Hoor­zitting over vogel­griep en andere drei­gingen van zoönosen

DEN HAAG - Op initiatief van de Partij voor de Dieren vindt donderdag 17 februari om 18.00 uur een hoorzitting plaats in de Tweede Kamer over de zorgwekkende situatie rond vogelgriep en over de dreiging van zoönosen voor de volksgezondheid. Voor de zitting zijn virologen en andere experts uitgenodigd, zoals Ron Fouchier, Thijs Kuiken en Arjan Stegeman.

Europa kampt met de ernstigste vogelgriepuitbraak ooit en in Nederland zijn in minder dan vier maanden tijd al bijna anderhalf miljoen kippen en eenden vergast na uitbraken in de pluimveehouderij. Bij virologen groeien de zorgen over een nieuwe pandemie. Partij voor de Dieren vindt het belangrijk dat de Tweede Kamer daarover in gesprek gaat met deskundigen en heeft daarom het initiatief genomen voor een hoorzitting op 17 februari, in aanloop naar het zoönosen-debat met VWS-minister Kuipers en landbouwminister Staghouwer dat een week later, op 24 februari, zal plaatsvinden.

'Tikkende tijdbom'
Virologen waarschuwen al jaren voor de gevaren van zoönosen: dierziekten die op mensen kunnen overspringen. Het vogelgriepvirus is zo’n zoönose en het virus heeft nog maar enkele mutaties nodig voor het van mens op mens overdraagbaar wordt, zo stellen virologen. “De coronacrisis is nog niet eens ten einde en we worden helaas alweer bedreigd door een nieuwe pandemie. We zitten in Nederland, het meest veedichte land ter wereld, op een tikkende tijdbom. We zijn het aan onszelf en de rest van de wereld verplicht om dat risico echt fors te verkleinen”, zegt Esther Ouwehand die namens de Partij voor de Dieren zal deelnemen aan de hoorzitting.

Escalatie
Deskundigen maken zich steeds meer zorgen over het vogelgriepvirus, omdat de situatie escaleert. Het virus is langer aanwezig dan ooit, ondanks de ophokplicht in kippenstallen die bijna jaarrond geldt, het duikt op in nieuwe gebieden en het verspreidt zich onder steeds meer diersoorten, zoals vossen, otters en zeehonden. Het virus kan ook overspringen op de mens met zeer ernstige gevolgen. In China en Laos zijn 60 mensen besmet geraakt, waarvan de helft is overleden. Ook in Engeland is een persoon besmet geraakt. Ouwehand: “Virologen zeggen dat het niet de vraag is óf maar wannéér het virus ook van mens op mens overdraagbaar wordt. Toch hebben voorgaande kabinetten keer op keer de waarschuwingen van virologen in de wind geslagen. Het is de hoogste tijd nu goed naar de wetenschap te luisteren. We zien eindelijk licht aan het einde van de lange coronatunnel. We moeten er alles aan doen om deze ellende niet nog eens over ons af te roepen.”

Zoönosenrapport Bekedam
In juli 2021 kwam, op verzoek van de Partij voor de Dieren, het rapport 'Zoönosen in het vizier' tot stand. Daaruit blijkt dat Nederland een potentiële hotspot is voor zoönotische uitbraken. In het rapport staat een flink aantal stevige aanbevelingen om de kans op een nieuwe uitbraak van een zoönose te verkleinen. Zo moet onder meer het aantal dieren in de veehouderij omlaag, net als het aantal dieren per stal en het aantal pluimveebedrijven in waterrijke gebieden. Ook moet de ontbossing die in het buitenland plaatsvindt als gevolg van Nederlands beleid worden aangepakt, zoals de ontbossing voor de productie van veevoer. En de handel in wilde dieren moet harder worden bestreden.

Het rapport werd opgesteld door een expertgroep onder aanvoering van Henk Bekedam. Veel van de experts uit deze groep nemen ook deel aan de hoorzitting van donderdag 17 februari, zoals Ron Fouchier en Thijs Kuiken.

Deelnemers aan de hoorzitting zijn:

• Ron Fouchier - Hoogleraar moleculaire virologie Erasmus MC. Expertise o.a.: vogelgriepvirus en risico’s van mutaties
• Thijs Kuiken - Hoogleraar Vergelijkende Pathologie Erasmus MC. Expertise o.a.: relaties tussen pluimveehouderij, wilde vogels en de natuur, en de samenhang tussen de problemen van biodiversiteitsverlies, klimaatopwarming, en pandemische risico's
• Francisca Velkers - Universitair docent Diergeneeskunde Universiteit Utrecht, gespecialiseerd in pluimveegeneeskunde. Expertise o.a.: preventieve vaccinatie bij pluimvee
• Jos van de Sande - Oud hoofd infectieziektebestrijding GGD Hart voor Brabant
• Gert van Dijk - Voorzitter Evaluatiecommissie Q-koorts
• Ignas van Bebber - Oncologisch chirurg Jeroen Bosch Ziekenhuis en initiatiefnemer Artsenforum Gezondheid Natuur en milieu
• Arjan Stegeman - Hoogleraar Gezondheidszorg Landbouwhuisdieren