Kamer­vragen aan de ministers van Justitie en LNV over het vergassen van ganzen met een wettelijk verboden middel

Indiendatum: aug. 2008
Antwoorddatum: 9 okt. 2008

In antwoord op uw brief van 15 augustus 2008 deel ik u, mede namens mijn ambtgenote van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, mee dat de vragen van het lid Thieme (PvdD) van uw Kamer over het vergassen met een wettelijk verboden middel (ingezonden 14 augustus 2008) worden beantwoord zoals aangegeven in de bijlage bij deze brief.


De Minister van Justitie

Antwoorden op de vragen van het lid Thieme (PvdD) aan de ministers van Justitie en van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit over het vergassen van ganzen met een wettelijk verboden middel. (Ingezonden 14 augustus 2008)

1. In welke gevallen worden ontheffingen verleend voor het gebruik van wettelijk verboden dodingsmiddelen of -methoden, zoals het vergassen met behulp van koolzuurgas? Welke wetenschappelijke onderzoeken naar de welzijnsaspecten van het gebruik van koolzuurgas liggen ten grondslag aan het creëren van de mogelijkheid voor het aanvragen van een ontheffing voor dit gebruik?
   
   Op grond van artikel 72, vijfde lid, van de Flora- en faunawet is het verboden dieren te vangen of te doden met andere dan de bij of krachtens de Flora- en faunawet aangewezen middelen. Gedeputeerde Staten kunnen ontheffing verlenen van dit verbod. De voorwaarde hierbij is dat geen middelen mogen worden toegestaan die onnodig lijden van dieren veroorzaken. Een ontheffing kan bijvoorbeeld verleend worden, als een aangewezen middel niet effectief is.
   
   Bij het doden van de ganzen op Texel is het doden met het geweer (een toegestaan middel) niet effectief, gezien het grote aantal ganzen dat afgeschoten moet worden. Daarbij komt dat afschot veel verstoring in het gebied oplevert. Gelet op het welzijn van de ganzen zou afschot teveel onnodig leed veroorzaken. De beste oplossing die voorhanden is, is de ganzen vangen in de ruiperiode en doden met koolzuurgas.
   
   SOVON-onderzoek laat zien dat andere maatregelen om de ganzenpopulatie in bedwang te houden, zoals eieren rapen en insmeren met een mengsel van maisolie, geen effectieve maatregelen zijn.¹ Zie tevens mijn beantwoording van eerdere Kamervragen.² Onderzoek geeft voorts aan dat het doden met koolzuurgas een acceptabele methode kan zijn voor pluimvee, waaronder eenden, mits het op gecontroleerde wijze wordt uitgevoerd.³ Betrokken onderzoeker is van mening dat de onderzoeksresultaten geëxtrapoleerd kunnen worden naar de gans.
   
   De controle op het gebruik van de middelen en het voorkomen van onnodig lijden geschiedt door de provincie. Zie tevens mijn antwoord op eerdere Kamervragen.⁴
   
2. Zie 1.
3. Kunt u aangeven of in het geval van het vangen en vergassen met koolzuurgas van ganzen op Texel zonder de hiervoor benodigde ontheffing voor het Openbaar Ministerie voldoende grond bestaat om hier tegen op te treden? Zo ja, op welke wijze heeft dit plaatsgevonden? Zo neen, wat wordt in dat geval verstaan onder “voldoende grond”? Bent u bereid alsnog hier tegen op te treden?
   
   De vraag of voldoende grond is om een vervolging te starten wordt per zaak beoordeeld aan de hand van de omstandigheden van het geval. In het geval van het doden van de ganzen op Texel heeft het openbaar ministerie naar aanleiding van de aangifte van de Faunabescherming de zaak beoordeeld. Het openbaar ministerie heeft besloten niet tot vervolging over te gaan, omdat is gebleken dat de omissie in de verlening van de ontheffing abusievelijk was ontstaan en alsnog door de Provincie Noord-Holland hersteld zou worden. Inmiddels is de aangever, de Faunabescherming, schriftelijk bericht dat er geen vervolging zal worden ingesteld.
4. Wat zullen de gevolgen zijn van het op illegale wijze doden van duizenden ganzen voor enerzijds Duke Faunabeheer en anderzijds Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, de gemeente Texel en de handhavers van de provincie Noord-Holland, die verzuimd hebben Duke Faunabeheer te controleren op het bezit van de benodigde ontheffing?
   
   Tegen geen van de in deze vraag genoemde partijen loopt een strafrechtelijk onderzoek naar het doden van ganzen.
   Wat de verlening van de ontheffingen en de controle op het gebruik, betreft zijn Gedeputeerde Staten van Noord-Holland het bevoegd gezag. Het is primair aan Gedeputeerde Staten om te bepalen hoe zij hiermee willen omgaan. Zoals aangegeven in mijn antwoord op vraag 3 is per abuis verzuimd het gebruik van koolzuurgas in de ontheffing te vermelden. Er is dus niet zozeer sprake van een verzuim in de controle.

¹ Overzomerende ganzen in Nederland: grenzen aan de groei?; SOVON-onderzoeksrapport
2006-2.
² Tweede Kamer, vergaderjaar 2007-2008, Aanhangsel, nr. 2636.
³ Gerritzen, Marien A., 2006. Acceptable methods for large scale on-farm killing of poultry for disease control.
⁴ Tweede Kamer, vergaderjaar 2007-2008, Aanhangsel, nr. 3140.