Opinie: Mager applaus voor omstreden Europese Commissie

De Europese fracties van het CDA en de PvdA hebben elkaars omstreden figuren zojuist de Europese Commissie in geholpen. Desastreus voor Europa's groene ambities en het vertrouwen in de Brusselse politiek.

'De ministers van Europa': zo zou je de Europese Commissie het beste kunnen omschrijven. Al zijn er wat verschillen: zo gelden de wetten die Eurocommissarissen maken niet voor één land, maar voor alle 28 EU-landen. Ook kunnen de 'Brusselse ministers' maar moeilijk worden weggestuurd als ze er eenmaal zitten. Een motie van wantrouwen indienen tegen één zittende Eurocommissaris is onmogelijk. Des te meer reden om goed op te letten dat er geen omstreden types in de Europese Commissie terecht komen. Maar dat is erg lastig als politieke spelletjes de overhand krijgen.

Zo kon het vanmiddag gebeuren dat kandidaten die absoluut ongeschikt zijn als Eurocommissaris, goedkeuring kregen van het Europees Parlement. Neem Miguel Arias Cañete, kersvers Eurocommissaris voor klimaat en energie: zijn belangen in de olie-industrie zijn onverenigbaar met een post als Eurocommissaris, laat staan voor klimaat en energie. Cañete verkocht onlangs zijn aandelen van oliebedrijven 'Petrologis' en 'Ducar', maar is nog steeds gelinkt aan de olie-industrie. Zo is zijn zwager (nog steeds) de op één na grootste aandeelhouder van oliebedrijf Ducar. De meeste aandelen van de genoemde bedrijven zijn ondergebracht bij een brievenbusfirma in Nederland, die ook nadrukkelijk gelieerd is aan Cañetes familie.

De vraag is niet óf er belangenverstrengeling speelt, maar hoe het in godsnaam mogelijk is dat Cañete hier mee weg is gekomen.

De twee grootste fracties in het Europarlement - waartoe CDA en PvdA behoren - kunnen u het antwoord geven: zij hielden elkaar bij de stemming over de nieuwe Europese Commissie de hand boven het hoofd. Het Europees Parlement heeft de beslissende stem over de benoeming van de Europese Commissie. De Europese fractie van het CDA schaarde zich onvoorwaardelijk achter Cañete, omdat hij een christendemocratische kandidaat is. Om steun voor Cañete zeker te stellen, zetten de christendemocraten zwakke kandidaten met socialistische roots onder druk; want ook daaraan was geen gebrek.

Neem de sociaal-democratische Maltees Karmenu Vella, de nieuwe Eurocommissaris voor milieu en visserij, die met zijn nationaal kabinet de illegale jacht op trekvogels in Malta oogluikend toestond en in het verleden zelfs in verband werd gebracht met (belasting)fraude. Of de Franse kandidaat-begrotingscommissaris, Pierre Moscovici: hij lapte als Franse minister de Europese begrotingsregels aan zijn laars, wat vooral in CDA-kringen als een doodzonde wordt beschouwd.

Hoewel alle genoemde kandidaten tijdens de eerste hoorzittingen in het Europees Parlement nog openlijk werden bekritiseerd, werd het langzaam stiller. Vergaderingen over de omstreden kandidaten werden verplaatst naar achterkamers van het Europees Parlement. Met als resultaat een politieke deal tussen de grote twee: oliebaron Cañete mag van de sociaal-democraten Eurocommissaris voor klimaat en energie worden. Als wisselgeld kreeg de fractie steun van de christendemocraten voor ´haar´ begrotingscommissaris Moscovici.

Vandaag was de laatste kans om de omstreden Eurocommissarissen een halt toe te roepen. Het voltallige Europees Parlement stemde over het voltallige team van Eurocommissarissen. Maar de politieke deal hield stand, wat een krappe meerderheid en een mager applaus opleverde voor de nieuwe Europese Commissie.

Vooral 'groene' posten in de Europese Commissie zijn hierdoor in twijfelachtige handen terecht gekomen. Europa's rol in het beteugelen van klimaatsverandering, stimulering van duurzame, groene energie en het herstellen van natuur en biodiversiteit lijkt daarmee nu helemaal uitgespeeld. Bovendien zijn de politieke spelletjes en de dubieuze Eurocommissarissen desastreus voor het toch al broze vertrouwen in de Europese politiek.

Anja Hazekamp, lid Europees Parlement voor de Partij voor de Dieren