Inbreng Ouwehand VAO Toet­sings­kader Ammoniak

Voorzitter,

Het is duidelijk dat in het toetsingskader dat we vandaag bespreken niet de bescherming van natuur centraal staat, maar bedrijfsuitbreidingen in de veehouderij. In het licht van de verontrustende rapporten over het klimaat, de milieuvervuiling en het verdwijnen van kostbare natuur, is duidelijk dat het kabinet nog steeds de koers niet wil wijzigen. Economie wint het nog steeds van ecologie. De vraag is hoeveel geld we denken te moeten verdienen voordat we aan het milieu toe gaan komen. Blijven we zagen aan de tak waarop we zitten?

De schade die de veehouderij toebrengt aan onze natuur is al meer dan 20 jaar onderwerp van hevige kritiek. En nog altijd wordt 80% van de Nederlandse natuur veel te zwaar belast met ammoniak. Hoe kan het ook anders? Geen land ter wereld heeft zoveel dieren op elkaar gepakt zitten als Nederland. Alle lapmiddelen ten spijt: een vermindering van emissies realiseer je volgens het Centrum voor Landbouw en Milieu vooral door je veestapel te laten krimpen. Volkomen logisch, maar wat doet de minister? Die komt met een toetsingskader dat alle ruimte biedt aan nieuwe uitbreidingen van de bio-industrie. De minister kan weten dat steun aan de bio-industrie een doodlopende weg is, maar in plaats van de steven te wenden, geeft hij extra gas. Letterlijk!

Voorzitter, dit toetsingskader is onvoldoende onderbouwd. Nederland heeft in Europa beloofd natuurgebieden te beschermen, maar tot nu toe is nog niet in kaart gebracht hoe we dat moeten gaan doen. Met andere woorden: het beleid voor de bescherming van Natura2000-gebieden is nog niet vastgelegd. Intussen wil de minister wel vast vergunningen uitdelen, op basis van een criterium waarvoor de wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt. En daar zou de Kamer dan mee moeten instemmen. Ik zou niet durven.

In de bestuurlijke afspraken is vastgelegd dat het toetsingskader vooraf wetenschappelijk moet worden getoetst op de beoogde effecten op natuur en landbouw. De resultaten van dat onderzoek zijn nog niet bekend. De EU heeft ons al vaker op de vingers getikt als het gaat om de bescherming van natuur en milieu. Wat gebeurt er als Europa ons terugfluit vanwege een veel te vrij ammoniakbeleid? En hoe zit het met de financiële risico's? Nu vervuilersrechten weggeven, die later in strijd blijken met de beleidsdoelen, kan de Nederlandse overheid letterlijk duur komen te staan wanneer deze vergunde rechten massaal moeten worden uitgekocht. Graag een reactie hierop.

Voorzitter, de enorme haast die sommigen lijken te hebben om dit toetsingskader in te voeren komt de kwaliteit van de regelgeving zeker niet ten goede. Het gaat hier om bescherming van kwetsbare natuur, en rechtszekerheid van ondernemers. Beide verdienen een zorgvuldige regelgeving, op basis van wetenschappelijke onderbouwing en gedegen afweging door de Kamer. Het minste wat we kunnen doen is nu een pas op de plaats te maken. De kersverse coalitiepartners hebben beloofd te investeren in het milieu. Aan hen vandaag de kans om te laten zien dat het ze menens is. Door te bezinnen, eer we beginnen met verdere aantasting van het kostbaarste wat we hebben.

Dank u wel.