Kamer­vragen aan de ministers van Justitie, Binnen­landse Zaken en Konink­rijks­re­laties en LNV over richt­lijnen voor de opvang van in beslag genomen dieren

Indiendatum: aug. 2008
Antwoorddatum: 3 nov. 2008

Geachte Voorzitter,

Hierbij doe ik u, mede namens de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de antwoorden toekomen op de vragen van het lid Ouwehand betreffende de richtlijnen voor de opvang van in beslag genomen dieren.

1. Herkent u de zorgen, die zijn geuit vanuit een dierenopvangcentrum, over de onduidelijkheden die er bestaan rondom de samenwerking met politie en justitie in zaken waarbij dieren in beslag worden genomen?¹ Zo neen, kunt u dit toelichten?
   
   Nee, ik herken deze zorgen niet. Voor de handhavers bestaan duidelijke richtlijnen met betrekking tot de opvang van dieren en Dienst Regelingen (hierna: DR) heeft afspraken gemaakt met opslaghouders over hoe te handelen in dergelijke situaties. DR heeft een piketdienst waar de handhavers en opslaghouders altijd terecht kunnen bij inbeslagnames.
2. Kunt u aangeven welke richtlijnen worden gehanteerd voor het aanbieden van in beslag genomen dieren bij asielen die als opslaghouder dienen, het aanmelden hiervan door de politie bij Dienst Regelingen, communicatie over de achtergrond van de inbeslagname, de betaling van de kosten voor de opvang en de (maximale) duur van de opvangperiode?
   
   Als een opsporingsambtenaar van de Douane, AID, LID of Politie een dier in beslag heeft genomen neemt hij contact op met DR. DR bepaalt vervolgens waar het dier wordt geplaatst.
   
   Bij de inbeslagname wordt door de opsporingsambtenaar of toezichthouders een Kennisgeving van Inbeslagname (KvI) opgesteld. Dit dient aan de opslaghouder te worden overhandigd bij de deponering van een in beslag genomen dier. De opslaghouder ondertekent dit formulier. Indien de overhandiging niet mogelijk is, kan de KvI ook later aan de opslaghouder worden opgestuurd. In ieder geval dient binnen twee maal 24 uur een kopie van de KvI op te worden gestuurd aan DR. De opslaghouder ontvangt een dagvergoeding voor het in beslag genomen dier vanaf de datum van deponering.
   
   De uiteindelijke duur van de opslag hangt af van de duur en het verloop van de verdere gerechtelijke procedure bij strafrechtelijke inbeslagname. Voor de duur van opvang bij bestuursrechtelijke inbeslagname verwijs ik u verder naar vraag 7.
3. Op welke wijze wordt toegezien op (spoedige) aanmelding bij Dienst Regelingen van een in beslag genomen dier?
   
   De aanmelding van een in beslag genomen dier bij DR is primair de verantwoordelijkheid van de opsporingsambtenaar of toezichthouder. Zoals uiteengezet bij vraag 2 wordt meteen contact opgenomen met DR zodat door DR kan worden bepaald waar het dier wordt geplaatst. Een kopie van de KvI dient vervolgens binnen twee maal 24 uur aan DR te worden toegestuurd. Ook de opslaghouder dient een deponering te melden bij DR.
4. Kunt u aangeven wie verantwoordelijk is voor de kosten van de opvang van een in beslag genomen dier, zolang dit niet is aangemeld bij Dienst Regelingen? Is het mogelijk om deze kosten achteraf op Dienst Regeling te verhalen?
   
   Het ministerie van LNV vergoedt de kosten voor opvang van een in beslag genomen dier dat is aangemeld bij DR, vanaf de datum van deponering. De kosten worden vergoed op declaratiebasis.
   
   Het OM is verantwoordelijk voor de strafrechtelijke inbeslagname. De kosten van opslag bij strafrechtelijke inbeslagname zijn voor rekening van het ministerie van LNV.
5. Bent u bereid maatregelen te treffen om de informatievoorziening aan dierenopvangcentra te verbeteren en de communicatie tussen politie en opslaghouder te vergemakkelijken, bijvoorbeeld door een vast contactpunt aan te stellen waar dierenasielen terechtkunnen met vragen omtrent de achtergrond van de inbeslagname, de mogelijkheden voor herplaatsing en de financiering van de kosten voor de opvang? Zo ja, op welke wijze en op welke termijn? Zo neen, waarom niet?
   
   DR heeft een draaiboek Inbeslaggenomen goederen ten bate van de handhaving. De verschillende instanties hebben dit draaiboek tot hun beschikking. In dit draaiboek staat omschreven hoe de opsporingsambtenaren en toezichthouders moeten handelen bij inbeslagname van dieren.
   
   Met betrekking tot de vragen over herplaatsing en financiering kunnen opslaghouders contact opnemen met DR. Er is een direct telefoonnummer (met piket dienst) waar de opslaghouders en de handhavers contact op kunnen nemen met DR. Het KvI vermeldt voorts de naam van de handhaver. Het is dus mogelijk voor het opvangcentrum contact op te nemen met deze persoon indien behoefte bestaat aan meer informatie met betrekking tot de achtergrond van inbeslagname.
   
   In Zaanstreek Waterland is de politie inmiddels in contact getreden met het onderhavige opvangcentrum om de in het krantenartikel beschreven problematiek te bespreken en onduidelijkheden weg te nemen. Ik acht het treffen van nadere maatregelen op dit moment derhalve niet nodig.
6. Kunt u aangeven wie verantwoordelijk is voor de kosten van de opvang van een dier in geval van huisuitzettingen waarbij de eigenaar geen afstandsverklaring heeft getekend? Kunt u aangeven welke mogelijkheden een dierenasiel heeft om deze kosten op de verantwoordelijke te verhalen?
   
   Als dieren onbeheerd worden aangetroffen (ook bij huisuitzettingen) is de gemeente verantwoordelijk voor opvang en verzorging. Gemeenten maken over het algemeen afspraken met dierenasielen over de opvang van deze dieren en de hiermee gepaard gaande kosten. Gemeenten kunnen bij de teruggave van het dier aan de eigenaar eisen dat de kosten voor bewaring worden voldaan.
   
   Indien dieren bestuursrechtelijk in bewaring worden genomen kan het bestuursorgaan de teruggave van het dier opschorten totdat de kosten voor bewaring zijn voldaan. Indien deze kosten niet worden betaald door de oorspronkelijke eigenaar kan het bestuursorgaan het dier verkopen. Het dierenasiel kan de gemaakte kosten voor de opvang declareren bij het bestuursorgaan.
   
   Bij strafrechtelijke inbeslagname is het niet mogelijk de kosten te verhalen op de betrokkene. De opslaghouder declareert de kosten bij DR. De kosten zijn dan voor LNV.
7. Kunt u aangeven na hoeveel tijd en in welke situaties het eigendomsrecht voor een dier vervalt en een dier kan worden herplaatst, bijvoorbeeld in gevallen waarbij de eigenaar gedetineerd is of bij huisuitzettingen?
   
   Bij strafrechtelijke inbeslagname kan het dier door de rechter verbeurd worden verklaard of onttrokken aan het verkeer als bijkomende straf. Bij de verbeurdverklaring zal het dier worden verkocht of herplaatst. In bepaalde situaties kan de Officier van Justitie al eerder overgaan tot het vervreemden of prijsgeven van dieren, met name als het in beslaggenomen dier niet geschikt is voor opslag of de kosten voor opslag onevenredig hoog zijn.
   
   Indien een dier bestuursrechtelijk is meegevoerd en het dier niet terug wordt gegeven aan de eigenaar dan zal DR het dier na dertien weken verkopen of om niet aan een derde in eigendom over dragen. Indien de kosten voor opslag erg hoog zijn kan DR vanaf twee weken na verstrekking van het proces-verbaal waarmee het dier in bewaring is genomen het dier verkopen of om niet aan een derde in eigendom over dragen.
   
   Indien zwervende (huis)dieren door de gemeente worden opgevangen en de houder deze dieren niet binnen 2 weken ophaalt kan de burgemeester het dier verkopen of om niet wegdoen. Indien de opslag onevenredig hoge kosten met zich meebrengt dan kan dit eerder.
8. Bent u bereid maatregelen te treffen om het eindeloos opvangen van een dier tegen te gaan, zoals het stellen van een maximale bewaartijd tot het dier mag worden herplaatst, waarvan alleen met goede reden kan worden afgeweken? Zo ja, op welke wijze en op welke termijn? Zo neen, waarom niet?
   
   Zoals uiteengezet bij vraag 7 is de bewaartermijn in de verschillende situaties waarin opslag aan de orde reeds beperkt. Er is dan ook geen sprake van zogenoemd “eindeloos opvangen”. Ik zie derhalve geen reden om maatregelen te treffen ten aanzien van de maximale bewaartijd van in beslag genomen dieren.
   
   DE MINISTER VAN LANDBOUW NATUUR EN
   VOEDSELKWALITEIT,
   
   
   
   G. Verburg

¹ Noordhollands Dagblad, 25 augustus 2008,