Inbreng SO Stand van zaken en vacci­natie blauwtong

Het blauwtongvirus blijft zich verspreiden en zorgt voor een ramp onder de dieren die als gevolg daarvan ernstig lijden door hoge koorts, pijn, ontstekingen en zwellingen. De leden van de Partij voor de Dieren-fractie vragen de minister of het klopt dat er in minder dan twee maanden tijd nu al 30.000 schapen zijn overleden aan dit virus.[1] Hoeveel schapen en hoeveel koeien zijn er in totaal nu besmet? En hoeveel koeien zijn hier inmiddels aan overleden? Klopt het bericht dat er nu zoveel dieren sterven dat kadaververwerker Rendac de grote aantallen niet meer aan kan?[2] Wat wordt er in dat geval gedaan om het risico op nog snellere of verdere verspreiding te voorkomen? Hoe staat het met de beschikbaarheid van geschikte pijnstillers, nu steeds meer dieren besmet blijken? Klopt het dat er eerder een tekort dreigde aan pijnstillers die ook mogen worden gebruikt bij melkveebedrijven zonder dat de melk moet worden weggegooid?[3] Deelt u de mening dat pijnstilling bij zieke koeien altijd boven de verkoopbaarheid van de melk gaat? Hoe ziet u er op toe dat dit dan ook altijd wordt nageleefd?

De leden vragen de minister wat de laatste stand van zaken is van het onderzoek naar de herkomst van dit virus. Kan de minister bevestigen dat uit Italiaans onderzoek blijkt dat de meest algemene knuttensoort die het virus verspreidt, vooral in agrarische gebieden wordt aangetroffen en dat er eerder een relatie lijkt te bestaan met agrarische gebieden dan met natuurgebieden?[4] Kan de minister bevestigen dat verschillende wetenschappers wijzen naar klimaatverandering als oorzaak van de toenemende verspreiding van het blauwtongvirus, doordat knuttensoorten vanuit het zuiden meer naar het noorden trekken en daar inheemse knuttensoorten besmetten en doordat de larven beter overleven door mildere winters?[5][6]

Heeft de minister het artikel gelezen van Thijs Kuiken, hoogleraar vergelijkende pathologie bij het Erasmus MC, waarin hij stelt dat het aannemelijk is dat de hoge dichtheid aan runderen, schapen en geiten in Nederland ervoor zorgde dat de uitbraak van blauwtong juist in Nederland is begonnen?[7] Klopt het dat ook in 2006 het virus als eerste in Nederland werd vastgesteld, waarna het zich in de loop van twee jaar verspreidde in vijftien Europese landen, met grote sterfte van niet alleen schapen, maar ook koeien en geiten? Klopt het dat er in Nederland ongeveer 40 schapen per vierkante kilometer landbouwgrond leven en dat de schapendichtheid daarmee twee tot acht keer hoger is dan in ons omringende EU-landen? Kan de minister hier op reflecteren? Deelt de minister de constatering dat, naast klimaatverandering als belangrijke drijvende kracht, ook veranderingen in landgebruik en handel in dieren een rol spelen in de verspreiding van blauwtong? Zo ja, wat gaat de minister doen om deze risico’s te verminderen?

Wat de Partij voor de Dieren betreft kan en mag de oplossing niet alleen worden gezocht in het ontwikkelen van geschikte vaccins. De onderliggende oorzaken moeten worden aangepakt. Het is een morele plicht om ook in te zetten op preventie, op het zoveel mogelijk beperken van de verdere verspreiding van het virus en op het zoveel mogelijk beperken van het lijden van deze dieren.

Wat doet de minister hier aan?

[1] https://www.nieuweoogst.nl/nie...

[2] https://www.boerderij.nl/renda...

[3] https://www.boerderij.nl/snell...

[4] Ippoliti, C. , M. Goffredo, R. Salini, M. Bocci, M. Quaglia, V. Federici, S. Pelini, A. Santilli, S. Tora, A. Conte (2016). Eco-climatic indicators for three Culicoides species of the Obsoletus complex in Italy. Veterinaria Italiana Vol. 52 (3-4): 213-222.

[5] https://www.wur.nl/nl/onderzoe...

[6] Purse, B. V., P.S. Mellor, D.J. Rogers, A.R. Samuel, P.P.C. Mertens & M. Baylis (2005). Climate change and the recent emergence of bluetongue in Europe. Nature Reviews Microbiology Vol. 3:171–181.

[7] https://www.nrc.nl/nieuws/2023...