Inbreng SO Raad Buiten­landse Zaken en Handel op 27 november 2023

De Partij voor de Dieren leest in de Geannoteerde Agenda dat het kabinet inzet op een actief handelsbeleid, waarin handelsakkoorden een belangrijk instrument zijn. Het kabinet stelt dat handelsakkoorden kunnen bijdragen aan het vergroten van de economische weerbaarheid en slagvaardigheid van de EU en zorgen voor verbeterde markttoegang voor ondernemers. Het kabinet stelt ook dat het faciliteren handelsakkoorden de diversificatie van handelspartners en mitigeren en daarmee de risico’s van strategische afhankelijkheden.

Erkent de minister dat er bij een Merocus-verdrag waar de landbouw onderdeel van is de fundamentele risico’s voor Nederlandse boeren, de voedselveiligheid en de Amazone worden vergroot? Zo ja, hoe rijmt zij dat met de inzet van het kabinet? Zo nee, waarom niet? Erkent de minister dat het verdrag tot een forse toename van oneerlijke concurrentie voor Europese boeren leidt? Erkent de minister de zorgen van voorzitter Gert-Jan Oplaat van de Vereniging van de Nederlandse Pluimvee verwerkende Industrie (Nepluvi), die waarschuwt voor oneerlijke concurrentie voor de Nederlandse pluimveesector als het vrijhandelsverdrag tussen de Europese Unie (EU) en Zuid-Amerikaanse landen wordt goedgekeurd?[1] Zo nee, waarom niet? Is de minister het met de Partij voor de Dieren eens dat met de inzet zoals gemeld in de brief het kabinet de Nederlandse boeren niet beschermt tegen oneerlijke concurrentie van buitenaf? Zo ja, gaat de minister komende Raad benadrukken Nederland tegen het verdrag is als landbouw er in staat, conform wens van de Kamer? Zo nee, waarom niet?

Is de minister op de hoogte dat de Nederlandse pluimvee-industrie (Nepluvi) vindt dat Nederland zich moet verzetten tegen een handelsverdrag met de Mercosur-landen?[2] Op welke manier neemt de minister dit standpunt en de zorgen van de industrie mee richting de Raad op 27 november?

In het meegestuurde voortgangsrapport leest de Partij voor de Dieren het volgende:

Op 14 september jl. hebben de Mercosur-landen een eerste reactie gestuurd aan de Commissie over dit voorstel, waarover de Tweede Kamer per brief is geïnformeerd.[3] De Commissie is momenteel is gesprek met de Mercosur-landen over de uitwerking van de door Mercosur-landen neergelegde uitgangspunten.

Er wordt verwezen naar Kamerstuk naar 31 985, nr. 79. Deze brief is echter in 2022 naar de Tweede Kamer gestuurd. De Partij voor de Dieren vermoedt dat wordt verwezen naar Kamerstuk 31 985 nr. 82. Over dat Kamerstuk heeft de Partij voor de Dieren een aantal vragen.

Op 28 september jl. heeft de vaste commissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking om een kabinetsreactie gevraagd op de reactie van de Mercosur-landen op het EU-voorstel voor een additioneel instrument voor duurzaamheid. De brief van de minister gaat vervolgens alleen in op wat de reactie van Mercosur-landen inhoudt (31 985 nr. 82). De Partij voor de Dieren vraagt de minister nogmaals om een inhoudelijke reactie op de inhoud van de tegenreactie? De Partij voor de Dieren is op de hoogte van het feit dat de Commissie de onderhandelingen doet, maar hoort graag wat het kabinet er inhoudelijk van vindt.

Tot slot heeft de Partij voor de Dieren nog een aantal vragen over het rapport: ' EU-Mercosur: the European Union's dirty plastic secret'? [4]

In 2021verbood de EU binnen haar eigen grenzen een groot aantal plastic producten voor eenmalig gebruik, zoals plastic wegwerpbestek. [5]. Nederland staat achter het terugdringen van wegwerpplastic, zie o.a. deze reactie van Staatssecretaris Heijnen.[6]

Ondertussen blijft het produceren en exporteren van deze schadelijke producten toegestaan. Uit de analyse van Greenpeace blijkt dat met het EU-Mercosur verdrag de tarieven op kunststoffen, inclusief kunststoffen voor eenmalig gebruik, verlaagd zullen worden. [8] Dit zal de EU in staat stellen om PVC, plastic bestek, nylon, kleding gemaakt van plastic en plastic afval tegen een lagere prijs aan de Mercosur-landen te verkopen. 

Kan de minister uitleggen waarom deze tariefverlagingen in het Mercosur-verdrag vallen te rijmen met het mondiaal terugdringen van wegwerpplastic? Is de minister het ermee eens dat het Mercosur-verdrag hiermee EU-wetgeving ondermijnt? Zo ja, graag een toelichting. Zo nee, waarom niet?

Erkent de minister dat de EU geen handelsverdragen moetsluiten die de export van wegwerpplastic naar het mondiale Zuiden stimuleren? Zo nee, waarom niet? Is de minister bereid dit onder de aandacht te brengen tijdens de Raad op 27 november? Zo ja, hoe en zo nee, waarom niet?

Wil de minister zich hard maken voor nationale en Europese wetgeving die de verkoop van producten die verboden zijn in de EU, zoals bepaalde pesticiden en wegwerpplastic, aan landen in het mondiale Zuiden verbiedt?

[1] https://www.nieuweoogst.nl/nie...

[2] https://www.boerderij.nl/neplu...

[3] Kamerstukken II, 31 985, nr. 79.

[4] https://www.greenpeace.org/int....

[5] https://eur06.safelinks.protec...

[6] https://www.rijksoverheid.nl/a...

[7] https://www.greenpeace.org/sta...

[8] https://www.greenpeace.org/sta...