PvdD wil bloot­stel­lings­on­derzoek omwo­nenden lelie­velden Drenthe

Er moet snel onderzoek worden gedaan naar de mate waarin omwonenden van de Drentse lelievelden blootgesteld worden aan landbouwgif. Veel Drenten hebben hun grote zorgen over het gebruik van gif in de lelieteelt gemeld op Gifklikker.nl, het meldpunt van de Partij voor de Dieren en Stichting Bollenboos. Het gifgebruik kan schadelijke gevolgen hebben voor hun gezondheid, zegt de Gezondheidsraad. Tweede Kamerlid Esther Ouwehand (PvdD) en Bram Verhave (Stichting Bollenboos) spreken vandaag met omwonenden van de bollenvelden in Dwingeloo en Wateren over hun zorgen. Ouwehand wil dat omwonenden beter beschermd worden tegen het landbouwgif van hun agrarische buren.

In Drenthe is de lelieteelt een sterk opkomende agrarische activiteit. Daardoor vermeerdert ook de hoeveelheid bestrijdingsmiddelen waarmee de akkers bijna wekelijks worden besproeid. De lelieteelt is de vervuilendste teelt in Nederland. Veel van de akkers liggen zeer dichtbij woonhuizen, in natuurgebieden en zelfs in waterwingebieden. Daardoor komen veel mensen in aanraking met het landbouwgif.

Wetenschappers waarschuwen dat omwonenden van landbouwpercelen het risico lopen ziek te worden van gif dat op de velden wordt gebruikt. Door verwaaiing en verdamping komen omwonenden voortdurend in aanraking met kleine hoeveelheden gifstoffen. Die chronische blootstelling kan gevaarlijk zijn, zeggen kinderartsen en toxicologen. Vooral (ongeboren) kinderen zijn kwetsbaar. Terwijl gebruikers van het gif beschermd worden door regels, zoals het dragen van beschermende kleding, worden mensen die naast intensief bespoten velden wonen constant blootgesteld aan het gif.

De Gezondheidsraad concludeert in haar conceptrapport dat er meer aandacht nodig is voor de bescherming van omwonenden. Er zijn sterke aanwijzingen dat omwonenden van akker- en tuinbouwbedrijven risico’s lopen door het gebruik van landbouwgif. De Raad vindt dit reden genoeg voor onderzoek naar de mate waarin omwonenden zijn blootgesteld aan deze middelen. Ook moet er bij de toelating van nieuwe bestrijdingsmiddelen expliciet aandacht komen voor omwonenden. De Partij voor de Dieren pleit hier al langer voor, en wil dat de regering per direct de aanbevelingen van de Gezondheidsraad uitvoert en in Drenthe een blootstellingsonderzoek instelt. Esther Ouwehand: “Veel Drenten wonen al jarenlang tussen de giftige bollenvelden. Er moet snel gekeken worden naar wat dit met hun gezondheid doet.”

Meldingen op Gifklikker.nl

De Partij voor de Dieren opende samen met Stichting Bollenboos, die zich sterk maakt voor de belangen van omwonenden van bollenvelden, in april het digitale meldpunt Gifklikker.nl. Veel omwonenden van lelievelden in Drenthe hebben op dit meldpunt hun zorgen geuit. Verreweg de meeste meldingen hebben betrekking op het gifgebruik in de bollenteelt. Er komen klachten binnen als prikkende ogen, geïrriteerde luchtwegen en benauwdheid. Ook noemen mensen hoge aantallen ziektegevallen en vragen zij zich af of hun kinderen wel veilig kunnen spelen in tuinen die grenzen aan bollenvelden. Zij melden dat bollenvelden op zeer korte afstand van woningen en (groente)tuinen ook worden bespoten terwijl het hard waait. Ouders melden dat hun kinderen uit school komen met gifdruppeltjes op hun huid. Een aantal omwonenden heeft een klacht ingediend bij de gemeente en andere officiële instanties, maar veel mensen voelen zich daar niet serieus genomen.

In gesprek met omwonenden
Ouwehand en Verhave gaan in gesprek met inwoners van Dwingeloo die hun zorg hebben gemeld. Esther Ouwehand: “Vanuit Drenthe zijn veel zorgen geuit over het aanwezige landbouwgif. De regering moet deze klachten serieus nemen, omdat het haar taak is de volksgezondheid te beschermen. De verhalen van de omwonenden neem ik mee naar de debatten in Den Haag. Uit voorzorg moeten we het gebruik van landbouwgif fors terugdringen. Maar tot nu toe negeert het kabinet de risico’s van bestrijdingsmiddelen voor natuur, milieu en omwonenden die langdurig worden blootgesteld aan gif.”

In juli legden Ouwehand en Verhave al een bezoek af aan een aantal verontruste omwonenden van bollenvelden in Noord-Holland die via Gifklikker.nl aan de bel hebben getrokken. Daar bleek het gifgebruik een grote invloed te hebben op het leven van mensen. “Een gifkar op het veld dwong mensen binnen te zitten, met hun ramen en deuren hermetisch gesloten - ook bij mooi weer.” aldus Verhave.

Zwartboek
De Partij voor de Dieren en Stichting Bollenboos verzamelen alle meldingen op Gifklikker.nl om die te verwerken tot een zwartboek dat later dit jaar wordt aangeboden aan de regering. Niet alleen de bollenteelt is een bron van zorg als het gaat om bestrijdingsmiddelen in de leefomgeving van mensen. Zo gaat een aantal meldingen over gifgebruik op voedselakkers en over chemische onkruidbestrijding door gemeenten, bijvoorbeeld met het zeer giftige middel RoundUp. Gifklikker.nl staat open voor alle soorten meldingen en zorgen over gifgebruik in de buurt van burgers.