Kamer­vragen aan de ministers van LNV en van VW over groot­schalig afschot van zwijnen op de Veluwe

Indiendatum: aug. 2009
Antwoorddatum: 8 okt. 2009

Antwoord van minister Verburg (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit), mede namens de minister van Verkeer en Waterstaat (ontvangen 12 oktober 2009)

Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2008-2009, nr. 3738

1
Kent u het bericht “Zwijnen het haasje”?¹

Ja.

2
Is het waar dat 'verkeersveiligheid en natuur het huidige aantal zwijnen op de Veluwe niet zouden verdragen'?

Dat is inderdaad de conclusie van de provincie en de faunabeheereenheid, die hiervoor verantwoordelijk zijn. Zie ook mijn antwoord op vraag 3 van uw eerdere vragen over dit onderwerp .

3
Kunt u concreet aangeven welke problemen de natuur zou ondervinden van een 'te groot' aantal zwijnen?

Door een te groot aantal wilde zwijnen zouden bijvoorbeeld bosverjonging en bosontwikkeling of zeldzame insectenpopulaties in gevaar kunnen komen.
Als gevolg daarvan kan de ecologische waarde van het natuurgebied de Veluwe in gevaar komen. Deze invloeden zullen goed onderzocht (moeten) worden bij de ex-ante evaluatie van de mogelijkheden voor verantwoord gedifferentieerd beheer. Ik kom hierop terug in mijn antwoord op de vragen 7 en 10.

4
Heeft Rijkswaterstaat inmiddels alles gedaan om de A28 en de A1 volledig ontoegankelijk te maken voor wilde zwijnen? Zo nee, op welke plaatsen kunnen wilde zwijnen nog onbelemmerd de snelwegen betreden en waarom zijn daar nog geen rasters en wildroosters geplaatst?

Ja, alle plaatsen langs rijksweg A28, waar in november 2008 sprake was van toegankelijkheid voor wilde zwijnen, zijn aangepakt. Voor de getroffen maat¬regelen verwijs ik naar het antwoord op vraag 9. Langs rijksweg A1 zijn binnen het wegendistrict Veluwe tot op heden geen "lekken" aanwezig.

In de loop van het voorjaar zijn zwijnenbewegingen ontdekt langs rijksweg A28, Hoofdrijbaan Links (HRL), bij km. 80,5 en langs rijksweg A50, HRL, bij km. 236,7. Binnenkort zullen hier rasters worden geplaatst. Dit is tevens het geval langs rijksweg A28 ter hoogte van Harderwijk (HRR, bij km. 52,0). Hier loopt echter een gemeentelijke weg parallel aan de rijksweg; dit probleem zal in het najaar, in samenwerking met de gemeente Harderwijk worden aangepakt.

5
Is er extra actie ondernomen om sabotage aan hekken langs snelwegen te voorkomen en waar nodig te herstellen? Zo nee, waarom niet?

Ja, rasters worden periodiek geïnspecteerd door de aannemer van het onderhoudsbestek en ze worden daar waar nodig gerepareerd. Op plaatsen waar sabotage in de vorm van "knipwerk" aan de hekken aanhoudt, zijn of worden klaphekken in het raster geplaatst. In september worden nog extra klaphekken aangebracht in de rasters ter hoogte van parkeerplaatsen De Haere (A28), De Strubben (A1) en Bruggelen (A1).

6
Is het waar dat de provincie Gelderland - anders dan in voorgaande jaren - geen tussentijds overzicht wil verschaffen van aantallen geschoten zwijnen en de plaatsen waar deze dieren geschoten zijn? Zo ja, deelt u de mening dat dat in strijd is met de informatieplicht die overheden hebben richting de burger?

Mij is niet bekend dat de provincie Gelderland het beleid ten aanzien van openbaarheid van genoemde gegevens zou hebben veranderd.

7 en 10
Kunt u aangeven welk deel van de zwijnenpopulatie op de Veluwe dit seizoen op de nominatie staat om afgeschoten te worden? Zo ja, hoe verdraagt zich dit percentage met de natuurlijke populatiedynamiek van zwijnen op de Veluwe? Zo nee, waarom niet?

Deelt u de mening dat de vermeende voortdurende noodzaak tot het afschieten van grote aantallen zwijnen aangeeft dat het afschotbeleid niet effectief blijkt bij het verminderen van de populatie, het vergroten van de verkeersveiligheid en het verwezenlijken van andere doelen die ten grondslag liggen aan het afschot? Zo ja, bent u bereid het afschotbeleid versneld te evalueren en daarvan verslag te doen aan de Kamer?

Zo nee, welke doelen worden dan volgens u gerealiseerd door het afschot en welke wetenschappelijke onderbouwing is er voor de effectiviteit van het afschot ten aanzien van de beoogde doelstellingen?

Het uitgangspunt, zoals vastgelegd in het geldende faunabeheerplan Veluwe, is om de wilde zwijnenpopulatie terug te brengen tot een voorjaarsstand van 835, opdat er middels de natuurlijke populatiedynamiek een zomerstand van maximaal 2500 bereikt wordt. Hoe dichter de voorjaarsstand benaderd wordt, hoe kleiner het aantal wilde zwijnen dat jaarlijks afgeschoten moeten worden.

Zie ook mijn antwoord op vraag 2 en mijn antwoord op vraag 10 van de VC-LNV, in mijn brief van 2 december 2008 aan uw Kamer . In het Algemeen Overleg met uw Kamer op 5 februari van dit jaar, heb ik toegezegd de Kamer daarover aan het einde van dit jaar te informeren.

8
Deelt u de mening dat in een populatie wilde dieren waarvan grote aantallen worden geschoten, de leeftijds- en geslachtsopbouw van die populatie een zeer onnatuurlijke ontwikkeling kan doormaken, waarmee de kans op zwerfgedrag, verstoring en daaruit voortvloeiende verkeersonveiligheid door menselijk ingrijpen wordt bevorderd?
Zo ja, bent u bereid paal en perk te stellen aan het voorgenomen grootschalige afschot van zwijnen op de Veluwe? Zo nee, op welke wetenschappelijke informatie baseert u uw antwoord?

Zie mijn antwoord op vraag 7 van uw eerdere vragen van uw Kamer over dit onderwerp .

9
Kunt u aangeven welke preventieve maatregelen er dit jaar getroffen zijn om vermeende overlast van zwijnen te verminderen, zoals aanleg van rasters en wildroosters, verlaging van nachtelijke maximumsnelheden op rijks- en provinciale wegen, in het leefgebied van de zwijnen, nachtelijke toegangsverboden voor anderen dan aanwonenden van aanrijdinggevoelige wegen etc.? Zo ja, wilt u in uw antwoord specifiek zijn over de locaties waar de genoemde maatregelen zijn getroffen? Zo nee, waarom niet?

Getroffen preventieve maatregelen rijksweg A28:
- combiraster noordelijke rijbaan van km. 72,15 tot 62,390 (inclusief werk¬poorten),
- combiraster zuidelijke rijbaan van km. 60,7 tot 60,85,
- combiraster rond carpoolplaats HRR van km. 63,35 tot 63,55,
- combiraster rond carpoolplaats zuidelijke rijbaan van km. 63,35 tot 63,55,
- aansluitende combirasters en werkpoorten op roosters van provincie in Eperweg en Elspeterweg,
- wildrooster in Klaterweg (onder rijksweg, km. 76,5) inclusief werkpoort,
- werkpoort en looppoort ter afsluiting van onderhoudsweg ProRail onder spoorwegviaduct (km. 66,8),
- het bewust knippen van gaten in bestaand raster om zwijnen uitweg te bieden vanaf snelweg richting bos,
- na aanleg roosters provincie zijn genoemde gaten weer hersteld,
- aanbrengen van een zestal werkpoorten ten behoeve van brandweer (voorkomen van knippen in raster bij calamiteiten).

Getroffen preventieve maatregelen rijksweg A50:
- combiraster oostelijke rijbaan van km. 194,535 tot 194,660,
- combiraster beide rijbanen van km. 231,15 tot 231,2.

Getroffen preventieve maatregelen rijksweg A1:
- combiraster zuidelijke rijbaan van km. 107,15 tot 108,64,
- aanbrengen loopstroken en geleiding onder viaduct Asselseweg (km. 73,35).

Gezien het scala aan maatregelen dat is getroffen zijn binnen district Veluwe nog geen verlagingen van nachtelijke maximumsnelheden toegepast en geen nachtelijke toegangsverboden ingesteld.



1) De Telegraaf, 24 juli 2009
www.telegraaf.nl/binnenland/4467001/__Zwijnen_het_haasje__.html