Schrif­te­lijke inbreng over de Mili­euraad van 28 juni

SO Milieuraad van 28 juni 2022

De leden van de Partij voor de Dieren-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van de geannoteerde agenda van de Milieuraad van 28 juni 2022. Zij hebben hierover nog enkele vragen.

Ontbossingsverordening

De leden van de Partij voor de Dieren-fractie hebben begrepen dat er tijdens de Milieuraad van 28 juni belangrijke beslissingen zullen worden genomen over de ontbossingsverordening. Helaas ziet het ernaar uit dat het ambitieniveau dat écht nodig is om de bossen te beschermen niet zal worden gehaald. Het per direct opnemen van alle ecosystemen in de wet is absolute noodzaak, maar de minister geeft aan daar geen draagvlak voor te kunnen vinden in de Raad. Kan de minister bevestigen dat er momenteel wordt gesproken over een mogelijk compromis waarbij ‘other woodland en ‘grasslands’ wél worden opgenomen in de verordening? Welke positie zal Nederland over dit voorstel innemen? Volgens de leden is een verordening waar enkele ecosystemen worden beschermd en andere niet per definitie ontoereikend, maar de leden zien wel een kleine verbetering in het toevoegen van ‘other woodland’ en ‘grassland’ ten opzichte van de nog beperktere scope van het huidige voorstel. Ziet de minister nog andere mogelijkheden voor de uitbreiding van ecosystemen? Kan de minister daarnaast het Europese krachtenveld schetsen ten opzichte van uitbreiding naar rubber, mais en afgeleide producten van soja, palmolie en hout?

Voorts hebben de leden een aantal opmerkingen over het opnemen van mensenrechten in de verordening. Het kabinet gaf in een eerdere beantwoording aan zich hier hard voor te maken.[1] Toch krijgen de leden het signaal dat Nederland zich niét heeft uitgesproken over het opnemen van mensenrechten in de afgelopen Milieuraad. Kan de minister dit bevestigen? De leden onderstrepen het belang van het opnemen van mensenrechten als vereiste voor de import van producten in de wettekst, gezien het feit dat inheemse volkeren 80% van de natuur ter wereld beschermen maar stelselmatig te maken krijgen met mensenrechtenschendingen. Het is dan ook niet toereikend om mensenrechten af te doen met een magere verwijzing naar de Europese IMVO-wet. Klopt het dat er binnen de Raad nog wordt gesproken over het opnemen van mensenrechten in de wettekst? Kan de minister toezeggen die discussie te helpen door zich in de aankomende Milieuraad uit te spreken voor het in de wettekst opnemen van respect voor mensenrechten als vereiste waaronder producten op de EU-markt gebracht mogen worden?

De leden willen de minister voorts vragen om toe te lichten hoe zij van plan is de ambities die onbeantwoord zijn gebleven in de Raad, straks in Nederland alsnog te implementeren? Nederland zou bijvoorbeeld zelfstandig eisen kunnen stellen aan producten die uit ecosystemen komen die niet in de ontbossingsverordening zijn opgenomen. Er ligt nu ook een uitspraak van de Europese Commissie dat het opleggen van milieu- en klimaatheffingen bij de import van voedselproducten uit niet-EU-landen, niet in strijd is met de WTO-regels.[2] Hoe beziet zij gezien deze nieuwe ontwikkeling de kans om zelf eisen te stellen aan ontbossingsproducten uit andere ecosystemen, en rubber, mais en afgeleide producten van soja en palmolie? En kan zij reageren op deze uitspraak van de Europese Commissie?

VN-Biodiversiteitsverdrag

De leden van de Partij voor de Dieren-fractie hebben een aantal vragen over het VN-Biodiversiteitsverdrag. Eind juni zal er nog n onderhandelingssessie plaatsvinden om te praten over de tekst van het verdrag. Deze bijeenkomst is erg van belang, juist ook voor Nederland gezien het feit dat hier slechts 15% van de biodiversiteit over is. Kan de minister aangeven welke doelen het meest belangrijk zijn voor Nederland en wat de hoofdinzet van Nederland hierbij is? Is Nederland van plan verder aandacht te vragen voor haar eigen speerpunten, zoals bijvoorbeeld haar inzet om een plantaardiger dieet te stimuleren?

Bekend is dat Nederland vooral inzet op het beschikbaar maken van voldoende financiële middelen om biodiversiteitsverlies te stoppen, en het inzichtelijke maken van investeringen die schadelijk zijn voor biodiversiteit. Uit onderzoek blijkt echter dat de meeste grote verzekeraars in Nederland nog onvoldoende doen op het gebied van biodiversiteit.[3] Zes van de negen investeert te weinig in de overgang naar een duurzamer, plantaardig voedselsysteem. En dat terwijl de biodiversiteitsrisico’s grote economische gevolgen hebben voor investeerders en financiële bedrijven. Dit gegeven is ook bekend bij de financiële instellingen zelf. Op dinsdag 14 juni jl. heeft het in Nederland gevestigde Partnership for Biodiversity Accounting Financials (PBAF) een standaard gepresenteerd waarmee gekeken kan worden naar de impact van een investering op de biodiversiteit. De minister van Financiën laten weten dat ze niet zal schromen om wetgeving af te dwingen als financiële instellingen niet genoeg doen om uitstoot van CO2 te verminderen. Is de minister het ermee eens dat biodiversiteitsrisico’s op dezelfde manier moeten worden behandeld en even belangrijk zijn als andere risico’s? Is de minister bereid om in samenwerking met de minister van Financiën het voortouw te nemen met het formuleren van ambitieuze en concrete doelstellingen voor financiële instellingen en bedrijven als het gaat om biodiversiteitsverlies en -risico’s? Kan de minister tot slot terugkomen op de toezegging om overleg te plegen met de minister van Binnenlandse Zaken, over de vraag of andere ministers hun subsidies die schadelijk voor biodiversiteit kunnen zijn in kaart zullen brengen?[4] Wat is er uit dit overleg gekomen?

[1] Kamerstuk 21 501-32, nr. 1436

[2] https://www.nieuweoogst.nl/nieuws/2022/06/13/europese-commissie-klimaatheffing-op-voedselimport-mag-van-wto

[3] https://eerlijkegeldwijzer.nl/verzekeringswijzer/kom-in-actie/verzekeraars-doen-te-weinig-voor-biodiversiteit/

[4] Commissiedebat VN-Biodiversiteitsverdrag 13 april 2022, Kamerstuk 26 407, nr. 140