Kamer­vragen aan de minister van LNV over controle van veetrans­porten A12.

Indiendatum: aug. 2009
Antwoorddatum: 20 sep. 2009

Geachte Voorzitter,

Hierbij stuur ik u de antwoorden op de vragen die gesteld zijn door het lid Thieme (PvdD) over overtredingen tijdens diertransporten en zelfcontrole in de veesector.

1
Kent u het bericht “AID controleert veetransporten A12^”1?

Ja.

2
Is het waar dat bij een controle van veetransporten op de A12 op 24 augustus jl. meer dan 60% niet voldeed aan de wettelijke bepalingen?

Nee, dit is onjuist. Tijdens deze controles zijn in samenwerking met de politie Utrecht 26 veetransporten gecontroleerd. Van deze transporten voldeden 17 aan alle eisen gesteld aan het vervoeren van dieren, in negen gevallen (35%) was er sprake van een tekortkoming. In vier van die negen gevallen werd proces-verbaal opgemaakt, onder andere voor overbelading van vleeskalveren en het niet op de juiste manier reinigen en ontsmetten van veewagens. In vijf gevallen was er sprake van een lichte overtreding en werd volstaan met een schriftelijke waarschuwing. Deze tekortkomingen hadden onder andere betrekking op het vervoeren van paarden zonder paspoort en onvolledig ingevulde vervoersdocumenten.

3, 7, 8 en 9
Deelt u de mening dat dergelijke grootscheepse overtreding van de regels in de veesector - ook het Varkensbesluit wordt massaal overtreden - duidt op structureel normafwijkend of zelfs crimineel gedrag? Zo ja, op welke wijze bent u van plan dit normafwijkend gedrag aan te pakken zodat de regels voortaan worden nageleefd? Zo nee, waarom niet?

Hebt u begrip voor de grootschalige overtreding van de wetgeving op het gebied van veetransporten en het Varkensbesluit? Zo ja, waarom? Zo nee, welke maatregelen wilt u treffen om het aantal overtredingen drastisch en op zeer korte termijn tot een minimum terug te brengen?

Deelt u de mening dat er in de veesector te veel gewaarschuwd en te weinig geverbaliseerd wordt, gelet op het aanhoudend grote aantal overtreders, waaronder veel recidivisme blijkt voor te komen? Zo ja, hoe wilt u bereiken dat er minder gewaarschuwd en meer geverbaliseerd wordt in geval van wetsovertreding? Zo nee, waarom niet?

Biedt de bestaande wetgeving voldoende mogelijkheden om aantasting van het welzijn van dieren tijdens transporten en in de huisvesting adequaat tegen te gaan? Zo ja, waarop baseert u uw mening, gelet op het aanhoudend hoge aantal wetsovertredingen? Zo nee, bent u bereid de wetgeving aan te passen zodat naast wettelijke bescherming ook meer werkelijke bescherming aan dieren kan worden geboden?

Nee, ik heb geen begrip voor het overtreden van regels in de veesector.

Voor wat betreft de geconstateerde overtredingen van het Varkensbesluit, verwijs ik u naar de beantwoording van de Kamervragen van het lid Thieme over overtredingen van het Varkensbesluit van 10 augustus 2009 welke op korte termijn aan uw Kamer zullen worden toegezonden.

Overtredingen van de bepalingen van de Transportverordening zijn strafbaar gesteld in de Wet op de economische delicten. Bij ernstige misstanden wordt proces-verbaal opgemaakt. De rechter bepaalt uiteindelijk of een overtreder wordt bestraft en welke straffen worden opgelegd.

Mijn beleid ten aanzien van de bestuurlijke sanctionering van overtredingen van de voorschriften tijdens het vervoer van dieren, is neergelegd in de beleidsregels dierenwelzijn. Naar gelang de ernst van de overtreding en de mate van recidive kan worden opgetreden door middel van een waarschuwing, een dwangsom, een schorsing, dan wel het intrekken van de vervoersvergunning. Voor de systematiek verwijs ik u naar mijn brief van 15 april 2009 over de proportionaliteit van het handhavingsbeleid van de VWA (Kamerstukken II 2008/2009, 26 991, nr. 250)

Bestuurlijke sancties, zoals de last onder dwangsom en het schorsen van een vergunning, zijn herstelsancties gericht op het beëindigen van de overtreding, dan wel het voorkomen van nieuwe overtredingen. De overtreder dient hierbij eerst te worden gewaarschuwd, en in de gelegenheid te worden gesteld het daadwerkelijk verbeuren van de last onder dwangsom of het schorsen te voorkomen door maatregelen te nemen. Alleen in uitzonderlijk ernstige gevallen kan zonder waarschuwing direct worden opgetreden.

Ik ben op dit moment bezig met het verbeteren en uitbreiden van dit sanctiestelsel. Bij uw Kamer is een wetsvoorstel aanhangig ter wijziging van de Gezondheids- en welzijnswet voor dieren en tot wijziging van de Wet op de economische delicten (Kamerstukken II 2008-2009, 31 814). Met deze wijzigingen zal het mogelijk worden een bestuurlijke boete op te leggen bij overtredingen van de Transportverordening. De bestuurlijke boete is een punitieve sanctie die ook zonder waarschuwing kan worden opgelegd bij de constatering van een overtreding. Met de bestuurlijke boete zal dan ook directer kunnen worden opgetreden tegen misstanden. De wijziging van de Wet op de economische delicten houdt in dat de strafmaat voor overtredingen tijdens het transport wordt verhoogd en de rechter zwaardere straffen zal kunnen opleggen.

Ik ben van mening dat met de inwerkingtreding van de bestuurlijke boete en de verhoging van de strafmaat, sprake zal zijn van een uitgebreid en adequaat handhavingsinstrumentarium waarmee overtredingen tijdens het vervoer van dieren kunnen worden aangepakt en bestraft.

4
Zijn de uitkomsten van de steekproef door de AID voor u aanleiding de controles te verscherpen en de sancties te verzwaren, gelet op het feit dat in alle gevallen levende wezens getransporteerd worden en de regels met het oog daarop zijn opgesteld? Zo ja, op welke termijn en wijze? Zo nee, waarom niet?

De uitkomsten van deze steekproef zijn voor mij geen aanleiding de controlefrequentie te verhogen. De controle op veetransporten heeft op dit moment reeds een zeer hoge prioriteit.

In mijn antwoord op de vragen 3,7,8 en 9 heb ik u uiteengezet hoe het bestaande sanctie-instrumentarium verder wordt uitgebreid en verzwaard.

5 en 6
Deelt u de mening van de Voedsel- en Waren Autoriteit (VWA) dat meer zelfcontrole in het bedrijfsleven goed mogelijk moet zijn, in het licht van de massale overtreding van varkensbesluit, transportwetgeving en andere regels in de vee- en vleessector?²

Deelt u de mening dat zelfcontrole, tevoren aangekondigde controles en controles op eigen verzoek niet passen bij een sector die structureel en op grote schaal de wet blijkt te overtreden? Zo ja, op welke wijze wilt u het overheidstoezicht verscherpen? Zo nee, waarom niet?

Allereerst merk ik op dat in dit artikel wordt gedoeld op vormen van zelfcontrole in combinatie met overheidscontrole.

Als binnen het bedrijfsleven een zelfcontrolesysteem is opgezet, dan kan de overheid daarmee in het kader van de handhaving rekening houden. Of dit aan de orde is, hangt af van de inrichting van het zelfcontrolesysteem en de eisen waarop in het kader van het systeem gecontroleerd wordt. Als de zelfcontrole op een objectieve en onafhankelijke wijze wordt verricht en genoemde eisen overeenstemmen met wettelijke normen, dan kan de overheid besluiten om minder of anders te controleren op de wettelijke normen.

Ik ben van mening dat het rekening houden met zelfcontrolessystemen een toegevoegde waarde kan hebben, zowel voor de sector als voor de overheid. De sector ervaart minder controlelast en de overheid kan de bestaande toezichtcapaciteit efficiënter en gerichter inzetten.


Er zijn diverse voorbeelden waaruit blijkt dat zelfcontrole goed mogelijk is in de vee- en vleessector. Ik noem bijvoorbeeld het kwaliteitszorgsysteem IKB-ei.




DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,



G. Verburg