Vragen Ouwehand over het bericht ‘Ernstig dierenleed vast­gelegd bij nert­sen­transport vanuit Neder­land’

Indiendatum: jun. 2018
Antwoorddatum: 2 jun. 2018

Geachte Voorzitter,

Hierbij stuur ik u de antwoorden op de vragen van het lid Ouwehand (PvdD) over het bericht ‘Ernstig dierenleed vastgelegd bij nertsentransport vanuit Nederland’ (2018Z10274).

1. Kent u het bericht ‘Ernstig dierenleed vastgelegd bij nertsentransport vanuit Nederland’?

Antwoord
Ja.

2. Hoe beoordeelt u de beelden van het nertsentransport?

3. Hoe beoordeelt u de wijze waarop de draadgazen kooitjes op elkaar zijn gestapeld met slechts een stukje papier tussen iedere kooi om de urine en ontlasting tegen te houden?

4. Hoe beoordeelt u het feit dat nertsen konden ontsnappen uit de kooien tijdens het transport?

5. Hoe beoordeelt u het feit dat de nertsen tijdens het hele transport moesten blijven staan in de scheve, deels verticaal gestapelde kooien?

6. Kunt u de geconstateerde overtredingen op de Europese Verordening (EG) nr. 1/2005 van de Raad inzake de bescherming van dieren tijdens het vervoer bevestigen?

Antwoord 2 t/m 6
De beelden gaan over de wijze waarop het vervoer van de dieren in kwestie heeft plaatsgevonden en kunnen een hulpmiddel zijn om vast te stellen of er sprake is van een overtreding. De NVWA heeft de beelden ontvangen als onderdeel van een klacht ingediend door Eyes on Animals en doet momenteel nader onderzoek. In de klacht wordt gesproken over constateringen die in samenwerking met de Poolse inspectie van het wegvervoer zouden zijn gedaan. De NVWA heeft contact gezocht met deze bevoegde autoriteit om meer informatie te krijgen over de aangetroffen situatie, met name ten aanzien van de vraag of en waar er officieel overtredingen zijn vastgesteld. De mogelijke overtreding zou op Pools grondgebied zijn vastgesteld. Daarmee ligt de bevoegdheid tot handhaven bij de Poolse autoriteit. Nadere informatie van de Poolse autoriteiten is noodzakelijk om de vraag te kunnen beantwoorden of de NVWA hier in actie kan komen.
Regelgeving schrijft ten algemene voor dat letsel en onnodig lijden bij transport voorkomen moet worden. Ook moet voorkomen worden dat dieren bevuild worden met uitwerpselen van hierboven gestapelde dieren. De kooiconstructie moet zodanig zijn dat voorkomen wordt dat dieren kunnen ontsnappen.

7. Welke maatregelen bent u of zijn uw collega’s van de Poolse of Duitse autoriteiten voornemens te ondernemen tegen deze Nederlandse nertsentransporteur?

Antwoord
Volgens de door Eyes on Animals aangeleverde gegevens betrof het hier geen Nederlandse transportonderneming, maar een in Polen geregistreerde transportonderneming met in Polen geregistreerde transportmiddelen.
Als het gaat om overtredingen op Pools grondgebied dan is het aan de Poolse autoriteit om hier handhavend op te treden. Uit navraag bij de Poolse inspectie is gebleken dat zij momenteel een officiële reactie voorbereidt.
De Duitse inspectie laat desgevraagd weten geen actie te ondernemen, omdat Duitsland in dit geval slechts doorvoerland was en de constateringen niet op Duits grondgebied plaatsvonden.

8. Hoe vaak heeft de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) in de afgelopen vijf jaar controles uitgevoerd op nertsentransporten? Wat zijn hierbij de bevindingen geweest? Indien er geen controles hebben plaatsgevonden, wat is hiervoor de reden?

9. Hoe worden de controles op het naleven van de regels voor het welzijn van de dieren tijdens het transport en de regels voor de hygiëne van de veewagen uitgevoerd als er voor deze transporten geen aanmeldplicht is voor het overheidssysteem Trade Control and Expert System (TRACES)?

10. Hoe groot acht u de kans dat overtredingen bij nertsentransporten op deze wijze aan het licht komen?

Antwoord 8, 9 en 10
In het geval van nertsen is er geen exportkeuring verplicht. Controles op het vervoer van nertsen kunnen vallen binnen de door de NVWA uitgevoerde risicogerichte controles op diertransporten. Dit kunnen welzijnsrisico’s zijn, maar ook risico’s ten aanzien van de insleep van dierziektes.
De afgelopen 5 jaar hebben op transporten van nertsen geen controles plaatsgevonden, omdat er geen aanwijzingen waren dat deze noodzakelijk waren op basis van geïdentificeerde risico’s. Wel hebben controles op nertsenhouderijen plaatsgevonden. De NVWA gebruikt dit soort signalen in haar risicogericht toezicht, in dit geval in het toezicht op het vervoer van nertsen.

11. Deelt u de mening dat effectieve handhaving alleen mogelijk is indien transporten vooraf worden aangemeld? Zo nee, kunt u dit toelichten?

Antwoord
Ik deel die mening niet. Het verplicht aanmelden en controleren voor bepaalde diersoorten is onderdeel van Europese regelgeving waaraan Nederland zich dient te conformeren. Daarnaast is het zo dat de NVWA haar toezichtstaken, waar geen voorgeschreven controles bestaan, kennisgedreven en risicogericht organiseert. Deze strategie is er op gericht de controles zo effectief en efficiënt mogelijk in te richten en ook gericht op de grootste risico’s. Zoals aangegeven in de antwoorden op de vragen 8 t/m 10 zal de NVWA dit signaal benutten om haar toezicht, waar nodig, aan te scherpen.

12. Deelt u de mening dat het zeer onwenselijk is dat nertsen vanuit Nederland naar andere landen worden getransporteerd om daar de pelshouderij uit te breiden, terwijl deze bedrijfstak in Nederland binnen enkele jaren verboden is? Zo nee, kunt u dit toelichten? Zo ja, bent u bereid een verbod in te stellen op het exporteren van nertsen?

Antwoord
Bij het in de nertsensector toegepaste houderijsysteem verblijven de nertsen gedurende hun hele leven inclusief het moment van pelzen op hetzelfde bedrijf/locatie. Vervoer van dieren vindt slechts incidenteel plaats, bijvoorbeeld voor het verkrijgen van nieuw fokmateriaal. Ook kan sprake zijn van (eenmalig) vervoer van Nederlands fokmateriaal in het geval van verplaatsing van een houderij naar het buitenland, maar ik verwacht hiervan geen grote effecten. Ik zie daarom geen aanleiding om beperkingen op te leggen aan het vervoer van nertsen.

13. Deelt u de mening dat nertsentransporten vanuit Nederland (zolang ze nog plaatsvinden), net als andere lange afstandstransporten, voor vertrek gecontroleerd moeten worden door de NVWA? Zo nee, op welke wijze wordt voorkomen dat ondeugdelijke trucks de weg op gaan en de nertsen onnodig lijden, zoals te zien is in deze beelden?

Antwoord
De door de NVWA uitgevoerde controles voor vertrek zijn gebaseerd op Europese regelgeving die op dit moment niet voorschrijft dat dit bij nertsen plaatsvindt. Ik zal dit signaal ook onder de aandacht van de sector brengen. De sector heeft hier ook een eigen verantwoordelijkheid.

14. Kunt u deze vragen beantwoorden voor het algemeen overleg NVWA op 14 juni 2018?

Antwoord
Het is helaas niet gelukt de vragen voor het Algemeen Overleg NVWA te beantwoorden.

Carola Schouten
Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit