Inbreng Partij voor de Dieren Wet verbod op kolen bij elek­tri­ci­teits­pro­ductie

Inbreng Partij voor de Dieren Wet verbod op kolen bij elektriciteitsproductie

De leden van de fractie van de Partij voor de Dieren hebben met belangstelling kennisgenomen van de Wet verbod op kolen bij elektriciteitsproductie. Het stoken van kolen is een van de meest vervuilende manieren om energie op te wekken. Daarom staan deze leden voor het zo snel mogelijk sluiten van de Nederlandse kolencentrales.

De leden van de PvdD-fractie steunen het verbod op kolen, maar betreuren dat dit verbod nog tot 2030 op zich laat wachten. Al in 2015 werd de Staat door de rechter verplicht om de uitstoot van broeikasgassen in 2020 tenminste met een kwart te verminderen t.o.v. 1990 (Urgenda-vonnis). Toen al was duidelijk, voor zowel het kabinet als de eigenaren van de centrales, dat een kolenverbod op termijn onvermijdelijk is. Maar de regering heeft het besluit hiertoe onnodig lang uitgesteld en stopdata gekozen (2025 voor de Amercentrale en 2030 voor de overige 3 centrales) die onnodig laat zijn. Elk jaar dat er nog kolen mogen worden gestookt, wordt er onnodig veel CO2 uitgestoten. De urgentie is hoog en wordt alleen maar hoger; voor het klimaat telt elke vermeden ton CO2-uitstoot. Het kabinet zou alles op alles moeten zetten om de CO2-uitstoot zo snel mogelijk te verlagen. Nergens in Europa is de uitstoot van CO2 sinds 1990 zo weinig afgenomen als in Nederland. Met de huidige uitstoot is onze maximale CO2-uitstoot voor het behalen van de klimaatdoelen van Parijs al binnen 10 jaar verbruikt. Daarom adviseert het NewClimate Institute om de kolencentrales uiterlijk in 2020 te sluiten. Kan de minister aangeven op welke wijze hij tot de stopdata 2025 en 2030 is gekomen? Deze data lijken arbitrair gekozen. Heeft de minister onderzocht of het mogelijk is om (op kosteneffectieve wijze) de centrales eerder op te kopen en te sluiten? Heeft hij onderzocht of de miljarden subsidie aan kolencentrales daarbij kan worden ingezet? Graag een reactie.

De leden van de PvdD-fractie hebben meermaals hun bezwaren geuit over de miljarden subsidie aan kolencentrales om over te stappen van kolen op hout. Het bijstoken van hout in kolencentrales is nog vervuilender dan het stoken van kolen. Het stoken van hout levert zelfs de meest vervuilende energie per kWh op. Het is onacceptabel dat kolencentrales miljarden euro’s aan subsidie ontvangen voor de productie van groene energie, maar dat in werkelijkheid daarmee stroom wordt geproduceerd die nog vervuilender is. Ziet de minister dit ook als misleiding en deelt hij de zorgen dat dit een negatief effect kan hebben op het draagvlak voor klimaatbeleid? Met het labelen van houtstook als CO2-neutraal is slechts een papieren werkelijkheid gecreëerd. Gelukkig wordt daar wereldwijd steeds meer kritiek op geuit door wetenschappers en bosbeheerders. Er loopt inmiddels zelfs een rechtszaak hierover tegen de Europese Unie. Deelt de minister de mening dat er geen overheidsgeld moet worden besteed aan destructieve maatregelen voor het klimaat? Kan de minister aangeven welk deel van de 7,8 miljard euro aan “biomassasubsidie” al is uitgegeven en welk deel nog gereserveerd staat? Kan de minister aangeven welke bestemming het nog gereserveerde deel heeft? Kan het gereserveerde bedrag een andere bestemming krijgen, zoals het sluiten van kolencentrales of de productie van écht duurzame energie? Zo nee, waarom niet? Deelt u de indruk dat de toepassing van biomassa sterk is toegenomen, aangezien het 10 jaar geleden bij milieuvergunningen nog ging om maximaal 20% of 30% biomassabijstook, en inmiddels over de stook van 100% biomassa?

Waarom stelt de voorliggende wet geen enkele eis aan eventuele vervangende brandstoffen? Hoe wordt voorkomen dat kolencentrales brandstoffen (zoals biomassa) gaan stoken met een grotere klimaatimpact dan kolen? Kan de minister uiteenzetten hoeveel CO2-uitstoot houtstook geeft (per kWh) en wat de schoorsteenemissies zijn? Hoe verhoudt zich dat tot het stoken van kolen? Is het juist dat de emissienormen voor het stoken minder streng zijn dat die voor afvalverbrandingsinstallaties? Deelt u de mening dat die emissienormen juist scherper zouden moeten zijn, omdat er steeds meer kennis is over de negatieve gezondheidseffecten van de stook van biomassa, omdat de techniek voortschrijdt en omdat het om veel grotere volumes rookgas en dus om grotere emissies gaat bij dezelfde concentratienormen? Zo nee, waarom niet?

De leden van de PvdD-fractie verzoeken de minister om de kolencentrales alsnog op korte termijn te sluiten. De ambtsvoorganger van de minister van EZK schreef in 2017 aan de Kamer dat bij sluiting van vier van de vijf kolencentrales de stroomlevering „naar alle waarschijnlijkheid” niet in gevaar komt. De eigenaren van de centrales zouden kunnen worden afgekocht met de miljarden subsidie die is gereserveerd om kolencentrales hout te laten bijstoken. De urgentie is hoog; de tijd van afwachten, uitstel, mooie woorden en kleine maatregelen is voorbij. Het openhouden van de kolencentrales is een gemiste kans.