Inbreng Schrif­telijk Overleg Wijziging Wet bodem­be­scherming (gebieds­ge­richte aanpak van de veront­rei­niging van het diepere grond­water)

De leden van fractie van de Partij voor de Dieren hebben met belangstelling en enige zorg kennis genomen van het voorliggende wetsvoorstel. Zij willen graag nog enkele vragen hierover stellen.

De leden van fractie van de Partij voor de Dieren maken zich zorgen over de grote aantallen ernstig verontreinigde grondwatersaneringslocaties. Ons grondwater is van groot belang voor een gezonde leefomgeving, nu maar ook zeker in de toekomst. We zijn nu opgezadeld met een giftige erfenis van het verleden, en hebben de verantwoordelijkheid deze op te ruimen en om nu alles op alles te zetten om geen nieuwe verontreinigingen toe te voegen. De leden van fractie van de Partij voor de Dieren vinden het van groot belang de verspreiding van de verontreinigingen die er nu al zijn, tegen te houden, en de bronnen en bestaande pluimen waar mogelijk te saneren.

De leden van fractie van de Partij voor de Dieren zijn van mening dat het voorliggende wetsvoorstel onvoldoende saneringen tot gevolg zal hebben. De redenen waardoor op dit moment het aantal saneringen achterblijft lijken niet bekend te zijn bij de staatssecretaris. In hoeverre heeft hij een beeld van waarom er momenteel maar zo weinig wordt gesaneerd, en op welke manier zal het voorliggende wetsvoorstel voor een versnelling van het aantal saneringen zorgen? Waarop is het oordeel van de staatssecretaris hierover gebaseerd? Is hij bereid nader onderzoek te doen naar de reden voor de stagnatie in het aantal saneringen? Waarom wordt niet gekozen om in het wettelijk kader voor de gebiedsgerichte aanpak een regeling op te nemen voor sanering van bronnen in het gebied met een bindend karakter? De leden van fractie van de Partij voor de Dieren zijn van mening dat dit een absolute noodzaak is, en vragen hierop een reactie.

De nadruk op het beheer van de verontreiniging, in plaats van het saneren ervan, baart de leden van fractie van de Partij voor de Dieren ernstige zorgen. Deelt de staatssecretaris de mening dat het nu niet saneren van locaties waarvan bekend is dat ze ernstig verontreinigd zijn, in de toekomst kan leiden tot hogere kosten wanneer er uiteindelijk blijkt dat er toch gesaneerd moet worden? Hoe groot acht hij de kans dat dit inderdaad voor gaat komen? Waarom wordt dan toch gekozen voor het beheermodel? Deelt de staatssecretaris de mening dat dit kabinet een verantwoordelijkheid heeft naar toekomstige generaties om zoveel mogelijk verontreinigingen op te lossen? Op welke wijze is de staatssecretaris voornemens dit aan te jagen, en welke rol speelt dit wetsvoorstel daarin?

De contouren die worden getrokken om het verontreinigde gebied zullen naar mening van de leden van fractie van de Partij voor de Dieren bepalend zijn voor het succes met betrekking tot het beheersen van de verontreiniging, deelt de staatssecretaris deze mening? Op welke manier zal het bevoegd gezag tot de afbakening van de verontreinigingscontour komen? Wat staat er wat dit punt betreft in de handreiking? De Technische Commissie Bodem (TCB) stelt in een advies (advies Gebiedsgerichte aanpak grootschalige grondwaterverontreiniging, 24 december 2009) voor om twee contouren vast te stellen: een contour die nauw om de verontreiniging ligt, en een bredere contour hieromheen voor de bredere gebiedsgerichte insteek en de bescherming van kwetsbare objecten. In hoeverre is dit advies overgenomen in het voorliggende wetsvoorstel en de handreiking die hierbij hoort?

Het monitoren van de vervuiling en de verspreiding ervan is cruciaal in het beheer van de verontreinigde gebieden. Het is de leden van fractie van de Partij voor de Dieren niet duidelijk op welke manier dit wordt gedaan, en welke eisen aan de monitoring worden gesteld. Kan de staatssecretaris dit toelichten?

De leden van fractie van de Partij voor de Dieren hebben zorgen over het halen van de milieudoelen met de voorliggende aanpak. Immers, bevoegd gezag volgens de Wet bodembescherming en de gebiedsbeheerder zullen in voorkomende gevallen dezelfde overheid zijn. Hierdoor kan de aanpak van ernstige verontreinigingen, waarbij een gebiedsgerichte aanpak niet afdoende zal zijn, ernstig belemmerd worden omdat er geen stok achter de deur meer bestaat, geen externe partij die bevoegd gezag kan manen om over te gaan tot actie. Hoe ziet de staatssecretaris dit, deelt hij deze zorgen, en hoe wil hij dit probleem oppakken? Welke waarborgen zijn er om ervoor te zorgen dat verontreinigingen door het bevoegd gezag aangepakt gaan worden? Is er sprake van enige terug koppeling naar de Rijksoverheid met betrekking tot dit punt?

De leden van fractie van de Partij voor de Dieren zien geen toegevoegde waarde in de gebiedsgerichte aanpak, waar een gevals- of clusterbenadering gewoon mogelijk is. De aanpak van grondwaterpluimen kan naar mening van de leden van fractie van de Partij voor de Dieren simppelweg niet los worden gezien van de aanpak van de bronnen. Deelt de staatssecretaris deze mening? Zo nee, waarom niet? Zo ja, waarom is dan toch voor de voorliggende aanpak gekozen? De leden van fractie van de Partij voor de Dieren vinden dat afwijken van gevals- of clusterbenadering maar in een beperkt aantal gevallen zou mogen. Op welke manier moet het bevoegd gezag straks motiveren waarom van deze benaderingen wordt afgeweken, en er voor een gebiedsgerichte aanpak wordt gekozen? De leden van fractie van de Partij voor de Dieren zijn van mening dat opschaling naar gebiedsniveau voor veel meer complexiteit zorgt, en daardoor naar alle waarschijnlijkheid ook voor minder effectiviteit, deelt de staatssecretaris deze mening? De leden van fractie van de Partij voor de Dieren zijn van mening dat alleen wanneer er sprake is van grootschalige en complexe verontreiniging (bijvoorbeeld daar waar pluimen met elkaar vermengd zijn geraakt) gekozen kan worden voor een gebiedsgerichte benadering, deelt de staatssecretaris deze mening? Op welke wijze wordt geborgd dat er ook alleen wanneer dat de effectiviteit ten goede komt, gekozen wordt voor een gebiedsgerichte benadering? Ook de kostenbesparing die volgens de regering uitgaat van de gebiedsgerichte benadering wordt door de TCB in twijfel getrokken, kan de staatssecretaris op dit aspect ingaan?

Op welke wijze worden de ontwikkelingen met betrekking tot warmte en koude opslag (WKO) geintegreerd in de benadering van diepe grondwaterverontreinigingen en de sanering daarvan? Is er onderzoek gedaan naar samenhang hiertussen, en de effecten die dit op elkaar kan hebben? Zo nee, waarom niet en bent u bereid hier nader onderzoek naar te verrichten?

Deelt de staatssecretaris de mening van de leden van fractie van de Partij voor de Dieren dat er een regeling moet komen met een bindend karakter voor sanering van bronnen die significant verontreinigde stoffen afstaan aan het langsstromende grondwater? Zo nee, waarom niet en op welke wijze is de voortgaande verontreiniging die hiervan afkomt acceptabel? Zo ja, op welke termijn en wijze wil de staatssecretaris dit gaan regelen?

De leden van fractie van de Partij voor de Dieren maken zich zorgen dat de beheerplannen een te vrijblijvend karakter zullen hebben, waardoor geen voortvarende vooruitgang wordt geboekt met het aanpakken van de vervuiling van grondwater. Hoe ziet de staatssecretaris dit, en op welke wijze wil hij voorkomen dat beheerplannen tot nog meer uitstel van sanering zullen leiden? Op welke wijze en termijn wordt de werking van dit voorstel geevalueerd?

De interventiewaarden uit de Wet Bodembescherming zijn niet afgestemd op de normen die voor de productie van drinkwater gelden. De leden van fractie van de Partij voor de Dieren vinden dit niet logisch. Op deze wijze draait het drinkwaterbedrijf op voor kosten die door de vervuiler gedragen zouden moeten worden, deelt de staatssecretaris deze mening? Op welke wijze wil hij dit gaan veranderen, is hij bereid de interventiewaarden vast te stellen op de normen die gelden voor drinkwater? Zo neen, kan het drinkwaterbedrijf dan de extra kosten voor zuivering verhalen op de vervuilers?

De leden van fractie van de Partij voor de Dieren constateren dat informatie over bodemverontreiniging slecht vindbaar is, en vragen de staatssecretaris daar verandering in de brengen. Naar mening van de leden van fractie van de Partij voor de Dieren heeft een ieder, maar natuurlijk ook zeker de drinkwaterbedrijven, recht op deze informatie. Is de staatssecretaris bereid deze informatie bijvoorbeeld op een overzichtelijke website aan te bieden, zodat een ieder er kennis van kan nemen? Zo nee, waarom niet?