Inbreng Lammert van Raan AO Belas­ting­ont­wijking

Voorzitter,

In de jaren negentig zag ik de groene zuidelijke zoom van Amsterdam ontbost worden door marmer- en steenkolossen en discussieerde de gemeenteraad lang over het belang van kwalitatief hoogwaardig vervangend groen en welke kwaliteit het stadsmeubilair moest hebben.

Ook hoogwaardig, dat stond vast, want de Zuidas moest allure krijgen! En dat kreeg ze. Er werd weinig gesproken over de activiteiten van de bewoners van die steenkolossen.

Voorzitter , inmiddels mag bekend worden geacht dat wereldwijd democratieën ondermijnd worden, niet alleen door autoritaire leiders, maar ook door grootschalige belastingontwijking. Grote bedrijven zijn zeer bedreven in het ontwijken van belasting. Geholpen door die bewoners van de Zuidaskolossen, wat mij betreft het equivalent van de roofridders van weleer, die in opdracht van hun meesters rijkdommen vergaarden.

En het is inmiddels algemeen bekend: Nederland vervult bij de internationale belastingontwijking een belangrijke spilfunctie. En daar is ook het Europees Parlement achter gekomen. Nederland staat sinds afgelopen dinsdag ook in Europa officieel te boek als belastingparadijs.

Belastingontwijking creëert een eigen vicieuze cirkel van een steeds verder uitdijende financiële sector; een businessmodel dat succesvol belastingontwijking faciliteert, stimuleert een toenemende vraag naar nog meer belastingontwijkingroutes en daarmee naar bedrijven die die routes kunnen faciliteren.

Het gevolg: een financiële sector die de welvaart van de rest van de maatschappij stelselmatig afroomt. Ik wacht nog op de dag dat de gele hesjes massaal de trein naar Amsterdam Zuid pakken.

Voorzitter, Nederland is een schakel in een keten van belastingontwijking. De Partij voor de Dieren vindt dat Nederland niet alleen ketenverantwoordelijkheid heeft, maar juist ook schakelverantwoordelijkheid. Hier, in dit huis, bij de staatssecretaris, bij mijzelf en mijn collega’s, ligt de sleutel.

En wij geloven dat de staatssecretaris zijn best doet om de belastingontwijking tegen te gaan. En wij geloven dat hij verder kan gaan dan dat hij nu gaat.

Ik zal twee concrete voorbeelden geven van schakels die Nederland uit de keten van belastingontwijking kan knippen.

Allereerst de vergoeding voor verstrekking en vergoeding van informeel kapitaal en royalty’s.

Nu is het zo dat bedrijven kosten voor rentebetalingen voor leningen binnen en royalty’s aan gelieerde bedrijven kunnen aftrekken, ook wanneer er geen belaste inkomsten elders in de wereld tegenover staan. You can't have your cake and eat it geldt voor normale stervelingen, maar niet voor grote multinationals.

Harde eis zou moeten zijn dat alleen rente aftrekbaar is als daar elders een daadwerkelijke belasting tegenover staat EN dat de bewijslast bij de belastingplichtige ligt. Dat zou niet alleen in het rulingbeleid per 1 juli moeten terugkomen, waar het wel wordt aangepakt, maar ook in de belastingwetgeving zelf. Graag een reactie van de staatssecretaris.

En als tweede punt zou ik de staatssecretaris willen vragen om een reactie over de recente uitspraak van het Europese Hof. Het Hof heeft geoordeeld dat EU-lidstaten misbruik van Europese fiscale richtlijnen moeten bestrijden en dat dat belastingplichtigen zich niet op de voordelen van de fiscale richtlijnen mogen beroepen als er sprake is van misbruik. Is de staatssecretaris van plan om beleidswijzigingen door te voeren naar aanleiding van deze uitspraak?

Voorzitter, Nederland heeft een enorme schakelverantwoordelijkheid, en wij willen de staatssecretaris aanmoedigen om zijn inspanningen om belastingontwijking tegen te gaan voort te zetten en te intensiveren.

En de Zuidas weer een groen paradijs te maken in plaats van een belastingparadijs te laten zijn.