Schrif­te­lijke inbreng over de Landbouw- en Visse­rijraad van 22 februari

Inbreng fractie Partij voor de Dieren SO L&V-raad 22 feb

Bijenrichtsnoer

In het verslag van een schriftelijk overleg over de geannoteerde Agenda Landbouw- en Visserijraad 25 januari 2021 lezen de leden van de Partij voor de Dierenfractie dat op 23 februari 2021 de beschermdoelen voor bijen besproken worden in een bijeenkomst met lidstaten. U stelt in dit verslag dat u de positie van Nederland nog moet bepalen, maar deze leden wijzen u erop dat de Kamer zich hier reeds over uitgesproken heeft in de motie Wassenberg.[1] Deze leden vertrouwen erop dat u deze motie uitvoert en u daarmee een positie inneemt die honingbijen, hommels en wilde, solitaire bijen beschermt en dat u zich niet laat leiden door de belangen van de pesticiden-industrie.

Heeft u kennisgenomen van de brandbrief die vier maatschappelijke organisaties aan de Europese Commissie hebben verzonden, waarin zij hun zorgen uiten over de nieuwe voorgestelde methode van de EFSA, waarin nog steeds gebruik wordt gemaakt van het BEEHAVE-model?[2] Kunt u bevestigen dat ook vele burgers zich hier grote zorgen om maken, gezien de petitie met ruim 83.000 ondertekenaars die u op 14 oktober 2020 is overhandigd?[3] Deelt u het inzicht dat wanneer het beschermdoel van maximaal 7% bijensterfte – waar de Kamer en het maatschappelijk middenveld om vraagt – met een bepaald model niet werkbaar zou zijn, dat betekent dat het model aangepast of vervangen moet worden, maar niet dat het beschermdoel losgelaten moet worden?

Aangezien de discussie zich in Europa erg toespitst op honingbijen, vragen deze leden nogmaals wat uw inzet is voor hommels en wilde, solitaire bijen. Heeft u reeds bij de Europese Commissie kenbaar gemaakt dat het Nederlandse parlement van mening is dat niet allen honingbijen, maar zeker ook wilde bijensoorten scherpe beschermdoelen nodig hebben?

Automatische verlengingen azolen

De besmetting van coronapatiënten die op de IC liggen met resistente varianten van de Aspergillus-schimmel[4] maakt de langlopende discussie over het gebruik van azolen in de landbouw opnieuw urgent. Het gebruik van azolen als landbouwgif zorgt voor de ontwikkeling van resistentie bij schimmels, waardoor deze – wanneer mensen ermee besmet raken – niet meer reageren op medicatie. Ook in ziekenhuizen worden namelijk azolen gebruikt, en om de effectiviteit daarvan te behouden en levens te redden, vinden de leden van de Partij voor de Dierenfractie dat het gebruik van azolen in de landbouw niet te verantwoorden is.

Al in 2014 nam de Tweede Kamer daarom een motie van het lid Ouwehand[5] aan om vijf soorten azolen van de markt te halen. Twee daarvan hebben inmiddels geen toelating meer, maar de overige drie worden nog steeds gebruikt. Kan de minister bevestigen dat de toelating van bromuconazool al eens procedureel verlengd is (dus zonder herbeoordeling op de veiligheid voor mens, die en milieu), tebuzonazool al twee keer, en difenoconazool maar liefst driemaal? Kan de minister bevestigen dat Nederland daar nooit tegen heeft gestemd, ondanks de genoemde motie Ouwehand? Kan de minister bevestigen dat deze stoffen dit jaar opnieuw ter stemming zullen komen voor een automatische verlenging?

Ook loopt de discussie al lange tijd over het stemmen in pakketten. Kunt u bevestigen dat u eraan vasthoudt om niet tegen één stof te willen stemmen, omdat u niet tegen het hele pakket wil stemmen? Kunt u bevestigen dat het vaker is voorgekomen dat een lidstaat tegen een heel pakket stemt en dat dit dus niet ongebruikelijk is? Waarom doet u dat in de gevallen met azolen niet? Kunt u bevestigen dat de Europese Commissie heeft aangegeven dat het niet praktisch haalbaar is om per stof te stemmen? Deelt u het inzicht dat wanneer Nederland (en andere lidstaten) uit voorzorg – en omdat de Kamer daarop aandringt – wél tegen hele pakketten van procedurele verlengingen stemt, dit de Europese Commissie mogelijk snel zal overtuigen om voortaan toch per individuele stof te stemmen?

Bent u bereid bij de volgende SCoPAFF-stemmingen over procedurele verlengingen tegen de pakketten te stemmen waar de azolen in zitten, of waar stoffen in zitten waarvan bekend is dat ze een grote bedreiging vormen voor de biodiversiteit (in het bijzonder bijen en hommels) of die kankerverwekkend, mutageen, hormoonverstorend en/of giftig voor de voortplanting zijn, zoals waartoe de motie Ouwehand[6] oproept? Zo nee, kunt u uitleggen waarom u deze moties niet uitvoert en daarmee voor lief neemt dat daarmee met Aspergillus besmette patiënten in gevaar worden gebracht?

Europees verbod op de nertsenfokkerij

De minister schreef in reactie op vragen van de leden van de fractie van de Partij voor de Dieren dat zij en haar collega van VWS, ondanks de eerdere toezeggingen, nog niet hebben gepleit voor een algemeen verbod op de commerciële pelsdierhouderij in de EU. [7] Wel zijn zij bezig met de voorbereiding hiervoor, om zoveel mogelijk draagvlak bij de andere lidstaten en de Europese Commissie te verkrijgen. “Een dergelijke inzet vraagt om een effectief proces en goede onderbouwing gericht op zoveel mogelijk draagvlak bij andere lidstaten en de Europese Commissie”, schrijft de minister. De leden vragen de minister om hier nader op in te gaan.

Wat verstaat de minister onder een ‘effectief proces’ en hoe gaat zij hiervoor zorgen? Wat ontbreekt er nog aan onderbouwing voor dit pleidooi? Hoeveel en welke lidstaten steunen deze inzet al? Betrekt de minister deze ‘welwillende’ lidstaten ook bij het voorbereiden van haar pleidooi om zo de krachten te bundelen? Bij welke lidstaten voorziet de minister problemen? Welk tijdpad ziet de minister voor zich? Kan de minister bevestigen dat ook in Denemarken, de grootste producent van nertsenbont binnen Europa, op dit moment de nertsenfokkerij geheel stilligt, dat alle 15 miljoen dieren sinds deze maand zijn gedood en dat daar tot 2022 geen nertsen meer mogen worden gefokt? Kan de minister bevestigen dat nu ook bij een Poolse nertsenfokkerij een variant van het coronavirus is gevonden die over kan springen van nerts op mens en andersom?[8] Deelt de minister de mening dat juist nu het moment is om een einde te maken aan deze sector?

Visserij

Uit recente artikelen in de Groene Amsterdammer[9] blijkt dat er in Europa gesjoemeld wordt met visrechten en vangstcijfers. In de praktijk schijnen vissers hun vangst uit een ander gebied te halen dan ze op papier aangeven. Op deze manier kunnen quota voor andere vangstgebieden vrij gehouden worden. Ook blijkt dat er in de praktijk nog steeds veel vis overboord gaat, omdat er bijna geen controle op zee is. Problematisch is dat wetenschappers bij het vaststellen van de quota geen rekening meer houden met het overboord zetten van vis, omdat dit niet in toegestaan en dus niet meer zou kunnen. Deelt de minister onze mening dat deze fraude zorgelijk en onacceptabel is? Kan zij fraude met visrechten, vangstcijfers en aanlandplicht bespreken in Europa en de uitkomsten delen met de Kamer? Is de minister bereid te onderzoeken hoe fraude effectiever opgespoord en aangepakt kan worden? Zo nee, waarom niet? Wat is de stand van zaken met betrekking tot de implementatie van de aanlandplicht en hoe wordt hierop gecontroleerd? Is de minister bereid om in Europa bespreekbaar te maken dat wetenschappers de quota moeten herzien, door een mogelijk percentage van fraude met de aanlandplicht mee te nemen? Zo nee, waarom niet? Is de minister het met de leden van de Partij voor de Dierenfractie eens dat fraude met de aanlandplicht niet mag lonen? Zo ja, kunnen de quota voor 2021 naar beneden worden bijgesteld, rekening houdend met de fraude met de aanlandplicht? Kan de minister aangeven wat de positie van Nederland is met betrekking tot flexibiliteit van quota tussen gebieden en jaarflexibiliteit, ten behoeve van het meerjarenbeheer van de visbestanden? Wat zijn de huidige voorstellen voor flexibiliteit van quota tussen gebieden en hoe wordt het ICES-advies hierin meegenomen? Hoe wordt fraude tegengegaan bij flexibiliteit van quota en bij het meerjarenbeheer van de visbestanden, rekening houdend met de huidige problematiek van fraude met visrechten en visvangsten?

Ook lezen de leden dat er nog gesproken zal worden over de Total Allowable Catch voor schol, kabeljauw, haring, wijting, schelvis en koolvis in de Noordzee. Hoe zwaarwegend is het ICES-advies bij het vaststellen van de TAC? Is het ICES-advies voor 2021 voor 100% overgenomen? Zo nee, voor welke soorten is er van afgeweken en wat is de voorgestelde TAC?

[1] Kamerstuk 35570-XIV-50

[2] https://www.pan-europe.info/sites/pan-europe.info/files/20210208%20Letter%20Kyriakides%26Timmermans%20on%20BGD%20and%20SPGs_PAN_BeeLife-Apimondia_Pollinis.pdf

[3]https://secure.avaaz.org/community_petitions/nl/minister_carola_schouten__het_finale_gevecht_voor_de_bijen_/?fbclid=IwAR2kruDoas_ccrX9RTDSu0pLqKBneGkWdg9zu8lyPUkCfczDuw2jhEXbcJ0

[4] https://www.bnnvara.nl/zembla/artikelen/gevaarlijke-schimmel-vaker-resistent-tegen-medicijnen-en-bedreiging-voor-coronapatinten

[5] Motie Ouwehand 27858, nr. 222

[6] Motie Ouwehand 21501-32, nr. 1176

[7] Verslag van een schriftelijk overleg over de geannoteerde Agenda Landbouw- en Visserijraad 25 januari 2021 (Kamerstuk 21501-32-1272), 08-02-2021

[8] https://www.reuters.com/articl...

[9] ‘Ze zijn hard op weg de zee leeg te plunderen’ – De Groene Amsterdammer