Kamer­vragen aan de minister van LNV over het onthoornen van kalveren

Indiendatum: jun. 2007
Antwoorddatum: 5 jul. 2007

Geachte Voorzitter,

Hierbij doe ik u de antwoorden toekomen op de vragen van het lid Thieme (PvdD) over het onthoornen van kalveren.

1
Kent u de berichten ‘Complimenten zuivelketen vanwege dierenwelzijn, ‘Onthoornen niet hoog op agenda LTO en NMV’ en ‘Sector moet koe bij de horens vatten’?

Ja.

2
Deelt u de mening dat het onthoornen van kalveren de integriteit van een dier aantast en dat dit onwenselijk is? Zo ja, kunt u aangeven op welke wijze u het afschaffen van het onthoornen van kalveren wilt stimuleren? Zo neen, waarom niet en kunt u aangeven hoe uw antwoord zich verhoudt tot uw wens om te komen tot bijvoorbeeld een afschaffing van de castratie van biggen?

Ja, onthoornen tast de integriteit van het dier aan. Onthoornen is echter een volgens het Ingrepenbesluit toegestane activiteit, onder voorwaarde dat dit gebeurt onder lokale verdoving en sedatie door de dierenarts. In de huidige ligboxenstallen verkleint onthoornen van kalveren bij volwassen dieren de kans op ernstig letsel bij koppelgenoten als gevolg van fysieke confrontaties bij het instellen en in stand houden van de sociale rangorde en competitie om voer, water en rustplaatsen.
Onthoornen onderscheidt zich van castratie bij biggen in die zin dat het, onder sedatie en plaatselijke verdoving door dierenartsen, wordt uitgevoerd. Het ongerief voor de dieren wordt zo tot een minimum beperkt.


3, 4 en 6
Bent u bereid te onderzoeken op welke wijze het onthoornen van kalveren ontmoedigd kan worden? Zo ja, op welke wijze en binnen welke termijn? Zo neen, waarom niet?

Bent u bereid om samen met de sector te zoeken naar alternatieven voor het onthoornen van kalveren, bijvoorbeeld via fokkerij of aangepaste stalsystemen? Zo ja, op welke wijze en binnen welke termijn? Zo neen, waarom niet en op welke wijze wilt u dan het hoofd bieden aan de groeiende maatschappelijke weerstand tegen onthoornen?

Gaat u op een andere manier bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe stalsystemen en bent u bereid om hiervoor criteria op te stellen zodat in de ontwikkeling van nieuwe stalconcepten ook de behoeften van gehoornde koeien worden meegenomen? Zo ja, op welke wijze en binnen welke termijn? Zo neen, waarom niet?

Vanuit welzijnsoogpunt bieden stalsystemen, waarbij de dieren niet zijn aangebonden (ligboxstallen, potstallen), grote voordelen ten opzichte van aanbindstallen. Het is echter niet mogelijk om verwondingen door fysieke confrontaties bij melk- en vleesvee in de huidige stalsystemen te voorkomen waardoor onthoornen, helaas, een noodzakelijke ingreep is.
Er zijn via fokkerij geen begaanbare alternatieven omdat in de gangbare melkveerassen hoornloosheid slechts in heel lage frequentie voorkomt, namelijk in incidentele bloed¬lijnen. Bij intensief gebruik van dergelijke bloedlijnen wordt de genetische variatie sterk verkleind met inteeltdepressie tot gevolg en verminderde erfelijke vooruitgang op productie- en gezondheidskenmerken. Voor de vleesveehouderij zijn er wel enkele vlees¬rassen met hoornloze aanleg, maar de noodzaak voor onthoornen is veelal gering vanwege het extensieve houderijsysteem.
Daarom heb ik onderzoek uitgezet ten behoeve van de ontwikkeling van nieuwe houderijsystemen voor melkvee. In het lopende onderzoeksproject ‘Duurzaam Integraal Ontwerpen Melkveehouderij’ wordt gewerkt aan nieuwe concepten. Eén van de onder¬delen waar nadrukkelijk naar gekeken wordt, is het overbodig maken van het onthoornen, naast andere aspecten rondom duurzaamheid.

5
Bent u voornemens om een financiële bijdrage te leveren aan de uitwerking van de innovatieagenda melkveehouderij van Land- en Tuinbouworganisaties Nederland (LTO Nederland) waarin het onderdeel nieuwe stalsystemen zal worden opgenomen? Zo ja, bent u bereid om aan de subsidiebijdrage de voorwaarde te stellen dat ook aandacht besteed moet worden aan nieuwe stalsystemen voor koeien mét horens? Zo ja, op welke wijze en binnen welke termijn? Zo neen, waarom niet?

Het ministerie van LNV faciliteert de opstelling en uitwerking van de innovatieagenda melkveehouderij van de LTO met een financiële bijdrage. De inhoudelijke uitwerking van deze agenda is echter aan de sector. Zie verder antwoord op vraag 6.

7
Bent u voornemens via subsidies innovaties in de melkveehouderijsector te financieren? Zo neen, waarom niet? Zo ja, bent u bereid om hieraan het criterium te verbinden dat bij de innovatie ook gekeken moet worden naar de mogelijkheden om het onthoornen van kalveren te voorkomen en de mogelijkheden voor gehoornde koeien te vergroten? Zo ja, op welke wijze en binnen welke termijn?

De in komende jaren open te stellen innovatieregelingen zijn in zijn algemeenheid gericht op integrale verduurzaming van, onder andere, de melkveehouderijsector. Ik ben niet voornemens deze regelingen te belasten met gedetailleerde inhoudelijke voorwaarden op de verschillende duurzaamheidsaspecten. Wel ben ik bereid na te gaan of in het Openstelllingsbesluit 2008 van de Regeling LNV-subsidies in de module ‘Samenwerking bij innovatieprojecten’ meer nadruk gelegd moet worden op innovatieprojecten die gericht zijn op een verdere verbetering van dierenwelzijn.

DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,


G. Verburg