Opinie: Europese wegen zijn soms ondoor­gron­delijk

Over de sluwe wijze waarop genmaïs, ondanks veel weerstand in Europa, mogelijk toch kan worden toegestaan

Beste mevrouw Kroes,

U bent nog een aantal maanden één van de machtigste vrouwen van Europa. Daarin bent u niet alleen een belangrijk voorbeeld voor vrouwen die het glazen plafond willen doorbreken; u bent als Eurocommissaris ook een icoon voor de staat van de democratie binnen de Europese Unie. En die is op dit moment niet zo transparant en democratisch als het zou moeten zijn.

Ik schrijf u over een onderwerp dat buiten uw portefeuille ligt. Maar omdat besluiten binnen de Europese Commissie in de regel unaniem genomen worden, krijgt u er toch mee te maken. Het gaat om de toelating van een genetisch gemanipuleerde maïs, voor teelt ervan in Europa. Maïstype 1507, van het bedrijf Pioneer Hi-bred. En omdat het een ingewikkeld dossier is, wil ik u het onderwerp graag toelichten. Dan kunt u een beslissing nemen op basis van argumenten.

De aanvraag voor toelating van deze mais, die al dateert uit 2001, is omstreden. Al jaren lag de aanvraagprocedure stil, omdat de lidstaten van de EU fundamenteel van mening verschillen over gentech. Een uitspraak van het Europese Hof vorig jaar dwingt de EU echter om nu toch een beslissing te nemen over deze toelating. Deze gentechmaïs is behoorlijk giftig. Het gewas is zo gemanipuleerd, dat de plant zelf een giftige stof aanmaakt. Dit gif, Bt, doodt insecten die de maïs aanvreten. Prachtig, zeggen voorstanders van gentech daarover, omdat dat ervoor zou zorgen dat er minder landbouwgif op de plant gebruikt wordt. Wat zij echter buiten beschouwing laten, is dat niet alleen de plaaginsecten door de plant worden gedood, maar ook andere dieren, zoals vlinders en motten die het stuifmeel eten. Hiermee komt de bestuiving van voedselgewassen en wilde planten in gevaar en ontstaat onherstelbaar biodiversiteitsverlies. Ook is deze maïs immuun gemaakt tegen het onkruidbestrijdingsmiddel glufosinaat ammonium. Handig, vinden boeren, omdat het een vrijbrief is om ongelimiteerd te spuiten over het gewas. Dit landbouwgif brengt grote gezondheidsrisico’s met zich mee voor mensen en dieren. Er is bovendien een aanmerkelijke kans dat het via het grondwater in ons drinkwater terechtkomt, doordat glufosinaat makkelijk in water oplost en slechts zeer langzaam afbreekt, met alle gevolgen van dien.

Er is dus alle reden om dit gemanipuleerde gewas niet toe te laten. Dat vinden op dit moment maar liefst 19 van de 28 lidstaten van de Unie, waaronder Nederland. Slechts 5 lidstaten waren vóór toelating. Toch wil uw collega EU-commissaris Tonio Borg dit aan u voorleggen ter goedkeuring. Hij doet dat - heel sluw - vlak ná de verkiezingen van 22-25 mei. Hij wil zo dit besluit op ondemocratische wijze voor elkaar krijgen. Het is tekenend voor de democratische staat van de Unie.

U bent nog enkele maanden machtiger dan het Europees parlement, 19 lidstaten en een ruime meerderheid van de Europeanen bij elkaar, wat ik daar ook van vind. Daarom doe ik dit beroep op u, om niet akkoord te gaan met deze toelating, die bovendien een gevaarlijk precedent schept voor toekomstige besluiten. Aan u om te bepalen wat belangrijker is: economisch gewin of volksgezondheid, biodiversiteit en duurzame landbouw. Ik kies voor het laatste.

Hartelijke groet,

Corinne Cornelisse

Corinne Cornelisse is kandidaat nummer 2 op de lijst voor de Europese verkiezingen 2014