Opinie: Chemours moet stoppen met gebruik van GenX

Door Femke Merel Arissen

De chemische stof GenX is onlangs aangetroffen in Zuid-Hollands leidingwater. Oorzaak: lozingen door het Dordtse Chemours op de Merwede. Volgens Rijkswaterstaat 'een lozing van afvalwater met grote risico's voor de drinkwatervoorziening'. Wie een papiertje op straat gooit, moet rekening houden met een proces-verbaal. Wie gif loost, kan nog steeds dealen met de overheid over de voorwaarden.

Teflon

Chemours werd in 2015 gelanceerd als spin-off van DuPont. Dit bedrijf was eerder in opspraak geraakt toen C8 - het giftige broertje van GenX - jarenlang in hoge concentraties voorkwam in het bloed van Dordtse medewerkers van DuPont. C8 werd gebruikt bij de productie van Teflon, het anti-aanbaklaagje in de koekenpan.

Nadat C8 was verboden, kwam de stof GenX. Zuid-Holland kwam met een aangepaste vergunning. Vanaf 2018 mag Chemours jaarlijks nog 2.035 kilo lozen. Of Chemours hieraan wil voldoen, is onduidelijk. Volgens de Zuid-Hollandse gedeputeerde stapt Chemours vrij makkelijk naar de rechter. Je moet een zaak dus wel heel goed onderbouwen, voor je iets tegen het bedrijf kan beginnen. Als blijk van 'goede wil' belooft Chemours miljoenen te investeren om de vervuiling te verminderen. Zo wist moederbedrijf DuPont in 2016 ook een zaak te sussen, nadat het drinkwater in Vienna door de Amerikaanse autoriteiten onveilig was verklaard. Met zes miljoen dollar aan waterfilters werd geschikt. Oorzaak? De stof C8.

Internationale chemiereuzen kunnen buffers aanleggen om rechtszaken jaren te laten voortslepen en aanklagers te ontmoedigen. Een juridische anti-aanbaklaag. Voor burgers wordt een rechtszaak vrijwel onbegonnen werk. Desondanks haalde een rechtszaak in de VS tegen DuPont en Chemours de eindstreep. Begin jaren 60 wist DuPont dat C8 giftig was, maar verzweeg dat. Jaren later stapten 3.400 slachtoffers naar de rechter. Zij leden aan verschillende vormen van kanker en verminderde vruchtbaarheid. Uiteindelijk werd er voor 670 miljoen dollar geschikt.

Kankerverwekkend

Hoewel DuPont in 2013 stopte met C8, ijlen de effecten na. De vraag of GenX minder gevaarlijk is, blijft onbeantwoord. Het RIVM vindt de langetermijneffecten onduidelijk. Uit testen van het bedrijf zelf blijkt dat GenX kankerverwekkend is. De toxicoloog Jacob de Boer vindt dat het middel verboden zou moeten worden. Of GenX onmiddellijk schade toebrengt, doet er niet toe. Het voorzorgbeginsel maakt een verbod op de stof noodzakelijk. Alleen bewezen onschadelijke stoffen zouden nog geloosd mogen worden. Het is het toppunt van cynisme om een giftig middel de naam van Generatie X te geven, de mensen die geboren zijn tussen 1960 en 1985. Wij, Generatie X, zullen deze brutale aanval op onze volksgezondheid moeten stoppen.

Gepubliceerd op AD.nl