Inbreng SO Raad Buiten­landse Zaken van 11 december 2023

De Partij voor de Dieren is tegen elke vorm van geweld en veroordeelt de daden van Hamas en het Israëlische leger allebei. De Partij voor de Dieren vindt het nog steeds, op morele en internationaalrechtelijke grond, onbegrijpelijk en onacceptabel dat het kabinet niet voor een onmiddellijk staakt-het-vuren pleit. Er moet een einde aan de geweldsspiraal komen om meer burgerslachtoffers te voorkomen en de gijzelaars zo snel mogelijk veilig thuis te krijgen.

Seksueel geweld

De Partij voor de Dieren heeft met verdriet en afschuw de berichtgeving gevolgd. De nieuwsberichten over het seksueel geweld tegen onschuldige vrouwen en zelfs meisjes is afschuwelijk en verwerpelijk.1 De Partij voor de Dieren waardeert dat het kabinet financiering vrij heeft gemaakt voor het Internationaal Strafhof om onderzoek te doen naar de gruwelijke misdaden van Hamas die op 7 oktober en daarna zijn gepleegd, en gaat er vanuit dat deze gruweldaden mee worden genomen in het onderzoek. Zijn er manieren waarop de minister zich in kan zetten om de slachtoffers fysiek en mentaal bij te staan? Zo ja, gaat de minister die manieren inzetten?

In hetzelfde nieuwsbericht wordt ook gemeld dat Palestijnse vrouwen zeggen slachtoffer te zijn geweest van seksueel geweld in de Israëlische gevangenissen. Gaat de minister erop aandringen dat deze beschuldigingen ook onderzocht moeten worden door het Internationaal Strafhof? En gaat de minister er bilateraal en in EU-verband op aandringen dat elke vorm van seksueel geweld door elke partij onacceptabel is?

Bombardementen

We lezen dat het kabinet de goede contacten met Israël, de Palestijnse Autoriteit en landen in de regio en daarbuiten ten volle blijft inzetten om partijen op te roepen zich volledig te houden aan het humanitair oorlogsrecht om burgerslachtoffers te voorkomen.

Jan Egeland, hoofd van de Noorse Vluchtelingenraad, zegt dat het bombardement op Gaza "nu behoort tot de ergste aanvallen op een burgerbevolking in onze tijd".2 De Verenigde Naties waarschuwt dat het onmogelijk is om "zogenaamde veilige zones" te creëren voor burgers om naar toe te vluchten in de Gazastrook te midden van de Israëlische bombardementen.[3]

Op welk moment zal het kabinet zijn diplomatieke middelen inzetten om de Israëlische regering onmiddellijk te laten stoppen met het vermoorden van kinderen en burgers? Is de minister het met de Partij voor de Dieren eens dat het verschrikkelijk is dat er nog steeds burgerslachtoffers vallen en dat ondanks de zogezegd inspanningen van het kabinet om burgerslachtoffers te voorkomen, dat niet succesvol is en het einde van het onmenselijke leed ver uit het zicht is? Zo nee, waarom niet?

De Partij voor de Dieren is benieuwd hoe het kabinet op dit moment een levensvatbare Palestijnse staat voor zich ziet? Er zou geen humanitair recht voor nodig moeten zijn om een morele grens te trekken en te pleiten voor een onmiddellijk staakt-het-vuren. Hoe plaatst de minister de trauma’s van mensen in deze levensvatbare Palestijnse staat? Wat zou u als minister van Nederland, het land dat zich inzet voor internationale rechtvaardigheid en mensenrechten, tegen die mensen willen zeggen?

De Spaanse Minister-President Pedro Sanchez zegt ernstige twijfels te hebben of Israël zich aan het internationaal humanitair recht houdt. Gezien alle nieuwsberichten van journalisten en waarschuwingen van organisaties ter plaatse, is de Partij voor de Dieren benieuwd waarom de minister die twijfels niet heeft?[4] Sanchez heeft ook aangegeven de situatie in Gaza onaanvaardbaar te vinden. Deelt de minister die mening? Zo nee, waarom niet?

Humanitaire toegang

We lezen dat het kabinet aandringt, ook in EU-verband, op snelle, veilige en ongehinderde humanitaire toegang en hulp. Nu de Israëlische grondoperaties gericht zijn op het zuiden van Gaza, "zijn de voorwaarden niet aanwezig" om hulp te verlenen, aldus Lynn Hastings, de humanitaire coördinator van de VN voor de bezette Palestijnse gebieden. Hij waarschuwde dat "een nog helser scenario" op komst is in de Palestijnse enclave, volgens de laatste beoordeling van de VN voor Gaza.[5]

Daarbij komt dat sinds de bombardementen zijn gestart ook de buurt van grensovergang Rafah is gebombardeerd, waardoor de humanitaire hulp geen doorgang kon vinden. Gister werd ook bekend dat de Wereld Gezondheidsorganisatie bericht heeft ontvangen van het Israëlische leger dat de voorraden uit het medische magazijn in het Zuiden van Gaza binnen 24 uur moesten verwijderen, omdat grondoperaties het magazijn onbruikbaar zouden maken.[6]

De Palestijnse Rode Halve Maan Society heeft gezegd dat Israëlische troepen haar medici verhinderden vluchtelingenkampen te bereiken, "ondanks de aanwezigheid van gewonden die hulp nodig hebben en wiens leven wordt bedreigd".[7]

Neemt de minister deze berichten serieus en zo ja, wat zijn de daaruit volgende acties van de minister? Zo nee, waarom niet? Is de minister het met de Partij voor de Dieren eens dat humanitaire hulp met de dag onmogelijker wordt gemaakt, ondanks de inspanningen van het kabinet om humanitaire doorgang mogelijk te maken? Veroordeeld het kabinet deze acties van de Israëlische regering, waarmee het humanitaire toegang belemmerd?

Human Rights Watch (HRW) heeft ontdekt dat boomgaarden, kassen en landbouwgrond zijn verwoest als gevolg van de Israëlische grondinvasie in het noorden van Gaza.[8] Is de minister het met de Partij voor de Dieren eens dat dit voedselonzekerheid vergroot en het verhongering van Palestijnse mannen, vrouwen en kinderen vergroot? Zo nee, waarom niet?

Geweld Westelijke Jordaanoever

We lezen dat het kabinet zich in toenemende mate zorgen maakt over de stabiliteit op de Westelijke Jordaanoever, en spreekt zich zowel bilateraal als in EU-verband uit over de zorgelijke toename voor wat betreft het kolonistengeweld. De Partij voor de Dieren benieuwd of de minister het met de Partij voor de Dieren eens is dat het niet alleen een zorgelijke toename van het kolonistengeweld is, maar een onacceptabele toename van geweld op de Westelijke Jordaanoever door zowel kolonisten, als het Israëlische leger? Erkent de minister daarbij de faciliterende rol van de Israëlische regering in dit toenemende geweld door wapens aan burgers te leveren? Gaat de minister zich zowel bilateraal als in EU-verband uitspreken over die rol en tegen dit geweld?

Gevolgen natuur, klimaat en milieu

De Partij voor de Dieren heeft eerder aandacht gevraagd voor de toenemende ongelijkheid waarin Palestina en Israël getroffen worden door klimaatverandering, met name door waterschaarste. Experts zijn bezorgd over de gevolgen van de oorlog voor klimaat en milieu.[9] Rottende lichamen en vervuilde watervoorraden zijn een "tikkende tijdbom" die zal leiden tot de verspreiding van ziekten. Volgens de Noorse Vluchtelingenraad leidde de totale sluiting van de afvalwaterzuiveringsinstallaties in oktober, nadat Israël een volledige blokkade oplegde voor alle brandstof die de strook binnenkwam, tot het vrijkomen van meer dan 130.000 kubieke meter onbehandeld rioolwater per dag in de Middellandse Zee, wat een ernstig milieurisico vormt. Daarbij blijkt uit eerdere rapporten dat er in de eerste weken van de oorlog 25.000 ton munitie op Gaza is gegooid. De koolstofuitstoot hiervan zou gelijk staan aan het jaarlijkse energieverbruik van ongeveer 2.300 huizen, of de jaarlijkse uitstoot van broeikasgassen van ongeveer 4.600 passagiersvoertuigen. Erkent de minister de desastreuze gevolgen voor de natuur, het milieu, het klimaat en daarmee voor de Palestijnse en Israëlische burgers? Erkent de minister tevens dat dit de weg naar een duurzame oplossing vermoeilijkt, omdat het een levensvatbare Palestijnse ten eerste verder uit zicht raakt door de vele bombardementen, maar ook door waterschaarste en vervuilde bodem en water?