reng SO Gezond­heidsraad d.d. 24/25-09-2015 (hormoon­ver­st­or­dende stoffen)

Inbreng Partij voor de Dieren SO Gezondheidsraad d.d. 24/25-09-2015

De leden van de fractie van de Partij voor de Dieren hebben kennis genomen van het verslag van de formele Gezondheidsraad van 19 juni 2015 te Luxemburg is opgenomen. Zij willen daar graag nog enkele vragen over stellen.

Hormoonverstorende stoffen in Medische Hulpmiddelen
Op de Gezondheidsraad van 19 Juni is gesproken over de verordening Medische hulpmiddelen. Op dit moment is de trialoog tussen de Commissie, de Raad en het Europees Parlement bezig die zijn einde zal vinden tijdens het Nederlands voorzitterschap. De herziening van deze verordening is een mogelijkheid tot het verbannen van hormoonverstorende stoffen in medische hulpmiddelen.

Nederland heeft als prioriteit voor tijdens zijn voorzitterschap - eerste helft 2016 - hormoonverstorende stoffen opgenomen. Bovendien maakt Nederland deel uit van de zogenaamde REACH UP landen, waarbij vergaande maatregelen om blootstelling aan hormoonverstorende stoffen tegen te gaan hoog op de agenda staan. Dit alles betekent dat er nu actief ingezet kan worden door Nederland in de herziening van de verordening medische hulpmiddelen op een ambitieus niveau, om de volksgezondheid te bescherming tegen blootstelling aan schadelijke hormoonverstorende stoffen. De leden van de PvdD-fractie zijn benieuwd welke concrete plannen de minister heeft om dat te doen?

De leden van de PvdD-fractie wijzen erop dat hormoonverstorende stoffen in medische hulpmiddelen ervoor zorgen dat de blootstelling aan deze schadelijke stoffen aan een toch al kwetsbare groep mensen, leidt tot extra hoge en bijkomende gezondheidsrisico’s. Pasgeboren baby’s op de neonatologie afdeling zijn een extreem kwetsbare groep en moeten beschermd worden tegen de effecten van hormoonverstorende stoffen, deelt de minister deze mening? Is zij het met deze leden eens dat de gehele patiëntenpopulatie niet blootgesteld zou mogen worden aan deze stoffen aangezien er veilige alternatieven in medische hulpmiddelen voorhanden zijn, die bijvoorbeeld het Westfries Gasthuis gebruikt[1]? Dit zou ook in de wetgeving verankerd moeten worden door de stoffen waar mogelijk te verbieden en te vervangen, zo vinden de leden van de PvdD-fractie. In de Zembla uitzending van 10 juni 2015 ([2]) wordt duidelijk dat de blootstelling aan deze stoffen tot extra kosten leidt. De Universiteit Utrecht heeft de kosten van blootstelling aan schadelijke hormoonverstorende stoffen voor Nederland op 5,8 Miljard Euro geschat. ([3])

De leden van de PvdD-fractie vinden het van belang dat de positie van het Europees Parlement t.o.v. hormoonverstorende stoffen wordt overgenomen in de onderhandelingen van de trialoog, omdat deze de volksgezondheid beter zal beschermen dan de met de huidige positie van de Raad of de Commissie. De Raad pleit voor etikettering van hormoonverstorende stoffen in medische hulpmiddelen ([4]), terwijl het Europees Parlement pleit voor een verbod op hormoonverstorende stoffen ([5]), voor zover dat mogelijk is, in ieder geval met concentraties boven 0,1% gewicht. Het rapport van Healthcare Without Harm biedt goed inzicht in de risico’s van hormoonverstorende stoffen in medische hulpmiddelen([6]). Is de Minister bereid zich actief in te zetten voor een verbod op hormoonverstorende stoffen in medische hulpmiddelen waar mogelijk in de onderhandelingen van de verordening? Zo nee, waarom niet?

De leden van de PvdD-fractie wijzen erop dat de medische hulpmiddelen verordening een eerste kans biedt om de criteria die momenteel op Europees niveau worden vastgelegd te gebruiken in Europese wetgeving, niet enkel zoals deze in REACH geïdentificeerd worden. De positie van het Europees Parlement biedt de mogelijkheid gebruik te maken van de criteria rondom hormoonverstorende stoffen die wel opgesteld, maar niet vastgesteld zijn, waar deze leden al vaker met het kabinet over hebben gesproken (oa KS 21501-08 nr 575). Deze leden vinden het van groot belang dat de oorspronkelijke belofte van de Europese Commissie om zo snel mogelijk uit te faseren dan ook zo snel mogelijk gestand wordt gedaan, deelt de minister deze mening?. Als er nu in deze Europese wetgeving niet gelijk gebruik gemaakt gaat worden van deze criteria zullen we opnieuw moeten wachten tot een herziening van de verordening medische hulpmiddelen en zullen patiënten onnodig blootgesteld worden aan hormoonverstorende stoffen. Is de minister bereid oom in de Raad te pleiten voor het hanteren van deze criteria en niet enkel voor de definitie van hormoonverstorende stoffen zoals in REACH is opgenomen? Zo nee, waarom niet?

De leden van de PvdD-fractie wijzen erop dat de industrie momenteel niet niet grootschalig geneigd zijn in een niche markt voor ziekenhuizen - die het toch al financieel zwaar hebben in tijden van bezuinigingen - te investeren in vervangende medische hulpmiddelen. Het is daarom van belang een gelijk speelveld te maken en de wetgeving op Europees niveau ambitieus vast te leggen. Hiermee kan Nederland laten zien dat zij kwetsbare patiënten die medische hulpmiddelen gebruiken het best te willen beschermen tegen schadelijk hormoonverstorende stoffen. Graag een reactie.

Is de Minister bereid zich in te zetten om de criteria die momenteel door de EU worden gemaakt om hormoonverstorende stoffen aan te duiden al te hanteren in deze verordening, om op die manier de volksgezondheid beter te beschermen en kosten voor de volksgezondheid in te perken? Zo nee, waarom niet?

Nadat Frankrijk succesvol een verbod op hormoonverstorende stoffen in voedselverpakkingsmaterialen heeft ingevoerd in 2010 en 2012, heeft het Franse constitutioneel gerechtshof onlangs besloten dat delen hiervan niet proportioneel waren in verband met de Europese vrije markt. Het verbod op de verkoop en import van BPA in voedselverpakkingsmaterialen is in Frankrijk nog altijd van kracht. De leden van de PvdD-fractie wijzen erop dat het dus wel degelijk mogelijk is om op nationaal niveau maatregelen te nemen om de volksgezondheid te beschermen. Hieruit blijkt dat Frankrijk nog altijd prioriteit geeft aan de nationale volksgezondheid. Helaas staat de Europese vrije markt momenteel niet toe met dit verbod ook andere landen zogenaamd economisch te benadelen, terwijl het wel de Franse volksgezondheid beschermd. Is de Minister ook bereid tot het nemen van nationale maatregelen zoals een verbod op BPA in voedselverpakkingsmaterialen in Nederland, om de Nederlandse bevolking te beschermen tegen directe blootstelling aan BPA? Zo nee, waarom niet?

[1] http://www.wemos.nl/news/?v=6&lid=1&id=332#.VgKQqyyy4Vh

[2] http://zembla.vara.nl/seizoenen/2015/afleveringen/10-06-2015

[3] http://zembla.vara.nl/seizoenen/2015/afleveringen/10-06-2015/hormoonverstorende-stoffen-kosten-samenleving-jaarlijks--58-miljard

[4] http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-9763-2015-ADD-1/en/pdf

[5] http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&reference=P7-TA-2013-0428&language=EN&ring=A7-2013-0324

[6] https://noharm-europe.org/edcs-report