Kamer­vragen aan de minister van LNV over de bestrijding van Q-koorts, en de kosten en propor­ti­o­na­liteit daarvan

Indiendatum: mrt. 2010
Antwoorddatum: 7 apr. 2010

Geachte Voorzitter,

Hierbij zend ik u, mede namens de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de antwoorden op de vragen van het lid Thieme (PvdD) over de bestrijding van Q-koorts en de kosten en proportionaliteit daarvan (2010Z04449).

Vraag 1
Kent u het bericht “Vergoeding geruimde geiten kost LNV 25 miljoen euro”?

Antwoord
Ja.

Vraag 2
Is het waar dat de vergoedingen voor de gedode dieren bijna 25 miljoen bedragen en klopt de berekening hiervan in het Agrarisch Dagblad? Zo nee, wat is het juiste bedrag?

Antwoord
Op basis van 45.000 geruimde dieren (peildatum begin maart) bedragen de kosten in het kader van de bestrijding Q-koorts circa 23 miljoen euro voor de schadeloosstelling voor de geruimde dieren en voor de vergoeding van de inkomensverliezen aan de boeren ten gevolge van moeilijkheden bij het herbevolken van het bedrijf. Dat laatste bedraagt 100 euro per geruimd dier. De grondslag die het Agrarisch Dagblad heeft genoemd voor de vaststelling van de schadeloosstelling per dier is juist. De uitvoeringskosten worden naar huidige inzichten geraamd op 11 miljoen euro. Tot de uitvoeringskosten behoren de kosten van taxeren, ruimen, transport, destructie, crisiscentra, gebruiksgoederen, handhavingskosten Algemene Inspectiedienst (AID) en kosten van de Dienst Regelingen (DR) en de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA). De kosten voor de vaccinatiecampagne, tankmelkmonitoring en onderzoek worden voor 2010 geraamd op circa 8 miljoen euro.

Vraag 3
Kunt u inzicht geven in de gemaakte kosten door de uitbraak van Q-koorts vanaf 2005 tot nu toe, en kunt u daarbij specifiek ingaan op de kosten van de humane gezondheidszorg, het testen van de melk en van de dieren, en de kosten die zijn gemaakt voor het massaal doden van de geiten? Zo nee, waarom niet en bent u bereid hier onderzoek naar uit te voeren?

Antwoord
Zie beantwoording van vraag 2. De kosten genoemd in de beantwoording van vraag 2 zijn een zo goed mogelijke raming van de kosten in het veterinaire domein op basis van huidige inzichten.

Vraag 4
Kunt u inzicht geven in de economische schade door arbeidsuitval van (chronische) Q-koortspatiënten?

Antwoord
Dat is niet onderzocht. Zoals ook uit de meest recente gegevens van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) blijkt, is het niet eenvoudig om vast te stellen of mensen ziek zijn vanwege de Q-koorts of dat sprake is van andere ziekten met vergelijkbare ziekteverschijnselen. Ook al zijn antistoffen in het bloed aantoonbaar die wijzen op een doorgemaakte infectie door Q-koorts, dan is daarmee nog niet duidelijk of en wanneer die persoon de ziekte heeft opgelopen. Het relateren van arbeidsuitval aan Q-koorts is dan ook niet eenvoudig.

Vraag 5
Kunt u inzicht geven in de bijdrage die de melkgeiten- en schapensector leveren aan de Nederlandse schatkist, via belasting en/of anderszins?

Vraag 9
Kunt u inzicht geven in de kosten voor de sector bij het opleggen van een fokverbod voor de melkgeiten- en melkschapensector voor het begin van het dekseizoen in 2009 en wat de gemiste belastinginkomsten zouden zijn geweest tot nu toe?

Antwoord vraag 5 en 9
In de periode 2006-2008 was het gemiddelde inkomen op de circa 400 geiten­bedrijven 25.000 tot 30.000 euro. Veel geitenbedrijven hebben recent geïnvesteerd hetgeen leidt tot relatief veel belastingaftrek. In de schapensector wordt het overgrote deel van de circa 1,3 miljoen dieren gehouden als neventak. Van deze inkomsten zijn geen gedetailleerde gegevens beschikbaar. Een fokverbod was toen niet aan de orde.

Vraag 6
Hoeveel mensen hebben van uw ministerie een brief gekregen die hen informeert dat zij binnen 5 km van een besmet bedrijf wonen?

Antwoord
Omwonenden binnen een straal van 5 km rondom een besmet bedrijf ontvangen een brief van minister Klink en mijzelf, waarin ze op de hoogte worden gesteld van de besmetting. Daarbij ontvangen ze ook een overzicht van veelgestelde vragen. Hierin wordt ook gewezen op de mogelijkheid vragen te stellen bij Postbus 51. Tot nu toe hebben wij een brief gestuurd naar ruim één miljoen huishoudens.

Vraag 7
Is het waar dat rond de 80% van de geitenhouders en hun gezinnen en 2,4% van de Nederlandse bevolking besmet is met Q-koorts? Zo nee, wat zijn de juiste percentages?

Antwoord
Deze waarden zijn juist. Het zijn tussentijdse resultaten van twee studies naar Q‑koorts.De gegevens zijn op zich niet verrassend. De ziekte is al sinds eind jaren vijftig in Nederland, maar op laagendemisch niveau in de algemene bevolking.

Vraag 8
Kunt u inzicht geven in het aantal mensen dat besmet is met Q-koorts in de 5 km zone rond de besmette bedrijven en het aantal buiten de 5 km zone?

Antwoord
Van alle Q-koortsmeldingen in 2009 woonde 59% binnen de 5-km-zone van een tankmelkpositief bedrijf. De incidentie van humane ziektegevallen is veel lager buiten de zone van 5 km.

Vraag 10
Deelt u de mening van de heer Coutinho dat de unieke uitbraak van Q-koorts in Nederland is te wijten aan een verandering in het systeem, namelijk een snelle groei en intensivering van de sector, waar bij veel dieren bij elkaar staan, dicht bij veel woningen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 11
Deelt u de mening dat de veehouderij, met de melkgeitensector voorop, drastisch hervormd moet worden, niet in het minst in het kader van de geplande bezuinigingen?

Antwoord vraag 10 en 11
Met de heer Coutinho zijn wij van mening dat het unieke karakter van de Nederlandse Q-koortsuitbraak gerelateerd kan worden aan het unieke karakter van de Nederlandse geitensector. De Q-koortsproblemen in de geitensector worden bestreden door het huidige maatregelenpakket inclusief de eerder met uw Kamer besproken vaccinatie­strategie.

DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN

VOEDSELKWALITEIT,

G. Verburg