Spoed­debat over geheim­houding stukken Irak onderzoek

Voorzitter,

Waarheidsvinding met hindernissen. Zo valt het onderzoek naar de onverkwikkelijke gang van zaken rond de inval in Irak en onze rol daarin het best te omschrijven.

De AIVD vertrouwde in 2002 en 2003 vooral op informatie van de Britse collegadienst MI6. En naderhand is in de zogeheten 'Butler Inquiry' duidelijk geworden dat de kwaliteit van de MI6-rapporten beneden alle peil was. De Britse collega's, die volgens de AIVD gelden als 'doorgaans betrouwbare bron', steunden vooral op de rapporten van derden. Ook MI6 liet na de bronnen zelf te toetsen.

De Nederlandse minister de Hoop Scheffer schreef, voordat hij werd bevorderd tot Secretaris generaal van de Navo, dat het inlichtingenwerk waarop de inval gebaseerd was “overtuigend”was. Ik citeer uit NRC van 14 februari 2007: “Veel van wat door Powell naar buiten wordt gebracht is reeds langer in inlichtingenkringen bekend en is in lijn met hetgeen uit Nederlandse inlichtingenbronnen is gebleken”

Pure romantisering van de werkelijkheid, omdat Nederlandse inlichtingenbronnen zich volledig verlieten op buitenlandse inlichtingendiensten die elkaar napapegaaiden en aandikten waar het ze uitkwam.

Het lijkt op dat spelletje wat wel op kinderfeestjes gespeeld wordt, waarbij in een kring informatie moet worden doorgegeven en vervolgens aan het eind een hilarische tekstverandering kan worden weergegeven.

Zo zou het inlichtingenwerk rond Irak ook kunnen worden beschouwd , ware het niet dat de consequenties ervan niet hilarisch maar ronduit dramatisch zijn.

Het parlement mocht onder geen beding eigen onderzoek doen, en toen het niet doen van onderzoek onhoudbaar werd, onder druk van de publieke opinie, werd de Commissie Davids ingesteld. Een commissie die vrijheid van handelen zou kennen, maar in de praktijk aan handen en voeten gebonden blijkt.

De openbaarheid van staatsgeheime stukken kan namelijk beperkt worden , zegt Willibrord Davids, en daarmee raakt hij meteen des poedels kern.

Want wat de Staat geheim vindt, wat het daglicht niet kan verdragen, dat zal het daglicht ook niet zien. De waarheid die onder het tapijt geveegd is, mag daar blijven wat het kabinet betreft, MOET daar blijven wat het kabinet betreft en Davids lijkt daarmee akkoord te gaan. Is dat een juiste conclusie voorzitter? Graag een reactie van de minister!

Davids heeft een informatieprotocol ondertekend waarmee de commissie genoegen neemt met minder dan volledige informatie. Alles mag onderzocht worden, zolang het kabinet wil dat het onderzocht wordt. Davids mag het misschien wel zien, maar mag het niet hebben. Je zou toch bijna de indruk krijgen dat het kabinet iets te verbergen heeft. En het materiaal van buitenlandse inlichtingendiensten mag alleen gebruikt worden met toestemming van die buitenlandse inlichtingendiensten.

Voorzitter, hoe naïef kun je zijn? Zullen buitenlandse inlichtingendiensten materiaal beschikbaar stellen dat belastend is voor hun eigen functioneren? In een dossier dat met zoveel nadruk betrekking heeft op een oorlog die gebaseerd is op verzinsels en drogredenen? Graag een reactie van de minister!

Waarom worden er grenzen gesteld aan de medewerking, zoals Ko Colijn stelt in NRC van 25 maart, grenzen voor wat betreft de informatie die verstrekt zal worden en grenzen voor wat betreft personen die gehoord mogen worden.

En als Davids geheime informatie mag inzien, is niet eens duidelijk of hij dat mag delen met de rest van zijn commissie! Waarom claimt de regering voorinzage in de conclusies van de commissie, en daarmee feitelijk een vetorecht te claimen op het punt van belastende onderdelen daarvan. Stukken worden niet openbaar gemaakt zonder toestemming van de minister! Wiens stem geeft de doorslag bij vooroverleg tussen de minister en de commissievoorzitter en welke democratische controle vindt plaats op dit soort onderonsjes? Graag een reactie van de minister!

Er moet gewoon zo snel mogelijk een parlementaire enquête komen en voorts zijn wij van mening dat er een eind moet komen aan de bio-industrie.