Kamer­vragen aan de minister van LNV over came­ra­toe­zicht in Ameri­kaanse slacht­huizen

Indiendatum: mrt. 2008
Antwoorddatum: 7 mei 2008

Geachte Voorzitter,

Hierbij doe ik u de antwoorden toekomen op de vragen die gesteld zijn door het lid Thieme (PvdD) inzake Amerikaans toezicht in slachthuizen.

1
Kent u het bericht ‘USDA overweegt camera's in slachthuizen’? 1)

Ja.

2
Kunt u uiteenzetten op welke wijze in Nederland wordt gecontroleerd of mishandeling van dieren in slachthuizen voorkomt en wie deze controles uitvoert, met welke frequentie en of deze controles aangekondigd of onaangekondigd plaatsvinden?

De VWA houdt toezicht in de slachthuizen. De frequentie van het toezicht hangt samen met de slachtcapaciteit. Op grotere slachterijen is permanent toezicht. Het toezicht heeft betrekking op het hele slachtproces, en is onder andere gericht op het dierenwelzijn.
De toezichthouder kan direct optreden door bepaalde corrigerende maatregelen te treffen.
Bij de aanvoer van dieren op de slachterij controleert de AID onaangekondigd op basis van meldingen en onderzoek. De AID controleert ook binnen de slachthuizen onaangekondigd op basis van meldingen of op basis van onderzoek.
Daarnaast zijn de vliegende brigades (AID/VWA-combinatieteams) actief. Op slachterijen controleren ze de aanvoer van de dieren, waarbij gekeken wordt of een dier vervoerd had mogen worden, op correcte wijze wordt uitgeladen etc. De vliegende brigades komen altijd onaangekondigd.


3
Kunt u inzicht geven in de mate waarin mishandeling van dieren in slachthuizen in Nederland voorkomt? Zo ja, hoeveel gevallen van mishandeling zijn er de afgelopen vijf jaar door de VWA en/of AID gerapporteerd, welke strafbare feiten zijn de mishandelaars ten laste gelegd en op welke wijze zijn mishandelaars gesanctioneerd? Zo neen, waarom niet en bent u bereid hiernaar onderzoek te verrichten en binnen welke termijn?

De VWA houdt toezicht op de naleving van de wet- en regelgeving in slachthuizen, onder meer op het gebied van dierenwelzijn. Indien het dierenwelzijn in het geding is, neemt de VWA corrigerende maatregelen. Dit varieert van het berispen van de ondernemer tot het stilleggen van de slachtlijn. Deze maatregelen worden direct op de werkvloer genomen en afhankelijk van het soort maatregel al dan niet lokaal geadministreerd. De VWA regi¬streert niet centraal welke maatregelen lokaal genomen zijn.
Er is over de afgelopen jaren geen overzicht van aantal en aard van de overtredingen en getroffen maatregelen. Naar aanleiding van het rapport-Hoekstra heb ik toegezegd de gegevensvoorziening te zullen verbeteren.

De AID heeft wel informatie over hoeveel processen-verbaal en officiële waarschuwingen worden uitgeschreven op het gebied van algemene dierenwelzijnsonderwerpen zoals transport van dieren, het kalverenbesluit en dergelijke. Deze processen-verbaal of waar¬schuwingen zijn daarmee niet of zeer lastig te herleiden naar heel specifieke onderdelen zoals aantallen mishandelingen van een dier op een slachthuis.
Wel voert de AID quick scans uit op bepaalde specifieke dierenwelzijnsdeelonderwerpen. Gedurende een bepaalde periode stelt de AID van dit specifieke dierenwelzijnsonderwerp het nalevingsniveau vast. De uitkomst van een dergelijke quick scan dient weer als input voor het programmatisch handhaven.

4
Kunt u uiteenzetten of de controlerende instanties voldoende menskracht en financiële middelen tot hun beschikking hebben om adequaat controle uit te oefenen op de omgang met dieren in slachthuizen? Zo ja, hoe verhoudt zich dit tot de onlangs uitgelekte brief van Inspecteur Generaal Kleinmeulman van de VWA aan de Directeur Generaal van de VWA waarin wordt gesteld dat ‘het toezicht op de wettelijke taak binnen JA 05 levende dieren tot een minimum zal dalen’? Zo neen, op welke wijze en binnen welke termijn gaat u de controle op de zorg en bescherming van dieren in slachthuizen verbeteren?

Zoals bekend, kampt de VWA met een tekort aan dierenartsen. Dit zorgt voor een ver¬hoogde werkdruk. In mijn brief van 20 maart 2008 (TK 2007-2008, 26 991, nr. 177) heb ik maatregelen aangekondigd om het capaciteitsprobleem te verminderen.
De opmerking van de IG VWA had betrekking op de export van levende dieren en niet op de slacht van dieren in slachthuizen.


5
Is bij u bekend of controleurs in dienst van de VWA of AID mishandeling van dieren in slachthuizen door de vingers zien? Zo ja, in welke mate komt dit voor en welke mecha¬nismen zijn ingebouwd om deze praktijken te voorkomen? Zo neen, gaat u er van uit dat het door de vingers zien van mishandeling van dieren door controleurs van de VWA of AID niet voorkomt en kunt u toelichten of en waarom u daar vanuit gaat?

De VWA en AID beschikken over duidelijke werkinstructies die beschrijven hoe over¬tredingen worden vastgesteld en op welke wijze dient te worden opgetreden. Die instructies laten geen ruimte om overtredingen door de vingers te zien.
Zoals ik in mijn brief van 20 maart 2008 heb beschreven, heb ik extra maatregelen aangekondigd om de kwaliteit van de handhaving te verbeteren.
Daarnaast heb ik in het debat in de Tweede Kamer op 27 maart jl. toegezegd nader onderzoek te laten doen naar de aard en omvang van eventuele misstanden.

6
Deelt u de mening dat cameratoezicht in slachthuizen een belangrijke meerwaarde kan opleveren ter voorkoming van dierenmishandeling en de opsporing van eventuele mishandelaars van dieren? Zo ja, bent u bereid ook in Nederland camera’s in slachthuizen te verplichten en binnen welke termijn? Zo neen, waarom niet en op welke wijze tracht u dan mishandeling in slachthuizen uit te bannen?

Alvorens te spreken over een oplossing voor eventuele misstanden op slachthuizen moet eerst duidelijk worden of er sprake is van een probleem en dient aard en omvang hiervan vastgesteld te worden. Naast de gegevens uit het onderzoek dat ik hiernaar laat uitvoeren, is het van belang dat eventuele overtredingen ook centraal geregistreerd gaan worden. Afhankelijk van de uitkomst van het onderzoek zal ik komen met maatregelen.

Of vervolgens cameratoezicht het instrument zal zijn, waarmee eventueel geconstateerde misstanden kunnen worden voorkomen, valt te betwijfelen. De omgang met slachtdieren is veelal een mentaliteitskwestie waaraan cameratoezicht weinig tot niets zal veranderen. In dit kader wil ik u alvast wijzen op het voornemen van de Europese Commissie om de dodingsrichtlijn te wijzigen. Hierbij wordt voorgesteld slachthuizen te verplichten om speciale dierenwelzijnsofficieren aan te stellen. Deze personen zijn direct verantwoordelijk voor het dierenwelzijn op de werkvloer.

DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,


G. Verburg