Veel overlast door vuur­werk­t­ra­ditie jaar­wis­seling

In de aanloop naar de oudejaarsviering, laait ook de discussie over vuurwerkincidenten weer op. De Partij voor de Dieren wil dat het afsteken van vuurwerk door particulieren verboden wordt. Vuurwerk kan wat de partij betreft alleen worden afgestoken in professioneel georganiseerde vuurwerkshows. Pijn, angst en stress bij dieren en overlast en schade voor mens en milieu zijn voor veel mensen redenen om paal en perk te willen stellen aan deze traditie. Ondanks de groeiende steun voor een verbod op consumentenvuurwerk is er nog geen Kamermeerderheid voor dit voorstel.

De Partij voor de Dieren pleit al sinds 2008 in de Kamer voor een verbod op consumentenvuurwerk. Op initiatief van de partij discussieerde de Kamer al enkele jaren over de gevolgen van het afsteken van vuurwerk door burgers. Vele deskundigen zoals oogartsen, milieuspecialisten, vuurwerkexperts, politie en justitie werden in 2012 tijdens een rondetafelgesprek al gehoord over hun visie op het afsteken van consumentenvuurwerk rond de jaarwisseling.

Jaarlijks lopen honderden mensen ernstig letsel op rond Oud & Nieuw, waaronder een groot aantal kinderen. Ongeveer de helft van de slachtoffers zijn omstanders, die zelf geen vuurwerk afstaken. Oogartsen wijzen erop dat het risico dat je loopt om gewond te raken tijdens de jaarwisseling in Nederland, in een ander land zou leiden tot een negatief reisadvies van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Afgelopen jaarwisseling zijn 810 mensen op de spoedeisende hulp van ziekenhuizen behandeld aan verwondingen die aan vuurwerk te wijten waren, waaronder oogletsel.

In 2011 meldde de Taskforce Opsporing Vuurwerk Bommenmakers al dat een vuurwerkverbod onafwendbaar is. In 2012 waarschuwde ook de Stichting Maatschappij Veiligheid en Politie (SMVP) in een zeer kritisch rapport voor levensgevaarlijke situaties rond de jaarwisseling. Volgens de Stichting kunnen zich voorvallen voordoen met zelfs meerdere doden, onder wie hulpverleners. Daarnaast pleit ook het Nederlands Oogheelkundig Genootschap voor het afschaffen van consumentenvuurwerk.

Steeds meer Nederlanders verlangen naar een jaarwisseling zonder vuurwerk. Het risico gewond te raken houdt veel mensen binnen op de dagen rond Oud & Nieuw. Het geknal bezorgt bovendien miljoenen dieren veel angst en stress. Het aantal vuurwerkloze vakantieparken groeit, populair bij bijvoorbeeld gezinnen met kinderen. Vuurwerk bevat bovendien zware metalen en andere zeer giftige stoffen, die grond, lucht en water ernstig vervuilen. Na afloop van iedere Oud & Nieuw moet er 3 miljoen kilo extra afval worden opgeruimd. Vanwege het grote gevaar op lichamelijk letsel wordt in de meeste andere landen niet toegestaan dat vuurwerk door burgers zelf wordt afgestoken. In plaats daarvan organiseert de overheid professionele vuurwerkshows. In Nederland mogen consumenten nog steeds vuurwerk afsteken, waardoor het percentage ziekenhuisopnamen afgelopen jaarwisseling het hoogst van afgelopen 10 jaar was.

De Partij voor de Dieren wil dat ook in Nederland het afsteken van vuurwerk door particulieren verboden wordt. Lang stond de partij daarin alleen, maar langzaam lijkt de steun voor dit pleidooi te groeien in de Kamer. Ook de SGP is inmiddels voorstander van een verbod op consumentenvuurwerk, en het congres van GroenLinks nam vorig jaar een amendement van die strekking aan op het partijprogramma. Vorig jaar kreeg een motie voor een verbod op consumentenvuurwerk dan ook steun van GroenLinks, de SGP en 50Plus. Uit onderzoek blijkt dat zich ook binnen de achterban van VVD, PvdA, PVV, CDA, D66, SP en ChristenUnie een meerderheid aftekent die vindt dat vuurwerk niet door burgers zelf zou moeten worden afgestoken. Uit een ander onderzoek blijkt een meerderheid van gemeenteraadsleden, wethouders en burgemeesters het idee van een vuurwerkverbod tijdens de jaarwisseling steunt.

Helaas werken de Tweede Kamerfracties van veel partijen nog niet mee aan de totstandkoming van een consumentenvuurwerkverbod en negeren zij de problemen die hierdoor ontstaan. De Partij voor de Dieren blijft doorgaan met haar acties voor een vuurwerkverbod in de hoop dat de steun voor een vuurwerkverbod blijft groeien. De partij zal na de jaarwisseling het onderwerp weer op de politieke agenda zetten. Draagkracht moet worden omgezet in daadkracht, zodat iedereen kan genieten van mooi vuurwerk zonder grote schade aan mens, dier en milieu.

Esther Ouwehand: “De politiek heeft de problemen rond vuurwerk te lang genegeerd. Wat een feestelijk begin zou moeten zijn van een nieuw jaar, blijkt steeds weer een gevaarlijke aaneenschakeling van incidenten waarbij onschuldige slachtoffers vallen. Burgers en experts zijn er van overtuigd dat het afsteken van vuurwerk op straat onverantwoord is. Wij zullen ons blijven inzetten om de traditie om te vormen naar professionele vuurwerkshows. Dan kan iedereen genieten van mooi vuurwerk, zonder grote schade aan mens, dier en milieu”.