Europese grondwet zonder echte inspraak èn zonder dieren­rechten is bele­diging van kiezer

De Nederlandse regering gaat in de Europese Unie in gesprek over een wijziging van de Europese Grondwet, die in 2005 door de Nederlandse bevolking in een referendum is afgewezen. 62% van de Nederlanders zei NEE tegen de grondwet, die de belangen van dieren ondergeschikt maakte aan gebruiken, tradities en gewoonten van mensen. Ook de Franse bevolking sprak zich in een referendum uit tegen de grondwet.

Dieren kwamen er in de Europese grondwet wel heel bekaaid vanaf. Zo werd voor het landbouwbeleid –het belangrijkste EU-onderwerp- in de artikelen III-227 en III-228 expliciet het zeer dieronvriendelijk uitgangspunt geformuleerd dat alleen productieverhoging de doelstelling van beleid mag zijn. Andere uitgangspunten zoals dierenwelzijn en milieu zijn daarmee uitgesloten. Bovendien zouden wrede tradities als stierenvechten, foie gras en het vangen en schieten van trekvogels grondwettelijke bescherming gaan genieten wanneer deze grondwet zou zijn aangenomen.

Onder het hoofdstuk "protection and welfare of animals" werd voorgesteld om rekening te houden met dierenwelzijn mits religieuze gebruiken worden gerespecteerd. Met andere woorden: onverdoofde slacht moet aanvaard worden als een grondrecht, en niet als iets dat onder de druk der omstandigheden gedoogd wordt. Dit voorstel is volledig in strijd met de algemene maatschappelijke afwijzing ten aanzien van het ritueel slachten. Het is onaanvaardbaar en verwerpelijk om een dergelijke passage in de grondwet op te nemen. Dieren blijven daarmee vogelvrij, terwijl deze Europese grondwet juist die gelegenheid zou moeten bieden om de rechten van dieren voor het eerst werkelijk vast te leggen. In de voorgestelde formulering wordt ritueel slachten een grondrecht waar we de komende jaren helemaal niet meer vanaf komen.

Het voornemen van de Europese Unie is om tijdens de Europese Raad van juni 2007 conclusies te trekken over de noodzakelijke verdragswijzigingen. Het kabinet belooft dat de Kamer nauw betrokken zal worden bij de totstandkoming van een nieuw verdrag. Maar de Kamer zal niet over elke stap worden ingelicht, omdat daardoor de Nederlandse onderhandelingspositie zou worden geschaad.

De Partij voor de Dieren heeft in een Algemeen Overleg aan minister-president Balkenende en staatsecretaris van Europese Zaken Timmermans gevraagd of de Nederlandse regering bereid is in een nieuw grondwettelijk verdrag, als dat er dan toch zou moeten komen, in brede zin het welzijn en de rechten van dieren te erkennen, zonder die ondergeschikt te maken aan de rituelen, tradities en gebruiken van mensen. (lees hier de bijdrage van de PvdD in het debat).

De belangen van dieren spelen voor de andere politieke partijen nauwelijks een rol van enige betekenis. Zo gaf de Partij van de Arbeid er blijk van nog altijd niet te doorzien welke ernstige gevolgen de Europese grondwet voor dieren zal hebben. De grondwet geeft grondwettelijke bescherming aan dieronvriendelijke gebruiken van mensen, in plaats van bescherming aan kwetsbare dieren. En dat in een Europa dat jaarlijks meer dan 10 miljard landbouwdieren laat lijden en sterven in de bio-industrie, en symbool staat voor het eindeloze gesleep met dieren in langeafstandstransporten. ‘Euro-euforisme’ voert bij veel andere partijen de boventoon, waardoor kwetsbare dieren worden ‘vergeten’. Onoplettendheid, de gewoonte om alleen te denken aan mensenbelangen of regelrechte onwil zorgen ervoor dat de belangen van dieren maar zelden een plaats hebben in de afweging over regelgeving die hen treft. Een duidelijk signaal hoe belangrijk het is dat er een sterke Partij voor de Dieren is om ervoor te zorgen dat de stem van dieren wél gehoord wordt in de politiek!