Partij voor de Dieren verwijt minister Verburg gebrek aan duide­lijkheid in zaak Friesland Vlees

Thieme vraagt minister slachtlijsten slachthuis Leeuwarden openbaar te maken

Den Haag, 9 mei 2008 - De Partij voor de Dieren heeft vandaag aan minister Verburg Kamervragen gesteld over de onduidelijke aanpak van de gerapporteerde misstanden bij Friesland Vlees in Leeuwarden. De directeur van het slachthuis probeert in de media zijn onschuld te verkopen, terwijl er belangrijke aanwijzingen zijn dat er sprake is geweest van een grootscheepse ontduiking van regels en wetten. Ondertussen hult de minister zich in stilzwijgen, terwijl nog heel veel vragen onbeantwoord zijn. Zoals de vraag waarom de aanvoer van runderen meteen is gestopt na het instellen van poortcontroles door de Algemene Inspectie Dienst (AID) en waarom niets is gedaan met de aanwijzing dat VWA controleurs betrokken waren bij het doorlaten van zieke en kreupele koeien voor de slacht.

De aangekondigde poortcontrole leidde vier weken geleden tot een sterk verminderde aanvoer van koeien, zozeer dat directeur Wildeboer zich genoodzaakt zag het slachthuis te sluiten. CDA, VVD en PvdA Kamerleden (waaronder twee noordelijke melkveehouders) sprongen meteen op de bres voor Friesland Vlees om het verlies aan slachtcapaciteit in het noorden tegen te gaan zonder zich af te vragen wat er werkelijk gaande was. Volgens Marianne Thieme is het stokken van de aanvoer een belangrijke aanwijzing dat er iets goed mis was met de koeien die werden afgeleverd bij het Friese slachthuis. Marianne Thieme: ‘als je weet dat er een politiecontrole langs de weg wordt gehouden, dan keer je alleen om als je wat te vrezen hebt, dus als er iets mis is met je auto of je papieren. Hetzelfde geldt voor de transporteurs. Informanten gaven aan dat meer dan de helft van de aangevoerde koeien kreupel of ziek was. De transporteurs durfden natuurlijk niet meer te komen.’ Een van de transporteurs, Tammenga uit Siddeburen, paste zelfs zijn advertenties in de Boerderij en het Agrarisch Dagblad aan. Tot de start van de AID controles op 7 april vroeg hij om ‘moeilijk lopende en slecht ter been zijnde koeien’, nu vraagt hij ‘licht afwijkende koeien’. De Partij voor de Dieren is van mening dat de minister deze zaken tot op de bodem dient uit te zoeken.

Ook is het op zijn minst opmerkelijk dat Wildeboer in de Nova uitzending van afgelopen vrijdag een geavanceerd systeem in het slachthuis laat zien waarbij hij stelt dat liggende en kreupele koeien voor de deur voor het slachthuis worden doodgeschoten en dan worden opgetakeld om naar de slachtlijn te worden vervoerd. Terwijl zijn zoon aangeeft dat zijn vader zich “vergist” omdat deze dieren juist naar de destructie zouden gaan. Marianne Thieme: ‘een slachthuis laat zo’n systeem niet bouwen als slechts een paar liggende koeien per maand worden aangevoerd zoals de heer Wildeboer aangaf in een interview in het AD. Het is mij duidelijk dat dit slachthuis in ieder geval de mogelijkheid had om op grote schaal liggende koeien te verwerken. Het interview bij NOVA gaf ook duidelijk aan dat de eigenaren tegenstrijdige verhalen vertellen over de vraag of liggende en kreupele koeien nog geslacht mogen worden of dat ze naar de destructie moeten worden afgevoerd. Dat is ontoelaatbaar.’

De verklaringen van informanten die via de Partij voor de Dieren en in de media naar buiten zijn gekomen geven aan dat niet alleen transporteurs en slachthuismedewerkers weet hebben gehad van een grote illegale aanvoer van zieke en kreupele koeien, maar dat ook de aanwezige VWA controleurs daarvan op de hoogte waren en actief meewerkten aan het doorlaten van deze koeien voor de slacht. Het is onduidelijk waarom de minister niets met deze aanwijzingen heeft gedaan. Marianne Thieme: ‘de minister dient inzage te geven in de slachtlijsten van Friesland vlees. Daaruit kan worden opgemaakt welke omvang de aanvoer van liggende, zieke, kreupele of gewonde koeien is geweest. Informanten vertelden mij dat VWA dierenartsen op deze formulieren onterecht hebben aangegeven dat de dieren nog wel geschikt waren voor slacht. Het is van belang dat de minister dat helder maakt in plaats van zich te hullen in stilzwijgen.’

Op grond van Europese wetgeving mogen zieke, liggende en kreupele koeien niet levend vervoerd worden en moeten zij op het erf door een dierenarts uit hun lijden worden verlost en worden afgevoerd naar de destructie. De veehouder maakt dan kosten voor de dierenarts en de destructie en zij lopen daarmee ook de slachtpremie mis, een Europese subsidie van circa 60 euro die zij voor elke geslachte koe krijgen. Dit systeem heeft ertoe geleid dat door malafide veehouders alles op alles wordt gezet om koeien naar het slachthuis te krijgen. Sommige transporteurs hebben hiervoor zelfs een lier in de wagen gebouwd zodat zij liggende koeien aan hun poten de wagen in kunnen trekken. De toch al verzwakte koeien worden op onnoemelijke wijze mishandeld en komen dan uitgeput en verwond op het slachthuis aan. De regel is dat deze koeien naar de destructie moeten worden gebracht, tenzij het een lichte afwijking betreft. Marianne Thieme: ‘de VWA dierenartsen dienen er op toe te zien dat zieke, liggende en kreupele dieren die toch bij het slachthuis worden aangevoerd, meteen naar de destructie worden verwezen. In Leeuwarden leek juist het omgekeerde het geval en werden deze koeien wel doorgelaten voor de slacht. Insiders vertelden mij dat Leeuwarden daarom een grote aantrekkingskracht had op malafide veehouders en handelaren die aan zieke en kreupele koeien nog geld wilden verdienen.’

Partij voor de Dieren wil een verklaring van de minister waarom zij niet verder lijkt te gaan in het blootleggen en aanpakken van de gerapporteerde misstanden. Zij eist dat de minister de slachtlijsten openbaar maakt en daarbij aangeeft of de VWA dierenartsen juist hebben gehandeld of hebben verzaakt misstanden te rapporteren. Ook wil de Partij voor de Dieren duidelijkheid over hoe het kan gebeuren dat transporteurs in advertenties het transport van moeilijke lopende koeien kunnen aanbieden terwijl dat bij wet verboden is. Verder wil de Partij voor de Dieren op korte termijn een debat over hoe het systeem van slachtpremies zo kan worden aangepast dat het transporteren van zieke en kreupele koeien om een subsidie op te strijken niet langer lucratief zal zijn.