Kamer­vragen aan de minister van LNV over subsidie voor de promotie van dier­on­vrien­delijk kalfs­vlees

Indiendatum: jul. 2008
Antwoorddatum: 18 aug. 2008

Geachte Voorzitter,

Hierbij doe ik u de antwoorden toekomen op de vragen die op 28 juli jl. zijn gesteld door het lid Thieme (PvdD) over subsidie voor de promotie van dieronvriendelijk kalfsvlees.

1
Kent u het bericht ‘Wakker Dier alvast in actie tegen kalfsvleescampagne’? 1)

Ja.

2, 3, 13 en 15
Kunt u uiteenzetten waarom 2,8 miljoen euro gemeenschapsgeld wordt besteed aan de promotie van kalfsvlees?

Kunt u uiteenzetten welke maatschappelijke doelen worden gediend met het verlenen van een subsidie voor de promotie van kalfsvlees? Kunt u daarbij ook aangeven waarom deze doelen het inzetten van bijna 3 miljoen euro belastinggeld, dat is opgebracht door Europese burgers, rechtvaardigen?

Kunt u uiteenzetten waarom u wel uw steun verleent aan subsidies voor het promoten van de consumptie van vlees, terwijl u in debatten diverse malen te kennen heeft gegeven dat u niet uw steun wilt geven aan het promoten van een meer plantaardig dieet? Bent u inmiddels hierover van mening veranderd, en zult u zich - daar waar mogelijk - ook inzetten voor het verkrijgen van subsidies voor de promotie van plantaardige eiwitten, vleesvervangers en vleesvermindering?

Bent u bereid de subsidie in te trekken en het geld te besteden aan het promoten van vleesvervangers? Zo ja, op welke wijze en binnen welke termijn? Zo neen, waarom niet?

De verordeningen 3/2008 van de Raad en 501/2008 van de Commissie bieden voor de sector representatieve organisaties de mogelijkheid om voorlichtings- en afzetbevorde¬ringsprogramma in te dienen voor bepaalde thema’s en landbouwproducten.

De acties dienen in het bijzonder de aandacht te vestigen op de intrinsieke eigenschappen en de voordelen van de producten uit de Gemeenschap uit het oogpunt van met name kwaliteit, voedselveiligheid, bijzondere productiemethoden, voedings- en gezondheids¬aspecten, etikettering, dierenwelzijn en milieuzorg. Wat betreft vlees dient in het kader van de campagnes objectieve en uitgebreide informatie te worden verstrekt over de communautaire en nationale regels inzake kwaliteitsregelingen voor de borging van de veiligheid van vleesproducten.
Het kalfsvleesprogramma richt zich op voorlichting over kwaliteitssystemen in de kalfs¬vleessector en voldoet hiermee aan de voorwaarden die de verordeningen stellen. Hoewel ik met het doorsturen van het programma te kennen heb gegeven met de inhoud ervan in te stemmen, wil ik erop wijzen dat geen sprake is van cofinanciering door LNV. De sector en de Gemeenschap nemen beide 50% van de kosten voor hun rekening.
Het ligt buiten mijn bevoegdheid om de Europese bijdrage in te trekken en deze aan te wenden voor de promotie van vleesvervangers.

4
Kunt u uiteenzetten waaraan de 2,8 miljoen euro wordt besteed voor de promotie van kalfvlees en in hoeverre dierenwelzijnsaspecten en milieuaspecten zullen worden meegenomen bij de promotieactiviteiten?

Doelstelling van het programma is het vergroten van het vertrouwen in kalfsvlees¬producten door het communiceren van de intrinsieke waarden naar de consument. Consumenten en distributeurs worden geïnformeerd omtrent de kwaliteit, veiligheid, traceerbaarheid van het product, etikettering, hygiëne en toepasbaarheid van kalfsvlees.
De belangrijkste boodschappen die middels dit programma gecommuniceerd gaan worden, zijn gericht op:
- de controles die uitgevoerd worden door de producenten van kalfsvlees en die borg staan voor kwaliteitsvlees;
- het informeren van de doelgroepen over de kwaliteitsregelingen die worden gehandhaafd c.q. worden nageleefd. De kwaliteitsregelingen hebben betrekking op onder andere maatschappelijk verantwoord produceren, dierwelzijn, voedselveiligheid en herkomst van kalfsvlees;
- het informeren van de doelgroepen over de traceerbaarheid van het kalfsvlees;
- het uitleg geven aan de verschillende doelgroepen over de etikettering.
Binnen het programma zullen de volgende hulpmiddelen worden ingezet c.q. activiteiten worden uitgevoerd: beurzen, winkelacties, internet, contacten met consumenten¬verenigingen/voorlichting scholen, PR via geschreven media en TV- en radioreclame, informatie bij verkooppunten, en audiovisuele middelen.
De activiteiten worden uitgevoerd in Nederland, Duitsland en Italië.

5
Kunt u uiteenzetten of er een verbinding gemaakt zal worden tussen de promotie¬campagne van kalfsvlees en de overheidscampagne ‘een kip kan niet kiezen, jij wel’? Zo ja, op welke wijze? Zal er ook een versie van een kalf komen en met welke boodschap? Zo neen, waarom niet?

Nee, er is geen verbinding. Dit zijn twee zelfstandige campagnes. De promotiecampagne voor kalfsvlees is een initiatief van de sector en wordt gefinancierd door het bedrijfsleven en de Europese Gemeenschap. Het Voedingscentrum wordt gefinancierd door LNV en VWS. Binnen de campagne van het Voedingscentrum is ervoor gekozen om deze te richten op de meest verkochte producten. De versies die gekozen zijn richten zich op varken, kip, koe en vis. Op de site van het Voedingscentrum is overigens wel informatie te vinden over de productiekenmerken van kalfsvlees. (http://games.voedingscentrum.nl/tabellen/kalverentabel.html)

6, 9, 10 en 11
Kunt u uitleggen waarom wél geld beschikbaar is voor het promoten van kalfsvlees terwijl structurele budgetten van deze omvang voor het verbeteren van dierenwelzijn in de kalverhouderij achterwege blijven?

Kunt u uiteenzetten hoe deze subsidie voor kalfsvlees zich verhoudt tot uw visie op een Duurzame Veehouderij in 2023 5), waarin u stelt dat in 15 jaar de veehouderij in Nederland zich (moet) hebben ontwikkeld tot een in alle opzichten duurzame veehouderij, met een breed draagvlak in de samenleving. Dan bedoel ik een veehouderij die produceert met respect voor mens, dier en milieu waar ook ter wereld... Naast de mens zal in de veehouderij het dier centraal staan. Stallen en bedrijfsvoering zijn tegen die tijd om het dier heen gebouwd op een wijze die wordt gedragen door de samenleving. Het vee vertoont natuurlijk gedrag, krijgt daglicht en ondergaat nauwelijks tot geen fysieke ingrepen”? Kunt u uiteenzetten op welke wijze deze subsidie een bijdrage levert aan het realiseren van deze visie en zo niet, waarom wordt de subsidie dan verstrekt?

Kunt u uiteenzetten hoe deze subsidie voor kalfsvlees zich verhoudt tot uw analyse in de Nota Dierenwelzijn over de kalverhouderij (pagina 22), waaruit blijkt dat er nog een grote sprong te maken is: “een groot deel van de dieren (wordt) op zeer jonge leeftijd ver grote afstanden getransporteerd. Eenmaal in Nederland is intensieve veterinaire zorg en medicijngebruik noodzakelijk om grote uitval te voorkomen. Voor het behoud van blank kalfsvlees krijgen dieren weinig ijzer in hun rantsoen. Ondanks de voorschriften in het Kalverenbesluit rond de ruwvoerverstrekking om een normale penswerking te ontwikkelen en een minimaal vereist hemoglobinegehalte in het bloed, is het de vraag of hier gesproken kan worden van een verantwoorde situatie. De grootste welzijnsproblemen tijdens de mestfase zijn volgens de analyse infectiedruk op het bedrijf (diarree en luchtweginfecties), het stalklimaat, de harde, gladde en natte vloeren, de rantsoen¬samenstelling (gebrek aan ruwvoer) en gebrek aan beweging”?

Kunt u aan het grote publiek uitleggen waarom u aan een sector die op het gebied van dierenwelzijn zo nalatig is, toch een subsidie verstrekt?

Zoals al bij vraag 3 aangegeven, gaat het hier niet om een bijdrage van het ministerie van LNV. De toekomstvisie op de veehouderij is de politiek-beleidsmatige basis voor de verduurzaming van de veehouderij. De analyse uit de Nota Dierenwelzijn is de basis voor mijn beleidsinzet voor een verbetering van het dierenwelzijn bij kalveren. Deze beleids¬inzet wordt uitgewerkt via het werkprogramma dierenwelzijn 2008-2011. In dat kader worden diverse instrumenten ingezet.
De Europese bijdrage in het kader van voorlichting en afzetbevordering staat los van het realiseren van de toekomstvisie en de uitwerking van de Nota Dierenwelzijn.

7 en 8
Kunt u uiteenzetten hoe het promoten van het eten van kalfsvlees zich verhoudt tot de kabinetsbrede aanpak Duurzame Ontwikkeling 2), waarin het verduurzamen van de productie en consumptie van dierlijke eiwitten als kabinetsdoelstelling is geformuleerd en tot de uitspraak van voormalig staatssecretaris Van Geel dat “vlees het milieubelastende onderdeel van het voedselpakket is”? 3)

Kunt u uiteenzetten waarom u het eten van vlees wilt blijven promoten, terwijl u zelf in antwoord op Kamervragen 4) heeft uiteengezet dat:
a. 80% van het wereldlandbouwareaal wordt benut door de veehouderij;
b. meer dan 40% van de wereldgraanvoorraad wordt gebruikt als veevoer voor landbouwhuisdieren;
c. 18% van de broeikasgasuitstoot wereldwijd wordt veroorzaakt door de veehouderij?

Om te komen tot een verduurzaming van de productie en consumptie van dierlijke eiwitten volg ik meer sporen. In mijn Toekomstvisie op de veehouderij heb ik aangegeven dat de Nederlandse veehouderij zich in 15 jaar moet ontwikkelen tot een in alle opzichten duurzame veehouderij. Ik wil toe naar klimaat- en energieneutrale veehouderijsystemen, waarin het dier centraal staat. Recent hebben minister Cramer en ik het convenant 'Schone en Zuinige Agrosectoren' met vele partijen in de agrosector ondertekend. Ook de kalver¬sector is hierbij vertegenwoordigd. In dit convenant maken de verschillende partijen afspraken over energiebesparing, gebruik en productie van duurzame energie en broeikasgasreductie.
Op dit moment werk ik aan de Nota voedsel en consument. In die nota zal ik aangeven welke instrumenten ik wil gebruiken om de consumenten beter in staat te stellen bewust te consumeren.
Na de zomer start ik een dialoog met betrokkenen in de samenleving over het eiwit¬vraagstuk. De uitkomsten hiervan worden mede gebruikt om begin 2009 een robuuste agenda op te zetten voor verdere beleidsontwikkeling en politieke keuzes op dit onderwerp. In 2009 start het Voedingscentrum met een publiekscampagne over duurzaamheid en voedsel.

12
Kunt u uiteenzetten of u het wenselijk acht dat consumenten op de hoogte gesteld worden van de welzijnsomstandigheden en knelpunten in de kalverhouderij, zodat zij een meer bewuste keuze kunnen maken? Zo ja, bent u bereid een deel van de subsidie voor de promotie van kalfsvlees aan te wenden voor het verstrekken van informatie over de leefomstandigheden en welzijnssituatie van kalveren? Zo neen, waarom niet?

Zoals ik in mijn toekomstvisie op de veehouderij heb aangegeven, acht ik het van groot belang dat mensen weten hoe hun voedsel geproduceerd wordt. De veehouderij moet midden in de samenleving staan. Het initiatief ligt hierbij evenwel bij de sector, al dan niet in samenspel met maatschappelijke organisaties. Ik stimuleer initiatieven die de verbinding tussen veehouderij en maatschappij versterken.
Daarnaast stimuleer ik het bewust consumeren in dat licht. Hierop zal ik nader ingaan in mijn Nota voedsel en consument. Het valt buiten mijn bevoegdheid om een deel van de Europese bijdrage voor het kalfsvleesprogramma in te zetten voor informatie over dierenwelzijn.

14
Deelt u de mening dat de consistentie van uw beleid ten aanzien van duurzame ontwikkeling en dierenwelzijn zeer te wensen overlaat? Zo ja, op welke wijze gaat u verbeteringen aanbrengen en binnen welke termijn? Zo neen, waarom niet en waar blijkt dat uit?

Ik deel uw mening niet. In onder meer de Nota Dierenwelzijn en mijn toekomstvisie op de veehouderij heb ik een consistente beleidslijn uitgezet die op dit moment wordt uitgewerkt via diverse sporen, waaronder het werkprogramma dierenwelzijn 2008-2011 en activiteiten gericht op het opstellen van een convenant duurzame veehouderij met ketenpartijen en maatschappelijke organisaties.

DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,



G. Verburg