Inbreng SO Handels­po­litiek en Raad Buiten­landse Zaken

Inbreng Partij voor de Dieren SO Informele Raad Buitenlandse Zaken en Handelspolitiek

De leden van de fractie van de Partij voor de Dieren hebben met belangstelling kennis genomen van de agenda van de Raad Buitenlandse Zaken. Zij willen hierover graag enkele vragen stellen.

Vrijhandelsakkoord EU-VS

De leden van de fractie van de PvdD maken zich zorgen over de mogelijkheid dat er tussen de Europese Unie en de VS inderdaad een vrijhandelsakkoord zal worden afgesloten. Zeker op het gebied van landbouw en voedsel zal dit verstrekkende gevolgen kunnen hebben voor het milieu, voor dierenwelzijn, volksgezondheid en voor de keuzevrijheid van consumenten. Kan de minister de consequenties die zij op deze terreinen voorziet schetsen? Deelt zij hierover de zorgen van de leden van de fractie van de Partij voor de Dieren hierover? Zo nee, waarom niet? Kan de minister haar inzet op deze terreinen schetsen; welke afspraken wil zij maken met de VS over milieu, dierenwelzijn, volksgezondheid, voedselveiligheid en keuzevrijheid? Kan zij garanderen dat een vrijhandelsakkoord met de VS de normen zoals die nu gelden op deze terreinen in de EU niet zal verlagen, en kan zij garanderen dat het sluiten van een vrijhandelsakkoord het geleidelijk verder verhogen van de Europese standaarden op deze terreinen niet onmogelijk zal maken? Zo nee, is zij dan bereid zich nu uit te spreken tegen de komst van een dergelijk vrijhandelsakkoord, omdat zij de veiligheid van producten voor mens, dier en milieu van groter belang vindt dat vrije handel?

De leden van de PvdD-fractie lezen dat het opheffen van de bestaande tarifaire barrières een onderdeel zal zijn van een vrijhandelsakkoord tussen de VS en de EU. Welke tarifaire barrières zijn er tussen de VS en de EU op dit moment, en welke redenen zijn en waren er voor deze barrières? Welke consequenties zal het opheffen hiervan hebben?

Voor de leden van de PvdD-fractie is het van groot belang dat Nederland en de EU mogelijkheden hebben om hun eigen eisen te stellen aan producten die hier op de markt zijn en komen. De VS hebben veel minder regels op het gebied van dierenwelzijn en milieu. Een vrijhandelsakkoord zal het stellen van voorwaarden aan producten, bijvoorbeeld op het terrein van dierenwelzijn en milieu, ernstig bemoeilijken, kan de minister dit bevestigen? De voorwaarden die de EU aan producten stelt, zullen allemaal al in het vrijhandelsakkoord vastgelegd moeten worden. Op welke voorwaarden zet Nederland nu in? Welke aanvullende milieu- en dierenwelzijnseisen moeten er volgens de minister opgenomen worden in het vrijhandelsakkoord, aan de producten die de VS naar de EU wil importeren?

Deelt de minister de zorg, dat het nagenoeg onmogelijk zal zijn om voorwaarden te stellen aan de wijze waarop dieren gehouden worden, wanneer er sprake zal zijn van een vrijhandelsakkoord? Het level-playing field wordt immers danig verstoord wanneer er goedkope dierlijke producten geïmporteerd kunnen worden, die geproduceerd worden zonder dierenwelzijnsvoorwaarden. Dit kan alleen worden voorkomen wanneer er onder WTO-verband regels worden afgesproken op basis waarvan landen de import van producten mogen weigeren die niet volgens hun eigen geldende regels geproduceerd zijn. Het tot stand brengen van dit soort non-trade concerns is al enige tijd de inzet van het Nederlandse kabinet. Kan de minister de stand van zaken inzake deze onderhandelingen schetsen? Is hier al enige voortgang op geboekt? En op welke manier zal het sluiten van een vrijhandelsakkoord met de VS dit proces beïnvloeden? De regels van de VS met betrekking tot voedselveiligheid verschillen ook danig van onze eigen regels, kan de minister dat bevestigen? Welke consequenties zal het sluiten van een vrijhandelsakkoord met de VS hebben op onze eigen voedselveiligheid? Zal dit betekenen dat de EU de import van bijvoorbeeld pluimveevlees dat met een chlooroplossing wordt gedesinfecteerd aan het eind van de slachtlijn, toegestaan wordt? In de VS is tevens het gebruik van het groeiadditief ractopamine zeer gebruikelijk. In Rusland is daarom een importverbod ingesteld op varkensvlees vanuit de VS. Dit leidde vrijwel direct tot een groot conflict tussen beide landen, kan de minister dat bevestigen? Hoe beoordeelt zij dit in het licht van de onderhandelingen tussen de VS en de EU? Is het na het sluiten van het handelsakkoord nog mogelijk om vlees van dieren die groeiadditieven kregen toegediend, te weren van de Europese markt? En zo niet, welke gevolgen heeft dit voor de voedselveiligheid en de volksgezondheid?

De leden van de fractie van de PvdD zien dat de EU al veel heeft toegegeven op de agrarische dossiers, om de VS terwille te zijn en dit vrijhandelsakkoord een succes te laten worden. Zo heeft de EU al de import van levende fok- en gebruiksvarkens uit de VS vrijgegeven. De staatssecretaris van EZ zet zich in voor het beperken van transportduur van vee, met name binnen Europa, tot maximaal acht uur. Ook wil zij dat het welzijn van dieren tijdens transport aanzienlijk wordt verbeterd. In dat licht is dit besluit van de EU, waardoor levende varkens extreem lang getransporteerd zullen worden, dan ook moeilijk te begrijpen. Wat vindt de minister ervan dat Europa de import van levende varkens uit de VS toestaat, met name met het oog op dierenwelzijn? Hoe kijkt zij aan tegen het transporteren van levende varkens over deze extreme afstand? Is de minister bereid zich in Brussel ervoor in te zetten het levend transporteren van dieren over deze afstanden te verbieden vanuit dierenwelzijnsoogpunt? Zo nee, waarom niet, en hoe verhoudt zich dit dan tot de inspanningen van de staatssecretaris van EZ op dit dossier?

De leden van de fractie van de PvdD vrezen ook dat door het sluiten van een vrijhandelsakkoord met de VS de keuzevrijheid van consumenten in gevaar zal brengen. De EU heeft een zeer restrictief beleid met betrekking tot genetisch gemanipuleerde gewassen, in tegenstelling tot de VS waar deze omstreden techniek gemeengoed is. De VS voeren nu al de druk op op Europa om haar restrictieve beleid los te laten, en alle importen van gentech toe te staan, zonder dat dit op het etiket van voedingsmiddelen zou hoeven te taan, ook wanneer deze gentechsoorten niet beoordeeld zijn voor de effecten op het milieu en de volks- en diergezondheid, en dus op dit moment niet toegelaten zijn in de EU, kan de minister dat bevestigen? Kan de minister uiteenzetten op welke manier er met deze eisen van de VS wordt omgegaan? Is de minister bereid om zich hierover uit te spreken, en te zeggen dat het loslaten van het restrictieve gentechbeleid geen optie is? Zo nee, waarom niet?

De leden van de fractie van de PvdD hebben een aantal voorbeelden gegeven van hoe een vrijhandelsverdrag met de VS de milieu-, dierenwelzijns- en volkgezondheidstandaarden kunnen verlagen. Op welke andere dossiers voert de VS momenteel druk uit op de EU om haar standaarden te verlagen? Welke andere milieueisen van de EU staan nu onder druk vanwege de onderhandelingen over het vrijhandelsakkoord? Stellen de VS ook eisen op het gebied van onze milieuwetgeving voor bijvoorbeeld apparaten en auto’s?

Kan de minister bevestigen, dat wanneer er een vrijhandelsakkoord wordt gesloten, dit grote bedrijven in staat zal stellen om milieuwetgeving van de EU ter discussie te stellen, en dat zij grote sommen geld kunnen eisen als schadevergoeding voor de nieuwe (milieu)eisen waaraan hun producten zullen moeten voldoen voordat zij in de EU op de markt gebracht mogen worden? Zo ja, hoe beoordeelt zij dit en welke consequenties verbindt zij hieraan? Kan de minister bevestigen dat een vrijhandelsovereenkomst de importen van goedkope kolen, teerzandolie en biodiesel zal doen toenemen in de EU, en dat dit zeer kwalijke gevolgen zal hebben voor het klimaat? Zo nee, waarom niet?

Een vrijhandelsakkoord tussen de VS en de EU zal naar mening van de leden van de fractie van de PvdD zeer negatieve consequenties kunnen hebben voor dieren, milieu, volksgezondheid en keuzevrijheid. Zij spreken zich dan ook uit tegen het vrijhandelsakkoord met de VS. Is de minister bereid zich ervoor in te zetten dat het vrijhandelsakkoord in ieder geval geen betrekking zal hebben op agrarische producten en diensten, zodat de EU zelf haar eigen regels met betrekking tot dierenwelzijn, milieu, volks- en diergezondheid, voedselveiligheid en keuzevrijheid kan blijven maken en handhaven? Zo nee, waarom niet? Zo je, op welke termijn en wijze?

Deelt de minister de mening dat een vrijhandelsakkoord niet gesloten mag worden wanneer consumenten, dieren en het milieu daar op termijn de negatieve gevolgen van zullen moeten dragen? Zo ja, wat gaat zij doen om dat te voorkomen? Zo nee, waarom niet?