Inbreng SO Fiche over Veror­dening betref­fende het welzijn en de traceer­baarheid van honden en katten

Inbreng Partij voor de Dieren SO Fiche over Verordening betreffende het welzijn en de traceerbaarheid van honden en katten

De leden van de fractie van de Partij voor de Dieren hebben kennisgenomen van het commissievoorstel en het kabinetsstandpunt over de verordening betreffende het welzijn en de traceerbaarheid van honden en katten.

Het is goed nieuws dat er eindelijk regels komen om honden en katten in de hele Europese Unie beter te beschermen. In de EU leven meer dan 72 miljoen honden en meer dan 83 miljoen katten. Veel van deze dieren worden in slechte omstandigheden gefokt en gehouden. Bij de handel in deze dieren gaat €1,3 miljard per jaar om en de illegale handel neemt toe, blijkt uit analyse van de Europese Commissie. Alle reden om daadkrachtig op te treden.

Ondanks dat de leden van de Partij voor de Dieren het positief vinden dat er wetgeving wordt geïntroduceerd om huisdieren beter te beschermen, zien zij ook dat het voorstel van de Europese Commissie niet veel verder gaat dan minimale verbeteringen en het aanpakken van het meest extreme dierenleed. Zo komt er eindelijk een Europees verbod op het couperen van oren en staarten van honden. Het schoppen, slaan, sleuren, gooien en knijpen van honden en katten wordt verboden. De dieren mogen niet meer worden gecastreerd en gesteriliseerd door mensen die geen dierenarts zijn en lichaamsdelen mogen niet meer, voor langere tijd, worden vastgebonden. Ook worden er maatregelen getroffen om beter in te kunnen grijpen bij illegale en malafide handel in honden en katten. Het is goed dat deze punten in wetgeving worden vastgelegd. Wel had de Partij voor de Dieren gehoopt dat deze verordening zou worden aangegrepen om met hogere basisstandaard te komen waarmee niet alleen de ergste misstanden worden aangepakt, maar waarmee het welzijn van honden en katten in heel Europa naar een hoger niveau wordt getild. Op een aantal open normen na, ontbreekt dat in het huidige voorstel.

Illegale handel

De Partij voor de Dieren deelt het belang van het verplichtstellen van identificatie en registratie van honden en katten om zo de illegale handel tegen te gaan. Wel vrezen de leden dat ook met een dergelijk systeem fraude zal blijven voorkomen. Deelt de minister deze zorgen?

Met het Nederlandse systeem, waar registratie al verplicht is, kunnen malafide handelaren de wetgeving simpelweg omzeilen door de nieuwe eigenaren zelf een UBN aan te laten vragen. Dit is zo gebeurd, zonder controle of onderzoek naar de achtergrond van de hond. Vervolgens kan de nieuwe eigenaar, met de illegale pup naar de dierenarts, waar de pup een paspoort en chipnummer krijgt en hiermee legale papieren krijgt. Heeft de overheid zicht op de schaal waarop de wetgeving op deze manier wordt omzeild? Hoe verwacht de minister dat dit kan worden tegengegaan? Gaat hij zich hiervoor inzetten?

Kan de minister meer inzicht geven in de huidige omvang van illegale honden- en kattenhandel in Nederland en de omzeiling van geldende wetgeving? Het afgelopen jaar zijn ongeveer 800 honden en katten van buiten Europa naar Nederland getransporteerd. Vallen hier ook de dieren onder die via een tussenhandelaar in bijvoorbeeld Duitsland, naar Nederland zijn gehaald? Daarbovenop zijn nog eens duizenden honden en katten geïmporteerd vanuit landen binnen Europa. Welk deel hiervan bestaat uit illegale handel? Uit recent onderzoek van de Europese Commissie blijkt dat er bijvoorbeeld honden illegaal worden getransporteerd van Turkije naar Nederland, per vliegtuig.[1] Ook worden vanuit Oost-Europese landen veel honden illegaal getransporteerd naar Duitsland, waarna ze in Nederland terechtkomen. Wat gaat de minister doen om dit aan te pakken?

Doorgefokte dieren

De Europese Commissie stelt voor dat het verboden wordt om dieren met schadelijke genetische aandoeningen of ziekmakende uiterlijke kenmerken te fokken. Dit zou goed nieuws moeten zijn en een einde kunnen maken aan veel leed waar honden en katten dag in, dag uit mee moeten leven. Zo hebben honden met korte snuiten, zoals mopshonden en Franse buldogs, permanent moeite met ademen, hoofdpijn en oog- en huidproblemen. Chihuahua’s zijn zo doorgefokt dat hun schedels te klein zijn voor hun hersenen, met permanente, helse hoofdpijn als gevolg. Katten met vouworen, zoals de Scottish Fold, hebben een aangeboren groeistoornis, met pijnlijke gewrichtsaandoeningen, misvormde poten en kreupelheid. Alle reden om het fokken met deze rassen per direct te verbieden.

Daarom vindt de Partij voor de Dieren het dan ook onbestaanbaar dat de Europese Commissie een uitzondering maakt voor kortsnuiten. In plaats daarvan wordt de verantwoordelijkheid bij de fokkers zelf gelegd om dierenleed door deze extreme uiterlijke kenmerken te minimaliseren. In de praktijk, en zeker met de huidige rasstandaarden, zullen deze dieren ernstig blijven lijden.

Kan de minister duiden wat het verbod om dieren met schadelijke genetische aandoeningen of ziekmakende uiterlijke kenmerken te fokken concreet gaat inhouden? Deelt de minister de interpretatie dat het hiermee verboden wordt om honden en katten te fokken die lijden onder hun eigen uiterlijk of genotypen (op de onbegrijpelijke uitzondering voor kortsnuiten na)? Op welke manier kunnen lidstaten straks, aan de hand van deze bepaling, ingrijpen bij fokkers die ongezonde dieren fokken?

Kan de minister daarnaast aangeven wat de consequentie van deze bepaling is op het houdverbod en tentoonstellingsverbod dat wordt voorbereid?

Scope

Het voorliggende voorstel geldt voor bedrijfsmatige houders van honden en katten. Deze beperkte scope wekt een aantal vragen op bij de Partij voor de Dieren. Waarom komen er geen dierenwelzijnseisen voor dieren die worden gehouden door particulieren? Waarom vallen niet alle gezelschapsdieren onder deze verordening? Verdienen konijnen die solitair worden gehouden en eenzaam wegkwijnen in kleine hokken niet dezelfde bescherming? En hoe zit het met vogels die niet nooit kunnen vliegen omdat ze in een klein kooitje zijn opgesloten?

Ook vindt de Partij voor de Dieren het een gemis dat dit voorstel niet wordt aangegrepen om zwerfhonden en –katten beter te beschermen. In veel landen worden deze dieren nog steeds gedood of in overvolle asielen gepropt. Is de minister bereid zich in te zetten voor een internationale TNR-actie, gefinancierd door de overheden?

Daarnaast wijzen de leden erop dat pijnlijke ingrepen, zoals couperen, terecht worden verboden bij honden en katten, maar er ondertussen in de Nederlandse varkenshouderij bij ruim 27 miljoen biggen per jaar het staartje wordt afgebrand of afgeknipt. Deelt de minister het inzicht dat geen enkel dier wil lijden? Deelt de minister de mening dat het voor een dier niet zou moeten uitmaken of die wordt gefokt als gezelschapsdier of als dier in de veehouderij en dat ze allemaal onze bescherming verdienen?

[1] Europese Commissie (2023). Illegal trade of cats & dogs. EU enforcement action.