Inbreng SO Voortgang gebied­s­pro­gramma’s en land­bouw­ak­koord

Inbreng PvdD SO – Voortgang gebiedsprogramma’s en landbouwakkoord

Algemeen

De leden van de Partij voor de Dierenfractie zijn geschokt door de uitspraken van de premier en de vicepremiers van 31 maart jl. met betrekking tot de stikstofcrisis. Kunnen de ministers voor Natuur en Stikstof en van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit uiteenzetten wat deze nieuwe afspraken betekenen voor de stikstofaanpak? Kunnen deze ministers bevestigen dat de ecologische en juridische werkelijkheid, namelijk dat de natuurkwaliteit hard achteruit gaat en dat hierdoor de vergunningverlening zo goed als vastzit, niet is veranderd? Kunnen de ministers uitleggen hoe de uitspraken van de premier stroken met deze ecologische en juridische werkelijkheid?

Deze leden hebben ook vragen over de brief van Eurocommissaris voor milieu Sinkevičius aan het ministerie van LNV. Kunnen de ministers deze brief met de Kamer delen? Kan de minister voor N&S bevestigen dat de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn voorschrijft dat alle Natura 2000-gebieden in goede staan moeten verkeren, of hierin moeten worden gebracht? Kan de minister bevestigen dat dit betekent dat voor alle natuurtypen de kritische depositiewaarde (kdw) voor stikstof moet worden onderschreden? Is dit ook het doel van de Nederlandse natuurbeschermingswet? Waarom wel of waarom niet? In welk jaartal beoogt de minister in 100% van de natuurgebieden de kdw te onderschrijden? Erkent de minister dat Nederland in overtreding is wanneer dit doel niet is behaald?

Voortgang gebiedsprogramma’s

De leden van de fractie van de Partij voor de Dieren hebben kennis genomen van de Kabinetsbrief over de voortgang van de gebiedsprogramma's en het overleg Landbouwakkoord en hebben daar nog verschillende vragen over. De minister voor Natuur en Stikstof stelt dat de deadline voor de gebiedsprogramma’s op 1 juli 2023 wettelijk vastligt. Hoe voorziet de minister de voortgang hierop? In Drenthe heeft de provinciale BoerBurgerBeweging al aangegeven alle zaken rondom stikstof controversieel te willen verklaren.[1] Hoe beziet de minister dit? En hoe beziet de minister de 90 provincies die om uitstel vragen?[2] Welke maatregelen gaat de minister nemen om de provincies, gemeentes en burgers mee te nemen in de urgentie die nodig is voor de natuur om met grote spoed programma’s op te stellen? En wat gaat zij doen wanneer provincies geen toetsbare gebiedsprogramma’s aanleveren op 1 juli 2023?

Ook valt het deze leden op dat de vaststelling van de definitieve gebiedsprogramma’s pas voorzien is voor het eerste kwartaal van 2024. Kan de minister bevestigen dat zij in de brief ‘Hoofdlijnen van de gecombineerde aanpak van natuur, water en klimaat in het landelijk gebied, en van het bredere stikstofbeleid’ van 1 april 2022 onder andere schreef: “Uiterlijk op 1 juli 2023 zullen de plannen moeten worden gepubliceerd”? En: “De definitieve gebiedsdoelstellingen voor stikstof zullen worden vastgesteld bij publicatie van de gebiedsplannen op 1 juli 2023. Ik streef er samen met provincies naar om de andere doelstellingen op natuur, klimaat en water voor zover beschikbaar op hetzelfde moment dit jaar richtinggevend mee te geven en ook die doelen op 1 juli 2023 vast te stellen”? Kunt u bevestigen dat in deze hoofdlijnenbrief niet noemt dat er na 1 juli 2023 nog een moment is voor het definitief vaststellen van de gebiedsprogramma’s? Kunt u bevestigen dat in bijlage 2 van die brief ook alleen 1 juli 2023 wordt genoemd voor het gereed zijn van de gebiedsplannen, en dat er geen andere datum is waarop ze nogmaals definitief worden vastgesteld? Klopt de conclusie van deze leden dat, door de gebiedsprogramma’s niet op 1 juli 2023 definitief vast te stellen, er sprake is van vertraging van de stikstofaanpak? Waarom wel of waarom niet?

Deze leden wijzen er ook op dat de afronding van de natuurdoelanalyses was voorzien voor eind 2022, met als uiterlijke deadline 1 april 2023.[3] Klopt het dat alleen de provincie Noord-Brabant zijn natuurdoelanalyse al af heeft? Klopt het dat alle andere provincies deze deadline dus hebben overschreden? Hoe beoordeelt u dit? Deelt u de zorg dat er een levensgroot risico is dat niet alleen de natuurdoelanalyses, maar ook de gebiedsprogramma’s niet op tijd worden opgeleverd? Welke actie onderneemt u zelf om de voortgang op de stikstofaanpak te verzekeren?

Zoals de leden van de Partij voor de Dierenfractie al vaak hebben benadrukt, is het van groot belang om bij de landbouwtransitie waar we voor staan, ook het terugdringen van stank, fijnstof en dierenleed en het verminderen van de kans op dierziekten en zoönosen mee te nemen als volwaardige doelen bij het NPLG. In het rapport ‘Preventie van efficiënte transmissie van zoönotische ziektekiemen tussen veehouderijbedrijven’ wordt gewaarschuwd voor de dichtheid van varkensbedrijven in delen van zuidoost en oost Nederland en voor de dichtheid van pluimveebedrijven in de Gelderse Vallei.[4] Hoe verwacht de minister te kunnen sturen op het verminderen van de dichtheid van varkensbedrijven en pluimveebedrijven met vrijwillige uitkoopregelingen en vrijblijvende “handvatten voor het meewegen” van dierziekten en zoönosen in de integrale gebiedsplannen?

Hoe gaat de minister voorkomen dat door verplaatsing van bedrijven nieuw te vormen concentraties van bedrijven ontstaan, waar in het eerder genoemde rapport voor wordt gewaarschuwd? Tot slot vragen de leden wanneer de update van de Handreiking NPLG die half maart werd verwacht, naar de Kamer zal worden gestuurd.

Voortgang Landbouwakkoord

De leden van de Partij voor de Dierenfractie lezen dat in de komende weken nog gespreksdagen gepland staan over het landbouwakkoord. Denkt de minister nog steeds dat er in april al een (concept) landbouwakkoord kan worden vastgesteld?

Een aantal gesprekspartners uit landbouwsector heeft in de afgelopen weken harde eisen gesteld aan het landbouwakkoord en zelfs breekpunten geformuleerd. Welke eisen stelt de minister aan de afspraken die worden gemaakt? Wordt er op het ministerie al gewerkt aan een eigen plan voor de transitie van de landbouw, voor het moment dat het niet lukt om een landbouwakkoord te sluiten? Wanneer zou dat uiterlijk klaar zijn?

[1] https://www.nieuweoogst.nl/nieuws/2023/03/29/bbb-drenthe-wil-zware-dossiers-controversieel-laten-verklaren

[2] Ruim negentig gemeenten willen uitstel provinciale gebiedsplannen - Nieuwe Oogst

[3] Kamerbrief Hoofdlijnen van de gecombineerde aanpak van natuur, water en klimaat in het landelijk gebied, en van het bredere stikstofbeleid, 01-04-2022.

[4] Bijlage bij brief van 29 maart 2023. 2023D13018.