Opinie: Ganzen­hoeders in oorlogstijd

Directeur Fred Wouters, van Vogelbescherming Nederland zoekt de nuance. Hij zegt dat het beter is om samen te werken met ganzenverdelgers, dan om te accepteren dat er nog meer ganzen vergast of geschoten worden. ’In ruil’ voor de daadwerkelijke, internationaal verplichte bescherming van de hier overwinterende ganzen. Alsof dat de keuzes zouden zijn. Het is de redenering van een burgemeester in oorlogstijd. Beter collaboreren met de vijand, dan erger accepteren.

Vogelkenners weten dat het doden van ganzen nooit het beoogde effect van duurzame schadebestrijding zal hebben. Zolang er voldoende voedsel is voor overtrekkende ganzen, zullen ze neerstrijken op de killing fields waarmee Vogelbescherming Nederland instemt. Een leeg – niet afgeschermd - weiland blijft ganzen aantrekken.

Vogelbescherming sprak twee jaar geleden nog over de noodzaak van het doden van 100.000 ganzen (“moeilijk, maar vooruit dan maar”), maar het Interprovinciaal overleg hanteert inmiddels een streefcijfer dat 5x zo hoog ligt, 550.000 ganzen verdelgen, of nee “planmatig wegnemen”!

Via een zeer pijnlijke vergassingsmethode - tijdens de rui nota bene - waar de natuurorganisaties eerst fel op tegen waren. Een methode bovendien die wettelijk verboden is en die alleen bij uitzondering rond Schiphol wordt toegelaten met de vliegveiligheid als valse legitimatie.

Een overheid die toestaat dat er – zelfs op haar eigen gronden - voedselgewassen geteeld worden in de directe nabijheid van een grote luchthaven, offert daarmee zelf welbewust de veiligheid van vliegtuigpassagiers op het altaar van de economie. Met de teelt van olifantsgras, structureel met bewegingsdetectie plus gerichte actie afgeschermde akkers of akkers gevuld met zonnepanelen zou er in de wijde omtrek van Schiphol vrijwel geen gans te vinden zijn. De luchthaven zou zelfs ruim in haar eigen energiebehoefte kunnen voorzien op duurzame wijze.

Natuurorganisaties bepleiten samen dat CO2 vergassing Europees en nationaal zal worden toegestaan, onthutsend. Brussel zal zich dit voorjaar buigen over de roep om vergassingsmogelijkheden.

De bij de Ganzen7 aangesloten natuurorganisaties hebben afgesproken geen bezwaar of beroep in te stellen tegen vergunningen en ontheffingen, zodat in 2014 met de grootschalige doding van ganzen kan worden begonnen.

Uit de antwoorden van toenmalig staatssecretaris Atsma op vragen van Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren blijkt dat de kosten voor de overheid per te vergassen gans € 6,40 bedragen. Zo’n 550.000 ganzen vergassen zal ruim 3,5 miljoen euro kosten. Datzelfde bedrag geeft men nu uit aan jaarlijkse schade-uitkeringen. Dat geld zijn we dus kwijt, terwijl tijdens de langdurige verdelgingsperiode landbouwareaal voor ganzen bereikbaar blijft en schade blijft bestaan. De hier broedende ganzen blijven hun aantallen afstemmen op de oneigenlijke voedselbronnen. we kunnen kiezen of we dat betalen in het kader van de gastvrijheid, of in het kader van de gasvrijheid die dierenverdelgers vrij spel geeft, die levenslange verbintenissen tussen monogaam levende dieren kapot maakt, en familieverbanden maximaal verstoort. De dieren worden in een weerzinwekkende stress gejaagd en dat alles zal geen ander effect hebben dan een ‘dweilen met de kraan open’.

De 153.665 leden van Vogelbescherming Nederland staan voor de keus. Voor velen was het al moeilijk dat de vereniging zich niet bemoeide met het lot van 500 miljoen vogels in de bio-industrie, maar goed, het zou kunnen dat men zich beperkte tot in het wild levende vogels.

Maar nu Vogelbescherming tekent voor het vergassen van meer dan een half miljoen ganzen, wordt het tijd om een keuze te maken. De andere kant op kijken en meedoen met de tuinvogeltelling, of nu het lidmaatschap opzeggen om duidelijk te maken dat het beschermen van vogels niet kan samengaan met het verdelgen van vogels. Alleen massale opzegging kan Vogelbescherming nog stoppen op deze heilloze weg.

Marcel Vossestein, oud-bestuursadviseur en voormalig voorzitter van de Natuurbeschermingscommissie van de KNNV, vereniging voor veldbiologie

Niko Koffeman, Lid Eerste kamer Partij voor de Dieren

Dit opinieartikel is gepubliceerd in Trouw op 19-01-2013