Inbreng SO Veror­dening duurzaam gebruik gewas­be­scher­mings­mid­de­len

De leden van de Partij voor de Dierenfractie steunen het voorstel van de Europese Commissie voor de Verordening duurzaam gebruik gewasbeschermingsmiddelen en roepen het kabinet op om actief te pleiten voor een stevige Verordening die daadwerkelijk effectief zal zijn om het gebruik van landbouwgif fors terug te dringen. Deze leden hebben nog wel een aantal vragen over de Verordening en over de inzet van het kabinet.

De leden van de fractie van de Partij voor de Dieren herinneren de minister aan de motie Vestering (Kamerstuk 21501-32-1346) die verzoekt om kwantitatieve tussendoelen te stellen voor de uitfasering van het gebruik van pesticiden. Deze leden wijzen erop dat de doelen in deze Verordening (50% reductie van het gebruik en het risico van pesticiden in 2030) goede kwantitatieve tussendoelen zijn voor uitfasering, ter uitvoering van deze motie. Gaat de Nederlandse afvaardiging er bij de Raadswerkgroep van 11 en 12 oktober 2022 actief voor pleiten om deze doelen in de Verordening te behouden? Gaat Nederland hierbij ook actief samenwerken met andere lidstaten die voorstander zijn van deze doelen?Deze leden wijzen de minister erop dat Nederland in de EU bij de grootste verbruikers van landbouwgif per hectare hoort, en dat de Europese Commissie en de lidstaten bij een ‘vrijere’ invulling van de Verordening (met meer flexibiliteit per lidstaat) vooral naar Nederland zullen kijken voor hoge reductiedoelen. Om het gelijk speelveld binnen de EU zo veel mogelijk te behouden, is het dan ook in het voordeel van Nederland om voor strikte Europese doelen te pleiten. Deelt de minister dit inzicht? Zo nee, waarom niet?

Deze leden vinden het vreemd en onacceptabel dat ook voor de meest schadelijke landbouwgiffen een reductie van 50% per 2030 wordt voorgesteld in de Verordening. Het gebruik van giffen die bewezen zeer giftig zijn, moeilijk biologisch afbreekbaar, kankerverwekkend, schadelijk voor de voortplanting, hormoonverstorend, die zich ophopen in de voedselketen en/of die het DNA van mensen kunnen beschadigen, zouden veel sneller afgebouwd moeten worden. De Europese Commissie heeft deze stoffen in 2015 al op een lijst van ‘kandidaten voor vervanging’ gezet, met als doel deze zeer schadelijke stoffen op korte termijn te vervangen. Nederland heeft sindsdien geen enkele van deze stoffen vervangen. Een stevigere aanpak om tot een reductie van de ze stoffen te komen is dan ook urgent. De Tweede Kamer heeft het amendement Vestering (Kamerstuk 35756-8) aangenomen, die oproept tot een vermindering van het gebruik van deze meest schadelijke stoffen van 95% in 2030; een doel waar het Nederlandse volk dus achter staat. Gaat de minister in Europees verband, in het kader van een gelijk speelveld binnen de EU, ook pleiten om het reductiedoel voor deze meest schadelijke stoffen aan te scherpen naar 95% in 2030’? Zo nee, waarom niet?

De leden van de Partij voor de Dierenfractie hebben wel zorgen over de voorgestelde methode om de geharmoniseerde risico-indicator (HRI) te berekenen, waarmee bijgehouden moet worden in hoeverre het doel voor risicovermindering gehaald wordt. Bij deze HRI wordt de mate van giftigheid van een stof onvoldoende meegewogen, terwijl dit wel bepalend is voor het risico. Zo blijkt uit een analyse van milieuorganisatie Global 2000 dat het biologische middel kaliumwaterstofcarbonaat (bakpoeder) volgens de HRI-berekening een 8 keer zo hoog risico zou hebben dan het zeer giftige difenoconazool. De reden dat zeer giftige stoffen met deze HRI-berekening goed scoren, is omdat van deze sterke stoffen vaak een veel kleinere hoeveelheid nodig is – en de hoeveelheid gebruikte stof wordt met deze berekening zwaar meegewogen. Deze voorgestelde rekenmethode kan het averechtse effect hebben dat minder giftige of biologische middelen worden vervangen door giftigere varianten, en dat dit alsnog het ‘risico’ zou verminderen. Dit gaat lijnrecht in tegen de Nederlandse inzet om biologische en laag-risicomiddelen te stimuleren. Deelt de minister deze zorg en gaat hij zich ervoor inzetten dat de HRI wordt aangepast? Gaat de Nederlandse delegatie er actief voor pleiten dat de HRI beter rekening houdt met de giftigheid van stoffen? Zo nee, waarom niet?