Inbreng PvdD SO: ‘Brieven van ministers OCW inzake corona-maat­re­gelen m.b.t. examens vo, mbo en eindtoets bao’

De leden van de Partij voor de Dieren-fractie hebben kennis genomen van de stukken en hebben daarover nog enkele vragen en opmerkingen.

De leden van de Partij voor de Dieren-fractie willen allereerst hun grote waardering uitspreken voor alle mensen die momenteel hard werken aan oplossingen voor het onderwijs. De situatie is alle behalve gemakkelijk.

Na het sluiten van de scholen, is het schrappen van de centrale examens voor het voortgezet onderwijs (vo) en het voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (vavo), met als doel om ruimte te creëren voor de schoolexamens, wederom een zeer uitzonderlijke maatregel. Dat geldt ook voor het schrappen van de eindtoets voor de leerlingen van groep 8. De leden van de Partij voor de Dieren-fractie erkennen dat bijzondere tijden vragen om bijzondere maatregelen, maar ook om flexibiliteit en mededogen.

Gezien de aangescherpte maatregelen omtrent samenscholing – zoals aangekondigd op de persconferentie van 23 maart 2020 – komt de vraag bovendrijven of het dan wel mogelijk is om op verantwoorde wijze schoolexamens te organiseren. Het roept vragen en zorgen op over de risico’s inzake de volksgezondheid.

Klopt het dat het in de praktijk nog steeds mogelijk is dat van leerlingen en leraren gevraagd wordt om in groepen samen te komen op school om schoolexamens af te nemen?

In welk opzicht zijn de risico’s bij deze situatie anders dan de risico’s bij het organiseren van bijvoorbeeld een feest of sportwedstrijd? Wat was het advies van het RIVM hierover?

Kan de minister toelichten welke veiligheidsgaranties er kunnen worden afgegeven bij de schoolexamens? Zijn er bepaalde instructies of adviezen beschikbaar voor scholen zodat ze bij het organiseren van schoolexamens de veiligheid maximaal kunnen organiseren? In hoeverre wordt het mogelijk gemaakt dat succesvolle voorbeelden op dit punt worden uitgewisseld tussen scholen?

Dezelfde vragen en zorgen spelen ook omtrent de toetsen en examens in het MBO. Wat is hier de actuele stand van zaken? Heeft de minister signalen dat het lukt om alternatieven te verzinnen voor fysieke samenkomsten? En wat is de stand van zaken omtrent de stages, waarvan de minister eerder schreef dat die waar mogelijk doorgang zouden vinden? Is er zicht op situaties waarbij studenten in de knel komen? En hoe worden die knelpunten opgelost?

Met betrekking tot de Staatsexamens, o.a. relevant voor leerlingen uit het voortgezet speciaal onderwijs (vso), schrijft de minister dat de college-examens vooralsnog wel door zullen gaan. Waarom is daar voor gekozen? En wanneer zal daar uiterlijk over besloten worden? Welke extra regelruimte kan de minister creëren voor het vso?

De minister schreef dat – op Sint Eustatius na – ook de scholen in het Caribisch deel van het Koninkrijk gesloten zijn. Wat zijn op die scholen de ervaringen met de nieuwe situatie? Kan de minister al meer vertellen over het aangekondigde overleg met de scholen in het Caribisch deel van het Koninkrijk?

De schoolexamens en andere toetsvormen die momenteel toch worden afgenomen vinden plaats onder zeer onrustige omstandigheden. Erkent de minister dat dit mogelijk zijn weerslag kan hebben op de resultaten? Wat kan de minister in deze context al vertellen over de aangekondigde zak- en slaagregeling? Deelt de minister de mening dat de zak- en slaagregeling, gezien de omstandigheden, de nodige coulance zou moeten bevatten? Zo nee, waarom niet?

Voor de leerlingen in het laatste jaar van de basisschool speelt – met het schrappen van de eindtoets – eveneens een complexe situatie. De leden van de Partij voor de Dieren-fractie staan overigens zeer kritisch tegenover de toetscultuur in het algemeen. Kan de minister toelichten of er rekening wordt gehouden met leerlingen die mogelijk te maken hebben met onderadvisering?

Het organiseren van toetsen en examens kan niet los worden gezien van de algemene uitdaging om voor alle leerlingen thuisonderwijs mogelijk te maken. In alle geledingen van het onderwijs wordt daar momenteel hard aan gewerkt. Kan de minister al meer vertellen over de ervaringen met het thuisonderwijs tot nu toe, zowel vanuit het perspectief van leraren, leerlingen en ouders? Kan de minister op dit punt ook specifiek in gaan op de actuele ervaringen in het speciaal onderwijs (so), speciaal basisonderwijs (sbo) en voortgezet speciaal onderwijs (vso)? Welke vormen van extra ondersteuning kan de minister hen geven?

In hoeverre wordt het mogelijk gemaakt dat succesvolle voorbeelden van thuisonderwijs worden uitgewisseld tussen scholen? En zijn er groepen leerlingen bij wie dat momenteel minder goed verloopt, bijvoorbeeld omdat het erg druk is thuis of omdat er sprake is van te weinig begeleidingsmogelijkheden? Des te langer de scholen gesloten blijven, des te belangrijker het wordt om deze specifieke groepen extra te ondersteunen. Wordt er geïnventariseerd wat te doen met eventuele leerachterstanden voor specifieke leerlingen waarbij het om welke reden dan ook niet gelukt is om het thuisonderwijs in voldoende mate te organiseren? Welke afspraken gaat de minister maken met de middelbare scholen over de begeleiding van de brugklassers van volgend jaar? Welke afspraken gaat de minister maken met de vervolgopleidingen in het mbo, hbo en wo over de begeleiding van de eerstejaars studenten van volgend jaar?