Maak ecocide strafbaar

De Partij voor de Dieren heeft vandaag een initiatiefnota ingediend over het strafbaar stellen van ecocide, oftewel grootschalige beschadiging of vernietiging van ecosystemen. Indiener Lammert van Raan pleit voor een internationaal verbod, dat ervoor kan zorgen dat personen strafrechtelijk aansprakelijk kunnen worden gesteld wanneer door hun handelen ecocide het gevolg is.

Er zijn vele vormen van ecocide, waaronder ontbossing, milieurampen, de uitstoot van broeikasgassen, het dumpen van giftige stoffen in rivieren en de vervuiling van het leefgebied van inheemse volkeren. Wereldwijd staat er grote druk op de natuur, de leefomgeving en ecosystemen. Van Raan: “Er bestaan op juridisch gebied wel instrumenten om de vernietiging van natuur tegen te gaan, maar deze blijken keer op keer ontoereikend om ecocide te voorkomen. Nog steeds verdwijnen er dagelijks ongehinderd voetbalvelden aan regenwoud en vervuilen olielekkages de natuur zonder consequenties voor de bedrijven die hierachter zitten. Daarom is er dringend behoefte aan een nieuw instrument dat dit internationaal kan aanpakken. De initiatiefnota doet tien voorstellen die daaraan bijdragen.”

Een internationaal verbod op ecocide maakt het mogelijk dat CEO's en ministers verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor activiteiten die de leefomgeving onherstelbaar aantasten. “Als we ecocide verankeren in het internationaal recht, kan bijvoorbeeld de directeur van Shell aangeklaagd worden voor de jarenlange grootschalige vervuiling van de Nigerdelta. Maar we ontmoedigen ook al op voorhand dat bedrijven en overheden initiatieven gaan ontplooien die ecocide tot gevolg kunnen hebben”, legt Van Raan uit.

De nota bouwt voort op het werk van de gerenommeerde advocate Polly Higgins. Voor haar overlijden in 2019 zette zij een wereldwijde campagne op om ecocide toe te voegen aan het Statuut van Rome, het oprichtingsverdrag van het Internationaal Strafhof. In het Statuut worden de vier meest ernstige misdrijven die de internationale gemeenschap in haar geheel aangaan genoemd: genocide, misdaden tegen de menselijkheid, oorlogsmisdaden en het misdrijf agressie. Van Raan: “Ecocide moet hieraan worden toegevoegd, zodat daders voor het Internationaal Strafhof berecht kunnen worden. Maar ook in Nederland kunnen we alvast doorpakken en de mogelijkheden bekijken om ecocide strafbaar te stellen, bijvoorbeeld door het onderdeel te maken van de Wet Internationale Misdrijven. Bedrijven kunnen we verplichten om ecocide, mensenrechtenschendingen, milieuvervuiling, dierenwelzijnsaantasting en biodiversiteitsverlies in hun ketens te identificeren en te voorkomen.”

De nota sluit aan bij eerdere oproepen om ecocide strafbaar te stellen, waaronder door landen als Frankrijk, België, Finland, Vanuatu en de Malediven. Lees de volledige nota hier.