Nederland stapt na aandringen van de PvdD uit het ECT

Onder druk van de Partij voor de Dieren stapt Nederland als derde land uit het Energiehandvest. Dat heeft minister Rob Jetten voor Klimaat en Energie gisteren aangekondigd. Op grond van het omstreden verdrag kunnen grote vervuilers nu op schimmige wijze miljarden claimen bij aangesloten staten zoals Nederland met als gevolg dat overheden hun oren te veel laten hangen naar dit soort bedrijven, in plaats van naar het Klimaatakkoord van Parijs. PvdD-Kamerlid Lammert van Raan: “Er lagen voorstellen op tafel om dit verdrag te moderniseren, maar die halen op geen enkele manier de angels uit het verdrag. Wanneer je de klimaatcrisis serieus neemt, is er maar één optie en dat is eruit stappen. Heel verstandig dus dat Nederland dit nu ook eindelijk gaat doen.”

Het Energiehandvest, dat ook wel het Energy Charter Treaty (ECT) wordt genoemd, is in 1994 opgericht om wereldwijde investeringen van multinationals in de energiesector te beschermen tegen de gevolgen van plotselinge koerswijzigingen in landen met minder betrouwbare overheden. Maar door decennialang te weinig doen tegen gevaarlijke klimaatontwrichting, is er in de duurzame energietransitie nu ook sprake van een plotselinge koerswijziging. “In veel landen wordt er onvoldoende klimaatbeleid gevoerd. Ook in Nederland. En het Energiehandvest zit effectief beleid gevaarlijk in de weg. Terwijl de klimaatcrisis namelijk overheden nu confronteert met onvermijdelijke koerswijzigingen, komen de fossiele energiereuzen met het Energiehandvest uit de vorige eeuw met miljardenclaims. Het ECT beschermt dus de fossiele bedrijven en hindert klimaatbeleid, daar komt gelukkig nu een einde aan", zegt Van Raan.

Voor de zomer stemde de Tweede Kamer voor een motie van de Partij voor de Dieren, de SP en GroenLinks met het verzoek aan de regering om het Spaanse voorbeeld te volgen en de EU op te roepen om collectief uit het ECT te stappen. Deze aangenomen motie woog zwaar mee in de besluitvorming, gaf Jetten gisteravond aan. Hij zei ook al bezig te zijn met een exitstrategie. Het kan zijn dat een initiële goedkeuring van het verdrag, om er vervolgens uit te stappen, hier onderdeel van uitmaakt. De Tweede Kamer moet de exitstrategie nog wel beoordelen. Van Raan: “Zo werkt dat in een democratie. Maar wat het democratische proces verstoort, is dat de tekst van het nieuwe Energiehandvest niet openbaar is. Hierdoor kunnen Kamerleden eigenlijk helemaal niet zeggen of ze een initiële goedkeuring wel kunnen steunen of een inschatting maken van de gevolgen van zo'n exitstrategie. De minister is het met mij eens en gaat er nu voor zorgen dat de verdragstekst mag worden ingezien door Kamerleden en de belangrijkste milieuorganisaties en andere ngo’s.”

De Partij voor de Dieren bond bijna drie jaar geleden al de strijd aan met het ECT, toen fractievoorzitter Esther Ouwehand minister-president Mark Rutte vroeg om namens Nederland het verdrag op te zeggen.