Kamer­vragen aan de minister van LNV over de uitbraak van varkenspest in Slowakije

Indiendatum: jul. 2008
Antwoorddatum: 10 aug. 2008

Geachte Voorzitter,

In antwoord op vragen van het lid Thieme (PvdD) over de uitbraak van varkenspest in Slowakije, bericht ik u het volgende:

1
Kent u het bericht ‘Varkenspest in Slowakije’?

Ja.

2
Kunt u uiteenzetten hoeveel transporten van levende varkens (import/export) op jaarbasis plaatsvinden in een straal van 100 kilometer rond de besmette bedrijven?

Nee, deze cijfers kan ik niet geven. Ik beschik alleen over gegevens van varkenstransporten van en naar Slowakije die betrekking hebben op Nederland. Het afgelopen half jaar zijn er geen transporten van varkens van Slowakije naar Nederland geweest. Het afgelopen half jaar zijn er 66 transporten van varkens vanuit Nederland naar Slowakije geweest.

3
Kunt u uiteenzetten welke maatregelen u gaat nemen om verspreiding van de varkenspest door Nederlandse handelaren, transporteurs en veehouders tegen te gaan?

Het nemen van maatregelen om een uitbraak van varkenspest te bestrijden en verdere verspreiding tegen te gaan is op basis van Europese regelgeving de verantwoordelijkheid van de betreffende lidstaat. Lidstaten zijn bij een uitbraak van varkenspest verplicht een pakket aan maatregelen in te stellen die de verspreiding tegengaan. Het instellen van een vervoersverbod rondom de uitbraak is één van die maatregelen. Omdat er eerder dit jaar (april) al een uitbraak van varkenspest was in Slowakije, gelden er al langere tijd maat¬regelen in Slowakije, zoals het verbod op het vervoeren van varkens uit een gebied rondom de uitbraak.

Het nemen van maatregelen is dus de verantwoordelijkheid van Slowakije. Bij een uitbraak van varkenspest in een ander land voert de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) altijd een risicoanalyse uit, waarbij onder andere de transporten vanuit het betreffende land in kaart worden gebracht. Zoals aangegeven in het antwoord op vraag 2, zijn er het afgelopen half jaar geen varkens uit Slowakije naar Nederland gekomen. Tevens heb ik bij de uitbraak van april al de zogenoemde dubbele reiniging en ontsmetting voor Slowakije ingevoerd. Dit betekent dat vervoersmiddelen voor evenhoevigen die leeg terugkeren uit Slowakije, in Nederland verplicht gereinigd en ontsmet moeten worden op een daarvoor geregistreerde reinigings- en ontsmettingsplaats (artikel 69 van de Regeling preventie, bestrijding en monitoring van besmettelijke dierziekten en zoönosen en TSE’s).

4
Kunt u uiteenzetten waarom u de door u genomen maatregelen afdoende acht om een verdere uitbraak van varkenspest te voorkomen? Op welke wijze laat u de effecten van uw maatregelen monitoren en evalueren?

Zoals aangegeven in het antwoord op vraag 3, is het nemen van maatregelen bij een uitbraak van varkenspest de verantwoordelijkheid van de betreffende lidstaat. De verantwoordelijkheid voor controle op de uitvoering van Europese regelgeving op het gebied van varkenspest ligt bij de Europese Commissie. De Europese Commissie controleert en evalueert de effecten van de maatregelen op de uitbraak. In het Permanent Comité voor de Voedselketen en Diergezondheid (PCVD) worden de lidstaten op de hoogte gebracht van de ontwikkelingen van de uitbraak, de genomen maatregelen en de effecten van de maatregelen. De lidstaten kunnen de Europese Commissie vervolgens adviseren over eventuele aanpassingen van maatregelen. Nederland is ook vertegen¬woordigd in dat comité en op die manier betrokken bij de evaluatie van de maatregelen in Slowakije. Op dit moment acht ik de maatregelen die in Slowakije zijn getroffen, met de aanvullende Nederlandse verplichting op een tweede reiniging en ontsmetting van vervoersmiddelen voor evenhoevigen, afdoende.

5
Bent u bereid om het vervoer (import en export) van levende dieren stop te zetten om zo verdere verspreiding van de varkenspest tegen te gaan? Zo ja, zal het een totaal vervoersverbod zijn of alleen naar Slowakije/Hongarije? Zo neen, waarom niet?

Nee, zoals aangegeven in de antwoorden op vraag 3 en 4 is het instellen van vervoers¬verboden in Slowakije/Hongarije de verantwoordelijkheid van die lidstaten. Op dit moment is er dan ook een vervoersverbod ingesteld in de betreffende gebieden en is transport van varkens vanuit die gebieden niet mogelijk.

6
Deelt u de mening dat de tienduizenden transporten met levende varkens die jaarlijks plaatsvinden een verhoogd risico vormen voor de verspreiding van dierziekten? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen om deze verspreidingsrisico’s terug te dringen? Zo neen, waarom niet en uit welk wetenschappelijk onderzoek blijkt dat?

In principe zitten er aan het vervoeren van levende varkens risico’s ten aanzien van de verspreiding van dierziekten. Het is echter niet nodig om extra maatregelen te nemen om verspreidingsrisico’s terug te dringen, omdat deze maatregelen er al zijn. De bestaande Europese en nationale wetgeving stellen voorwaarden aan het transport van dieren. Door deze voorwaarden worden de risico’s ten aanzien van dierziektenverspreiding voor een belangrijk deel gereduceerd.

7
Bent u bereid om in Nederland nu al vaccinatie van varkens verplicht te stellen als preventieve maatregel om een uitbraak in Nederland te voorkomen? Zo ja, wanneer en op welke wijze? Zo neen, waarom niet?

Nee, mijn beleid ten aanzien van vaccinatie is weergegeven in het beleidsdraaiboek Klassieke Varkenspest, dat ik u 21 december 2007 heb toegestuurd (VD.2007/2993). Dit houdt kort gezegd in dat bij een eventuele uitbraak van Klassieke Varkenspest in Nederland noodvaccinatie ingezet kan worden.
Preventief vaccineren heeft een aantal nadelen: de kosten van een preventieve vaccinatie wegen niet op tegen de financiële baten, er zal een uitgebreid monitoringssysteem opgezet moeten worden om eventuele insleep van het virus toch op tijd te kunnen ontdekken, het periodiek vaccineren en bloed afnemen ten behoeve van de monitoring zijn nadelig voor het welzijn van de varkens en de handel zal ernstig verstoord worden. Er zijn wel andere preventieve maatregelen van kracht om een eventuele uitbraak in Nederland te voorkomen, zoals de eerdergenoemde regelgeving die het risico op insleep van een uitbraak sterk verkleint. Ook het verbod op het voeren van keukenafval (swill) aan varkens is een maatregel om insleep van varkenspest te voorkomen. Daarnaast is er veel inzet om een eventuele uitbraak in Nederland zo snel mogelijk te ontdekken en de gevolgen zoveel mogelijk te beperken. Er is permanente educatie en aandacht voor het herkennen van de ziekte bij veehouders en dierenartsen. Er is uitsluitdiagnostiek bij het inzetten van een koppelbehandeling. Tenslotte worden kadavers die ter sectie zijn aangeboden standaard onderzocht op varkenspest.

DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,



G. Verburg