Neder­lands parlement: geen EU-lidmaat­schap IJsland als walvis­jacht niet stopt

Den Haag, 16 december 2010 – Het Nederlandse parlement heeft vandaag een motie aangenomen waarin wordt uitgesproken dat IJsland geen lid kan worden van de Europese Unie als zij de walvisjacht niet onmiddellijk beëindigt. De komende jaren zal met IJsland worden gesproken over een mogelijke toetreding tot de EU. Door het aannemen van de motie heeft Nederland duidelijk gemaakt dat de eis aan IJsland om de walvisjacht af te zweren daarbij niet onderhandelbaar is: wie op walvissen jaagt, kan geen lid worden van de EU.

Het onderhandelingsdocument van de Europese Unie stelt reeds dat lidstaten niet jagen op walvissen in Europese wateren. Die inzet is conform de Europese Habitatrichtlijn, die de jacht op beschermde en bedreigde diersoorten als de walvis verbiedt. Bij eerdere toetredingsonderhandelingen zijn echter uitzonderingen gemaakt op dit verbod. Zo heeft Malta bedongen dat zij haar traditionele jacht op beschermde trekvogels -zoals de lepelaar, de visarend en de purperreiger- voorlopig nog mag voortzetten. Ook IJsland zal naar verwachting aansturen op een overgangstermijn of een uitzonderingspositie. De Tweede Kamer wil voorkomen dat de onderhandelingen met IJsland resulteren in een gedoogconstructie, waarbij de EU de illegale walvisjacht oogluikend toestaat.

De motie spreekt verder over het respecteren van de internationale verdragen die de jacht op walvissen en de commerciële handel in walvisproducten verbieden. Al in 1986 is onder de International Whaling Commission (IWC) een moratorium ingesteld op de walvisjacht. Middels CITES, het verdrag over de handel in (producten van) beschermde flora en fauna is de commerciële handel in walvisproducten internationaal verboden. Tegen beide verdragen heeft IJsland bezwaar gemaakt. Het Nederlandse parlement vindt dat IJsland deze bezwaren moet intrekken. Dat is met name van belang bij de IWC, waar Japan onvermoeibaar poogt de besluitvorming ten gunste van walvisjagende landen te laten uitvallen, en daarbij vergaande middelen als omkoping van landen en delegaties niet schuwt. Als IJsland wil toetreden tot de EU, zal het zich ook binnen de IWC duidelijk aan de kant van de walvisbeschermende landen moeten scharen, vindt Nederland.

De Partij voor de Dieren, de enige dierenrechtenpartij ter wereld die in een nationaal parlement vertegenwoordigd is diende de motie in. De partij is blij met de steun voor de door haar ingediende motie. Partijleider Marianne Thieme: “De jacht op walvissen is niet alleen onnoemelijk wreed, maar ook al jaren illegaal. IJsland heeft de internationale afspraken hierover al lang genoeg genegeerd. Het Nederlandse parlement is duidelijk: de walvisjacht moet onmiddellijk worden beëindigd. Anders kan IJsland het lidmaatschap van de EU vergeten”.