Kamer­vragen aan de ministers van LNV en VWS over mishan­deling van varkens en ondeug­de­lijke controles in slacht­huizen

Indiendatum: feb. 2008
Antwoorddatum: 27 mrt. 2008

Geachte Voorzitter,

Hierbij doe ik u de antwoorden toekomen op de vragen die gesteld zijn door de leden Van Gent (GroenLinks) en Thieme (PvdD) aan de ministers van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over mishandeling van varkens en ondeugdelijke controles in slachthuizen.

1
Kent u de uitzending van Eénvandaag 1) over slachterijen?

Ja.

2, 3, 4 en 5
Hoe beoordeelt u berichten van klokkenluiders uit de vleesindustrie dat slachterijen een intern waarschuwingssysteem zouden hebben dat deugdelijke controles van de Algemene Inspectiedienst (AID) in de weg zou staan? Waarop baseert u uw antwoord?

Kunt u uiteenzetten hoe het mogelijk is dat de door de klokkenluider geschetste wan¬toestanden onder het toeziend oog van een VWA-dierenarts kunnen plaatsvinden?

Kunt u uiteenzetten op welke wijze de AID en de VWA samenwerken om mishandeling van varkens en misstanden in slachterijen op te sporen? Kunt u uiteenzetten op welke wijze de bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn verdeeld?

Kunt u uiteenzetten of er signalen zijn van een competentiestrijd tussen AID-medewerkers en VWA-dierenartsen, waarbij de AID-controleurs worden gehinderd en zelfs tegengewerkt door de aanwezige VWA-dierenartsen in de slachthuizen? Zo ja, op welke wijze gaat u om met deze signalen? Zo neen, deelt u de mening dat de organisatie onvoldoende mogelijk¬heden biedt om signalen van geïntimideerde AID-controleurs adequaat aan te pakken?

Bij de aanvoer van dieren op de slachterij controleert de AID op basis van meldingen en onderzoek. Binnen de slachterij ligt de toezichthoudende taak bij de VWA. De AID controleert hier op basis van meldingen of op basis van onderzoek.

Er zijn geen signalen van een competentie¬strijd tussen de AID en de VWA. De AID en de VWA werken juist steeds meer samen. In oktober 2007 zijn controleteams van de AID en de VWA samen gestart (de vliegende brigades) die onder meer de aanvoer van dieren op slacht¬huizen controleren. De medewerkers van de AID en de VWA zijn zich ervan bewust dat de slachterijen extra alert zijn zodra een toezichthouder zich heeft gemeld en zich op de werk¬vloer bevindt. De AID en de VWA hebben voldoende kennis en ervaring om dit te doorzien en de mogelijkheden om hiernaar te handelen. Ik heb al eerder gevraagd om concrete en te onderzoeken vermoedens van misstanden aan mij te melden. Tot op heden heb ik deze vermoedens niet ontvangen. Toezichthouders die zich geïntimideerd voelen, kunnen zich wenden tot vertrouwenspersonen binnen hun dienst.

6
Is het waar dat medewerkers bij de slachterijen op basis van stukloon werken, waardoor het verwerken van levende dieren op onzorgvuldige wijze zou kunnen plaatsvinden? Zo ja, bent u bereid stappen te ondernemen tegen het werken op stukloon in sectoren waar dierenwelzijn en/of voedselveiligheid in het geding zijn?

Medewerkers van slachterijen in Nederland vallen onder de CAO voor de Vleessector. Deze CAO kent vaste loonschalen en geen stuklonen. Ook ten aanzien van eventuele toeslagen is uitdrukkelijk bepaald dat er geen sprake mag zijn van stukloon. Beleidsmatige stappen tegen het werken op stukloon acht ik daarom niet nodig.

7 en 8
Kunt u uitsluiten dat varkens stroomstoten krijgen bij slachterijen en worden geslagen en/of opgejaagd? Zo ja, hoe kunt u daar zeker van zijn en op welke wijze wordt dit gecontroleerd? Zo neen, hoe kunt u ervoor zorgen dat een dergelijke behandeling definitief uit te sluiten valt?

Kunt u uitsluiten dat varkens onvoldoende bedwelmd worden gekeeld en levend in broeibakken terecht komen? Zo ja, hoe kunt u daar zeker van zijn en op welke wijze wordt dit gecontroleerd? Zo neen, hoe kunt u ervoor zorgen dat een dergelijke behandeling definitief uit te sluiten valt?

Het Besluit doden van dieren stelt, ter implementatie van richtlijn 93/119/EG, voorwaarden aan aanvoer, verplaatsen, fixeren en doden van de dieren. Er gelden op grond van dit besluit regels over het gebruik van elektrische prikkelaars. De slachterijexploitant moet er op toezien dat zijn personeel deze welzijnregels naleeft. Hierop wordt door de VWA als toezichthouder gelet en bij geconstateerde overtredingen wordt daartegen opgetreden.

Op grond van het Besluit doden van dieren is een dier pas goed bedwelmd indien het direct in een staat van bewusteloosheid wordt gebracht die aanhoudt totdat de dood is ingetreden. Het verbloeden van dieren moet zo snel mogelijk na de bedwelming geschieden, en zodanig worden verricht dat de verbloeding snel, overvloedig en volledig is. Mocht om wat voor reden dan ook het dier onvoldoende verbloeden, dient opnieuw gestoken te worden. De VWA houdt hier toezicht op en zal bij het overtredingen hiertegen optreden. Volledige zekerheid dat er nooit iets fout gaat, kan helaas niet gegeven worden.

9
Bent u bereid ervoor te zorgen dat slachthuismedewerkers een cursus volgen over hoe op respectvolle wijze dient te worden omgegaan met dieren? Zo ja, op welke wijze en binnen welke termijn? Zo neen, waarom niet?

De voorschriften als opgenomen in het Besluit doden van dieren dienen ervoor te zorgen dat op respectvolle wijze wordt omgegaan met slachtdieren. Het is aan het slachthuis om zorg te dragen dat het personeel de voorwaarden naleeft. De VWA houdt hier vervolgens toezicht op en is verantwoordelijk voor de handhaving.

DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,




G. Verburg