Monde­linge vragen over de uitbe­steding van over­heids­taken aan het bedrijf Kwali­teits­keuring Dierlijke Sector (KDS)

Indiendatum: jan. 2008
Antwoorddatum: 30 jan. 2008

Geachte Voorzitter,

Zoals ik heb toegezegd, hierbij de antwoorden op de vragen over Kwaliteits­keuring Dierlijke Sector (KDS) en de postmortemkeuring die de leden Thieme en Van Velzen tijdens het Algemeen Overleg over de Voedsel en Waren Autoriteit van 30 januari jl. hebben gesteld.

1. Kan de minister aangeven of het rechtmatig is dat controles worden uitbesteed aan een BV met winstoogmerk, terwijl Europa alleen uitbesteding van VWA-taken aan een onafhanke­lijke stichting toestaat?

2. Europa eist dat de autoriteiten onpartijdigheid, kwaliteit en de consistentie van de controles op elk niveau verzekeren. Dat kan volgens Europa alleen door middel van een zogeheten control body. De Food and Veterinary Office (FVO), toezichthouder van de Europese Commissie, constateerde vorig jaar dat KDS niet aan de eisen van een control body voldoet.
Wat is daarmee gebeurd?

De VWA heeft uitsluitend de personele en logistieke organisatie van de officiële assistenten die worden ingezet bij de postmortemkeuring, uitbesteed aan de B.V. Kwaliteitskeuring Dierlijke Sector (B.V. KDS). Deze officiële assistenten werken onder gezag en verantwoordelijkheid van de officiële dierenarts van de VWA. B.V. KDS heeft dus geen zeggenschap over de manier waarop de officiële assistenten inhoudelijk hun werk uitvoeren. Die zeggenschap ligt exclusief bij de VWA. Van uitbesteding of overdracht van de controles aan een andere organisatie, of aan een B.V., is dan ook geen sprake. Er is derhalve evenmin sprake van delegatie van controletaken aan een controleorgaan ("control body") als bedoeld in verordening (EG) nr. 882/2004.

In bovenstaande zin hebben de Nederlandse autoriteiten ook geantwoord op de rapportage van de missie van de Food and Veterinary Office (FVO) van de Europese Commissie van voorjaar 2006 waarin zij stelde dat de postmortemkeuring aan KDS was gedelegeerd en KDS nog niet aan alle eisen van een controle-orgaan voldeed (zie bijlage).
Hierop is geen verdere reactie van de FVO of andere diensten van de Europese Commissie ontvangen. Ook de FVO-reviewmissie in 2007 is hierop niet teruggekomen.

3. Hoe wordt belangenverstrengeling voorkomen?

De officiële assistenten werken onder inhoudelijk gezag en verantwoordelijkheid van de officiële dierenarts van de VWA. In het contract van VWA met B.V. KDS is bepaald dat de officiële assistenten onafhankelijk dienen te zijn van de slachterijen waar zij de keurings­werkzaamheden uitvoeren.
Daarnaast is het werkproces zodanig ingericht dat het proces in principe geen discretio­naire bevoegdheid laat aan de officiële assistenten. De officiële assistenten verrichten namelijk de door de Europese verordening opgestelde en voorgeschreven keurings­handelingen. De officiële assistenten dienen te werken overeenkomstig een toezichts­protocol dat is opgesteld door de VWA, waarin de normen en normstellingen zijn opgenomen ter borging van de kwaliteit van de roodvleeskeuringen en het aantal voor de officiële controles benodigde personen. Voorts is door KDS een kwaliteitshandboek opgesteld - dat door de VWA is goedgekeurd - waarin het kwaliteitssysteem van KDS is vastgelegd. Op deze wijze is de werkwijze geobjectiveerd. Het voorgaande is eveneens overeengekomen in voornoemd contract tussen de VWA en B.V. KDS.

Het bestuur van de Stichting Administratiekantoor KDS, de directeur van de B.V. KDS en de bestuursleden van de stichting Centraal Bureau diensten aan Slachtdieren (CBS) hebben geen invloed op de keuringsbeslissingen.

4. Wie zijn de eigenaren, bestuursleden, aandeelhouders, certificaathouders en functio­narissen van B.V. KDS en stichting Administratiekantoor B.V. KDS?

5. Wie zijn de eigenaren, bestuursleden, aandeelhouders, certificaathouders en functio­narissen van het moederbedrijf Centraal Bureau Slachtveediensten (B.V. CBS)?

De aandelen van de B.V. Kwaliteitskeuring Dierlijke Sector (B.V. KDS) zijn gecertificeerd.
De certificaten, en daarmee het economisch eigendom, zijn in handen van de stichting CBS. Het juridisch eigendom en de zeggenschapsrechten over B.V. KDS zijn ondergebracht in de Stichting Administratie­kantoor KDS.
Het bestuur van de Stichting Administratiekantoor KDS bestaat statutair uit 5 of 7 natuur­lijke personen, van wie er 2 (respectievelijk 3) afkomstig zijn uit de stichting CBS. Thans bestaat het bestuur feitelijk uit 3 personen.

Het bestuur van de stichting CBS bestaat statutair uit 17 personen die worden benoemd door het Productschap Vee en Vlees (PVV).

Voor de gegevens van natuurlijke personen, verwijs ik u naar het handelsregister.

6. Klopt het dat de stichtingen niet aan hun eigen statutaire vereisten voldoen inzake het aantal bestuursleden?

Het bestuur van de stichting Administratiekantoor KDS heeft twee vacatures.
In geval van één of meerdere vacatures in het bestuur zijn de overblijvende bestuursleden, conform de statuten, volledig bevoegd. Derhalve ook met het huidige aantal van drie bestuursleden, handelt de stichting conform haar eigen statuten.

Binnen het bestuur van de stichting Centraal Bureau diensten aan Slachtdieren bestaan ook twee vacatures. Op voordracht van de organisaties die daartoe gerechtigd zijn, zal het PVV tot benoeming over kunnen gaan.

7. Kan de minister aangeven of de overheid financiële bijdragen levert aan B.V. KDS of B.V. CBS en of deze bedrijven vennootschapsbelasting betalen en zo ja, welke?

De VWA betaalt de B.V. KDS voor de inzet van de officiële assistenten bij de postmortem­keuringen. De slachterijen betalen hiervoor een retributie aan de VWA conform de Regeling retributies VWA veterinaire en hygiënische aangelegenheden.
Daarnaast heeft de overheid bijgedragen aan de extra opleidingskosten voor officiële assistenten die de B.V. KDS moest betalen, omdat er minder VWA-keurmeesters zijn overgegaan dan verwacht.
De stichting CBS en B.V. KDS zijn door de belastingdienst aangemerkt als indirect overheidslichaam als bedoeld in artikel 2, lid 7 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969, waardoor zij niet onderworpen zijn aan de vennootschapsbelasting.

8. Hoe is de opsplitsing van de VWA verlopen in 2005 en wat zijn de ervaringen van het huidige functioneren?

In 2005 is in eerste instantie de inzet van de officiële assistenten via B.V. KDS bij de postmortemkeuring getest. Daarna is de manier waarop de postmortemkeuring door de officiële assistenten van KDS wordt uitgevoerd, vastgelegd in een uitvoeringscontract tussen de VWA en B.V. KDS.

De kwaliteit van de postmortemkeuring is naar wens.

9. Hoe vinden de postmortemkeuringen in slachterijen op dit moment plaats en is daar een VWA-arts bij aanwezig of alleen een KDS-assistent?

Het systeem voorziet erin dat bij de postmortemkeuring 1 of meer officiële assistenten aanwezig zijn. Daarnaast is in de grote slachterijen sprake van permanent toezicht door een VWA-dierenarts. Bij kleinere slachterijen en zelfslachtende slagers houdt de VWA, afhankelijk van het aantal slachtingen per week, 1 keer per week of 1 keer in de 4 weken, toezicht op de postmortemkeuring door de officiële assistenten.

10. Moeten we het onafhankelijk Staatstoezicht op vee, vlees en levensmiddelen niet gewoon onder VWS herstellen?

Het Staatstoezicht op de volksgezondheid, waaronder het toezicht op levensmiddelen vanuit het perspectief van volksgezondheid, valt onder het ministerie van Volksgezond­heid, Welzijn en Sport (VWS). De Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) vormt een onderdeel van het Staatstoezicht.
Dat de VWA beheersmatig onder mijn ministerie ressorteert, doet aan het voorgaande niet af.

DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,


G. Verburg