Schrif­te­lijke inbreng over Eurogroep/Ecofinraad

De leden van de Partij voor de Dieren zijn ervan op de hoogte dat 37% van de Recovery and Resilience Facility, het omvangrijkste budget uit het EU-herstelfonds, duurzaam moet worden besteed. Zoals bekend vinden de Leden dat het EU-Herstelfonds geheel in het teken moet staan van duurzaamheid. Zij waren al bezorgd over de onduidelijke, multi-interpretabele duurzaamheidscriteria, waardoor lidstaten in grote mate zelf konden bepalen wat duurzaam is. Nu hebben ze er ook kennis van genomen dat de herstelplannen die de lidstaten hebben ingediend zeer verwarrend en onvergelijkbaar zijn. Dat maakt het lastig te beoordelen of de plannen wel echt duurzaam zijn. Volgens de Green Recovery Tracker komen de landen niet op 37% uit, ook al zeggen sommige landen dat ze boven dat percentage zitten. Klopt het dat het kabinet voor de eigen beoordeling afgaat op het oordeel van de Europese Commissie?

Welk beoordelingskader zal de minister hanteren om de plannen te beoordelen op duurzaamheid? Kan hij het beoordelingskader met de Kamer delen? Op welke manier gaat hij voorkomen dat de plannen in werkelijkheid greenwashing zijn? Mist hij momenteel nog informatie om tot een goede beoordeling te komen van de plannen? Zo ja, welke? Is hij bereid om dit te bespreken in deEurogroep/Ecofinraad van 21 en 22 mei? Is hij bereid om voor de appreciatie van de plannen in kaart te brengen hoeveel extra gigawatt aan wind- en zonne-energie de plannen van de lidstaten gaan opleveren, per lidstaat en in totaal?

Het Internationaal Energie Agentschap (IEA) heeft een rapport opgesteld ter ondersteuning van de klimaattop die in november in Glasgow zal worden gehouden. Volgens dit rapport zijn er enorme inspanningen nodig om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad Celsius. Volgens het rapport moeten oliemaatschappijen helemaal stoppen met investeren in de exploratie van nieuwe olie- en gasvelden, kunnen er geen nieuwe kolencentrales worden bijgebouwd en moet er jaarlijks vanaf 2030 1.020 gigawatt vermogen aan wind- en zonne-energie bij komen.[1]

Deelt de minister de analyse dat wanneer de plannen van lidstaten hier niet op zien, de plannen onvoldoende bijdragen aan het klimaat? Is de minister bereid om na te gaan of de plannen van de lidstaten hierop zien? Is hij bereid om deze vraag voor te leggen tijdens de Eurogroep/Ecofinraad van 21 en 22 mei?

De leden zijn van mening dat het afbouwen van fossiele subsidies prioriteit heeft, omdat dit overduidelijk haaks staat op klimaatbeleid. Is hij bereid om na te gaan of lidstaten maatregelen treffen om belastingvrijstellingen voor het gebruik van fossiele brandstoffen voor bedrijven af te schaffen of duurzaam te hervormen? Is hij bereid om deze vraag voor te leggen tijdens de Eurogroep/Ecofinraad van 21 en 22 mei? De leden van de Partij voor de Dieren denken dat niet alleen de plannen, maar ook de uitvoering erg belangrijk is. Zij vragen zich af: hoe zullen we straks weten of en in welke mate de miljarden uit het EU-herstelfonds die voor verduurzaming moesten worden ingezet, bij hebben gedragen aan het klimaat? Hoe wordt het toezicht op de uitvoering geregeld? Is de minister bereid om dit te bespreken tijdens de Eurogroep/Ecofinraad van 21 en 22 mei? Wat wordt de Nederlandse inbreng ten aanzien van het toezicht en evaluatie? Is hij bereid om het idee van een tussentijdse evaluatie te bespreken in de Eurogroep/Ecofinraad van 21 en 22 mei?

De leden zijn daarnaast op de hoogte van de ontwikkelingen van nieuwe EU-voorstellen om verdere klimaatverandering tegen te gaan. Het is hen opgevallen dat er op nationaal niveau belastingvoordelen voor bedrijven rond energiegebruik zijn geregeld die incompatibel zijn met deze voorstellen. Dit kan de Europese en internationale klimaatsamenwerking bedreigen. Het zou bijvoorbeeld niet uit te leggen zijn als de EU een CO2-grensmechanisme introduceert waardoor er over bepaalde producten een heffing aan de grens wordt geheven, terwijl lidstaten die producten op nationaal niveau binnenlands blijven subsidiëren. Kan de minister een overzicht geven van deze producten waar Nederland belastingvoordelen voor heeft geregeld? Kan hij ook een overzicht geven van producten waar de andere lidstaten belastingvoordelen voor hebben geregeld, uitgesplitst naar lidstaat?

De leden denken dat de vrijstellingen voor fossiele brandstoffen en het degressieve tariefstructuur in de energiebelasting niet verenigbaar zijn met de vergroeningsbeweging die de EU wil doorzetten en denken dat die de besluitvorming rond en uiteindelijk ook de uitvoering van EU-voorstellen waar het kabinet positief tegenover staat, in de weg kan zitten. Dit, terwijl het kabinet vaak juist aangeeft dat klimaatverandering het beste kan worden aangepakt door internationale samenwerking. Is de minister ook van mening dat het onwenselijk is als Nederlandse vrijstellingen en subsidies voor fossiele brandstoffen internationale samenwerking op het gebied van klimaat in de weg zitten? Op welke manier gaat hij dit voorkomen? Wordt er op ambtelijk niveau al gekeken naar de samenstelling van het Pakket Belastingplan 2022? Welke bouwstenen uit de bouwstenenrapporten voor een beter belastingstelsel zouden volgens de minister kunnen bijdragen aan fiscale vergroening? Met andere woorden: wat is de exitstrategie van het kabinet op het gebied van fossiele subsidies en wordt daar al aan gewerkt, zodat onze fossiele subsidies internationale en Europese samenwerking niet in de weg zit?

Het kabinet zegt vaak dat klimaatbeleid het beste op internationaal of EU-niveau kan worden aangepakt, maar internationale of EU-samenwerking op het gebied van klimaat wordt bedreigd door nationale fossiele subsidies. Is de minister bereid om de noodzaak van het afschaffen van fossiele subsidies in de Eurogroep/Ecofinraad te bespreken? Wat wordt de Nederlandse inbreng precies?

De leden hebben er kennis van genomen dat het volgens ECB-lid Fabio Panetta tijd is dat de EU gaat nadenken over energiebelastingen op crypto activa. Wat vindt de minister van dit idee? Zijn er mogelijkheden om dit op nationaal niveau te regelen? Zou hij hierop kunnen voorsorteren bij het Pakket belastingplan 2022?

[1] https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/iea-oliemaatschappijen-moeten-nu-volledig-stoppen-met-investeren-in-nieuwe-olie-en-gasvelden~ba301c064/