Kamer­vragen aan de minister van LNV over de consumptie van kikker­billen van bedreigde kikker­soorten

Indiendatum: jan. 2009
Antwoorddatum: 23 feb. 2009

Geachte Voorzitter,

Hierbij stuur ik u de antwoorden op de vragen van het lid Ouwehand (PvdD) over de consumptie van kikkerbillen van bedreigde kikkersoorten.

1
Kent u het bericht «Miljard kikkers eindigen in de maag»?

Ja. Dit bericht in de Volkskrant van 23/1/2009 is gebaseerd op een artikel in het tijdschrift ‘Conservation Biology’ getiteld: ‘A billion frogs on world’s plates’.

2
Is het waar dat er jaarlijks bijna 1 miljard kikkers voor culinaire doeleinden worden gevangen, voornamelijk in Indonesië? Zo ja, kunt u uiteenzetten in welke andere landen kikkers worden gevangen en om welke hoeveelheden het gaat? Zo nee, om hoeveel kikkers gaat het gemiddeld en waar komen deze vandaan?

De meeste gevangen kikkers voor culinaire doeleinden komen uit Bulgarije, Roemenië, Taiwan, Vietnam en Indonesië. De grote importeurs van kikkerbillen zijn de Verenigde Staten, Canada, het Verenigd Koninkrijk, Italië, Frankrijk, Spanje, België, Luxemburg, Japan en Singapore.

Het is onmogelijk de aantallen gevangen kikkers per land te achterhalen omdat markten in deze landen lokaal zijn georganiseerd en er weinig centrale informatiesystemen in deze landen zijn die gegevens hierover bijhouden.

3 en 7
Kunt u toelichten met welke methoden de kikkers worden gevangen en vervoerd, en hoe u het welzijn van deze methoden beoordeelt?

Kunt u uiteenzetten op welke wijze kikkers worden gedood en of daarbij gebruikgemaakt wordt van de methode waarbij de poten van levende kikkers worden afgesneden of uitgerukt?

Er bestaan geen gegevens die inzicht geven met welke methoden kikkers elders in de wereld worden gevangen, geslacht en vervoerd.

In Europa is communautaire regelgeving van kracht, met name Verordening 853/2004/EG, houdende vaststelling van specifieke hygiënevoorschriften voor levensmiddelen van dierlijke oorsprong (Pb EU L 139).

4
Kunt u toelichten welke kikkersoorten worden gevangen voor culinaire doeleinden en of deze soorten op de CITES-lijsten staan vermeld?

Er is een aantal kikkersoorten dat voor culinaire doeleinden wordt gevangen namelijk Rana catesbeiana (stierkikker), Rana ridibunda (meerkikker), Rana rana, Rana temporaria (bruine kikker), Rana macrodon, Rana limnocharis, Rana esculenta (bastaardkikker), Feyervarya cancrivora (Crabeating frog), Limnonectes macrodon (Giant Javan Frog), Hoplobatrachus rugulosus en Hoplobatrachus tigerinus (tijgerkikker).

De tijgerkikker (Hoplobatrachus tigerinus) is internationaal beschermd door opname op Appendix II bij het CITES-Verdrag. In het kader van de Europese regelgeving zijn zowel de stierkikker (Rana catesbeiana) als de tijgerkikker, opgenomen op Bijlage B bij de Europese CITES-Basisverordening.

5
Kunt u inzicht geven in de handel in (bedreigde) kikkersoorten, zowel voor culinaire doeleinden als voor de verkoop van kikkers aan particulieren? Op welke wijze wordt deze handel gecontroleerd?

De inheemse kikkersoorten, namelijk de meerkikker, de bruine kikker en de bastaard­kikker, mogen niet voor culinaire doeleinden worden gebruikt.

Voor de tijgerkikker (Hoplobatrachus tigerinus) is na 2005 voor Nederland geen invoer­vergunning meer verleend. Voor de stierkikker (Rana catesbeiana) geldt dat invoer in de gehele Europese Unie niet is toegestaan.

De handel in soorten die zijn aangewezen als beschermde soort op de CITES-lijsten is in beginsel veboden. Slechts wanneer een vergunning en/of certificaat is verleend op grond van CITES en/of de Flora- en faunawet kan de handel worden toegestaan. Wil men bijlage B-kikkers in- of uitvoeren uit of naar landen buiten de EU dan is een vergunning vereist. Voordat een dergelijke vergunning wordt verleend, wordt getoetst of er sprake is van legale in- of uitvoer en wordt advies gevraagd aan de CITES-Commissie. Deze weten­schappelijke autoriteit toetst of de invoer geen nadelig effect heeft op de instandhouding van de wilde populatie.

Voor de fysieke controle op de naleving van de CITES-regelgeving zijn de handhavende instanties (AID, Politie en Douane) verantwoordelijk. Om de handel in beschermde soorten meer inzichtelijk te maken, is in het CITES-verdrag opgenomen dat elk partijstaat een jaarrapport opstelt. In dit (openbare) rapport is op soortnaam terug te vinden hoeveel CITES-soorten en de aantallen per soort ingevoerd en (weder)uitgevoerd zijn.

6
Kunt u uiteenzetten welke inspanningen u verricht om het uitsterven van kikkersoorten te voorkomen en hoe dit zich verhoudt tot de uitvoering van de motie-Polderman c.s. (26 407, nr. 34) om een actieplan biodiversiteit op te stellen en uit te voeren en de uitvoering van de motie-Ouwehand (nr. 31 200 XIV, nr. 5 ter bestrijding van de handel in exotische dieren)?

In Nederland worden de kikkersoorten beschermd in het kader van de Flora- en faunawet. Tevens wordt een aantal kikkersoorten meegenomen in de leefgebiedenbenadering.

Over de motie-Polderman zal ik uw Kamer zeer binnenkort berichten.

In het kader van het project Programmatisch Handhaven Natuurwetgeving heb ik reeds acties ingezet om de handhaving van natuurwetgeving, waaronder CITES-regelgeving, te versterken. Zo kan ook de illegale handel in uitheemse diersoorten verder worden beperkt. Zie mijn brief van 1 juli 2008 aan uw Kamer inzake de CITES-handhaving (Kamerstuk 2007-2008, 31.379, nr. 3).

8
Kunt u inzicht geven in de kweek van kikkers voor de consumptie van kikkerbillen en daarbij aangeven in welke landen dit voorkomt en welke kikkersoorten hiervoor worden gebruikt? Worden er welzijnseisen gesteld aan het houden van kikkers voor de productie van kikkerbillen?

Er is een aantal kwekerijen in Taiwan, China, Vietnam, Madagascar, Indonesië, Verenigde Staten, Brazilië, Frankrijk en Italië.

Ik heb geen zicht op diersoorten en de welzijnseisen voor de productie van kikkerbillen die elders in de wereld worden gebruikt.

De Europese kwekerijen opereren binnen Europese communautaire regels, met name Verordening 853/2004/EG.

9
Bent u bereid een import- en handelsverbod in te stellen.

Het is niet nodig om een import- en handelsverbod in te stellen omdat de handel van kikkervlees, via de CITES-regelgeving en Flora- en faunawet (voorheen Wet bedreigde uitheemse diersoorten) reeds voldoende is gereguleerd.



DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN

VOEDSELKWALITEIT,


G. Verburg