menings­uiting

Voorzitter, de aanslagen in Europa raken ons allemaal. De Franse leraar Paty is vermoord om het tonen van een spotprent. Morgen is het vijf jaar geleden dat de gruwelijke aanslag in de Bataclan, in Parijs, plaatsvond.

In Rotterdam en Den Bosch worden docenten wordt bedreigd en moeten onderduiken vanwege het tonen van een cartoon. Die gebeurtenissen raken onze open samenleving in het hart, en het wrange is dat het de daders juist daarom te doen is.

Docenten moeten vrij van angst leerlingen onze democratische waarden kunnen bijbrengen. Dat is een cruciaal onderdeel van het burgerschapsonderwijs. De Partij voor de Dieren staat volledig achter onze docenten, cartoonisten, columnisten, politici en de vrijheid van meningsuiting. Bedreigingen en geweld zijn volstrekt onacceptabel en nooit, in geen enkel geval goed te praten.

We hebben de plicht om die bedreigingen serieus te nemen, en om de bedreigers aan te pakken. Soms zijn ze met naam en toenaam bekend, maar blijven aangiften liggen en kunnen ze ongehinderd hun gang gaan. Dat is onverteerbaar. Voorzitter, die columnisten, cartoonisten, leraren kunnen ALLEEN hun werk doen als ze zich gesteund voelen door de rechtsstaat. Ik wil weten of de regering dat met mij eens is en daar meer dan nu het geval is uitvoering aan geeft. Het gaat nu te vaak mis. Graag hoor ik van de minister van Justitie welke prioriteit de aangiften krijgen, en hoe het kan dat aangiften vaak blijven liggen, en pas worden opgepakt als ze in de media komen. Want dat gebeurt!

De terroristen hebben als doel hebben om angst, woede en verdeeldheid te zaaien. Als politici hebben wij de verantwoordelijkheid die angst niet verder aan te wakkeren met steeds verdergaande antiterrorismemaatregelen, want die raken ons allemaal, de hele samenleving.

Voorzitter, grootschalige, goed voorbereide aanslagen bleven de laatste jaren in Nederland gelukkig uit. De NCTV stelt dat de dreiging op dit moment vooral komt van geradicaliseerde eenlingen die provisorisch te werk gaan, zoals het geval was in Frankrijk.

Toch zijn er al plannen om de internationale veiligheidsstructuur in allerijl verder op te tuigen. Naar verluidt wil het kabinet dat Europa meer bevoegdheden krijgt om versleutelde gesprekken te onderscheppen. In de brief van gisteren lees ik daar niets over, maar ik zou graag van de minister horen of daar wel of geen sprake van is.

Want voorzitter, grootschalige dataverzameling en censuur zijn niet de oplossing. Het kabinet creëert hiermee schijnveiligheid. De ongemakkelijke waarheid is dat aanslagen door eenlingen niet voor 100% uit te bannen zijn, ook niet met ongelimiteerde toegang tot hun digitale netwerken.

Veel beter is het om radicalisering bij de bron aan te pakken. Door veel meer in te zetten op deradicaliseringsprogramma’s. Door veel steviger op te treden bij buitenlandse beïnvloeding.

Maar ook door te investeren in de wijkagent als ogen en oren van de buurt. De schakels tussen de wijk en de politie. Het luisterend oor van de wijkagent werkt beter dan een afluisterend oor van de opsporingsinstanties.

Extremistisch gedachtegoed gedijt wanneer mensen geen perspectief hebben. Daarom moeten we ook veel meer investeren in gelijke kansen, in de aanpak van discriminatie en in integratie in Nederland.

De president van Frankrijk pleit in de Europese Unie voor strengere grenscontroles. Nederland lijkt daar wel voor te voelen. Maar we moeten voorkomen dat we een schijnveiligheid creëren. Alsof we een volgende aanslag kunnen voorkomen door een nòg hogere muur om Europa te zetten, door burgerlijke vrijheden in te perken, zónder de grondoorzaken aan te pakken, voeden we het wantrouwen tegen migranten en vluchtelingen. Daarmee lossen we het terrorisme niet op, maar vergroten we de haat.