Opinie: Veesector moet in eigen vlees durven snijden

Zieke en kreupele dieren worden illegaal naar het slachthuis in Leeuwarden getransporteerd en onder gruwelijke omstandigheden geslacht. Corrupte VWA dierenartsen knijpen daarbij een oogje toe. Wettelijke vleeskeuringen worden uitgevoerd door voormalige bouwvakkers die werken bij het commerciële bedrijf KDS dat gelieerd is aan de grote vleesbedrijven en vrijgesteld van belasting. En wordt het vlees onverhoopt afgekeurd, dan biedt een zusterbedrijf van KDS een verzekering tegen de financiële gevolgen van afkeuring. AID-ers worden tegengewerkt of voor het lapje gehouden. Dit is nog maar een greep uit alle verhalen die de afgelopen weken bij het Meldpunt VWA misstanden van de Partij voor de Dieren zijn binnengekomen.

Het rapport van Hoekstra bevestigt dat deze getuigenverklaringen ’een herkenbaar beeld’ vormen. Hoekstra concludeert dat de sector de neiging heeft tot ‘niet-regel conform gedrag’, een eufemisme voor wetsovertreding. Verder blijkt volgens Hoekstra dat de sector er nog niet klaar voor is om zelf kwaliteitssystemen op te zetten die het welzijn van dieren tijdens transport of slacht dienen te garanderen. Ferme taal van Hoekstra, die door minister Verburg niet is beantwoord met het terugnemen van de regie. Zij blijft, ondanks opstapelende bewijslast, geloven in het zelfreinigend vermogen van de sector.

Het opinieartikel van vleeslobbyist Jos Ramekers bewijst juist het tegendeel. “Ophef over vleeskeuringen onnodig” schrijft hij in het Agrarisch Dagblad van 5 april. Hij neemt het op voor de vleessector en voor slager die zijn eigen vlees kan blijven keuren. Na alle berichten van de afgelopen maanden dat er veel mis is in de sector, kiest de heer Ramekers ervoor om voor eigen parochie de onschuld te blijven preken. Hij prefereert het afdekken van de feiten en lijkt structurele missstanden af te willen doen als incidenten. Ramekers had ook een actieve oproep kunnen doen om als sector de rotte appels zelf aan te pakken. Dat zou pas van daadkracht en geloofwaardigheid getuigen. Maar misschien is de sector zozeer besmet dat hij daarmee ook zijn trouwe vleespartners in het verdachtenbankje zou zetten.

De permanente controle van het slachthuis in Leeuwarden is het resultaat van een gesprek met een klokkenluider die zijn verhaal alleen nog op het hoogste niveau durfde te doen. Niet alleen de vleessector heeft veel te verbergen, ook de controlerende instanties blijken onvoldoende in staat illegale praktijken bij de bron aan te pakken. Dat is zeer zorgwekkend en ook tekenend voor de macht die de sector de afgelopen jaren heeft vergaard om zaken naar eigen hand te kunnen zetten. In het bedrijfsleven, maar ook binnen politiek en overheidsinstanties.

Voor de sector is het goed om te weten dat critici alleen een bedreiging vormen als er praktijken plaatsvinden die het daglicht niet kunnen verdragen. Het is jammer dat de sector zelf onvoldoende zelfreinigingend vermogen blijkt te hebben om het vertrouwen in deze door en door verziekte sector te herstellen. Keer op keer blijkt dat de overheid de regie zal moeten overnemen van de markt. Hoeveel voordelen het marktmechanisme ook biedt, ethiek en toetsing zal van buitenaf moeten komen.

Marianne Thieme, fractievoorzitter Partij voor de Dieren


* Op woensdag 9 april gepubliceerd in het Agrarisch Dagblad.