Vragen over de wette­lijke bescherming van de huiskraai

Indiendatum: mei 2013
Antwoorddatum: 4 jun. 2013

Antwoorden op de vragen van het lid Thieme (Partij voor de Dieren) aan de staatssecretaris van Economische Zaken over de wettelijke bescherming van de huiskraai

1. Kunt u aangeven waarom u de huiskraai Corvus splendens, die in 1994 voor het eerst in Nederland gesignaleerd is en volgens de laatste telling uit 23 exemplaren bestaat [1], afgelopen maart plotseling de status van ‘invasieve exoot’ heeft toegekend?[2]

Antwoord: Het besluit waaraan wordt gerefereerd, betreft de Bekendmaking lijsten beschermde diersoorten 2013 (Staatscourant 2013, nr. 8498). Daarin is onder andere de vermelding van de Indische huiskraai geschrapt om de onduidelijkheid weg te nemen die in de praktijk was ontstaan over de status van de huiskraai onder de Flora- en faunawet. (zie verder het antwoord op vragen 3 tot en met 6)

2. Kunt u bevestigen dat veel ornithologen de huiskraai als inheemse vogelsoort beschouwen en deelt u de mening dat hij als zodanig wettelijke bescherming moet genieten?

Antwoord: Ik deel de in de vraag geformuleerde mening niet. De Staatssecretaris van Economische Zaken is in beginsel verantwoordelijk voor de beslissing om een soort aan te merken als invasieve exoot in de zin van de wet. Daarbij worden de uitgangspunten van de Beleidsnota invasieve exoten (Kamerstukken II 2007-2008, 26 407, nr. 27) gevolgd. Met dit beleid geeft Nederland uitvoering aan de doelstellingen omtrent invasieve exoten in Biodiversiteitsverdrag (Trb. 1992, 164) en de Vogel- en Habitatrichtlijn. Het verdrag spoort partijen aan beleid te ontwikkelen dat als doel heeft de inheemse biodiversiteit te beschermen tegen invasieve exoten. Op basis van Vogel- en Habitatrichtlijn zijn lidstaten gehouden maatregelen te treffen tegen de introductie van soorten die niet van nature in Europa voorkomen.

De vestiging van de huiskraai kan nadelige gevolgen hebben voor inheemse vogelsoorten door predatie van eieren, nestjongen en volwassen individuen. Ook is bekend dat de vogel in grote groepen schade kan veroorzaken aan landbouw-gewassen, vee, viskwekerijen en elektriciteitsdraden. De huiskraai wordt in veel gebieden elders in de wereld als een invasieve soort beschouwd die tot een plaag is uitgegroeid. De huiskraai is niet op eigen kracht naar Nederland gekomen. De eerste exemplaren zijn meegereisd op de schepen die vanuit andere werelddelen in de Rotterdamse haven aankomen. Een zich uitbreidende populatie huiskraaien in het havengebied bij Hoek van Holland kan voorts betekenen dat Nederland een 'stepping stone' wordt voor nieuwe vestigingen van huiskraaien elders in Europa. Vroeg ingrijpen voorkomt grotere kosten in het kader van bestrijding en vergoeding van geleden schade wanneer de populatie zich verder zou uitbreiden.

De huiskraai is om bovenstaande redenen in de Regeling beheer en schadebestrijding dieren (Staatscourant 2010, 20161) opgenomen als door provincies te bestrijden invasieve exoot. Aan de beoordeling ligt een risicobeoordeling van Sovon Vogelonderzoek Nederland ten grondslag en een advies van Team invasieve exoten van de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit.

3. Bent u ermee bekend dat de Stichting De Faunabescherming in beroep is gegaan tegen de uitspraak van de provincie Zuid-Holland, waarin toestemming wordt gegeven om de hele (kleine) populatie huiskraaien in Hoek van Holland uit te roeien?

4. Bent u ervan op de hoogte dat de juridische procedure van Stichting De Faunabescherming nog lopende is? Zo ja, kunt u aangeven waarom u het besluit om de bescherming van de huiskraai in te trekken tijdens deze lopende juridische procedure heeft genomen en hoe u dit besluit ziet in relatie tot deze zaak die nog onder de rechter is? Zo nee, waarom niet?

5. Kunt u aangeven of de uitspraak van de rechter invloed zal hebben op uw reeds genomen besluit?

6. Bent u bereid de door u doorgevoerde wijziging met betrekking tot de huiskraai in de Bekendmaking lijsten beschermde inheemse diersoorten 2013 van 25 maart 2013, die invloed heeft op een nog lopende juridische procedure over dit onderwerp, onmiddellijk terug te draaien? Zo ja, op welke termijn en wijze gaat u dit doen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 3 t/m 6: De Stichting Faunabescherming is eind vorig jaar een procedure gestart tegen het besluit van Gedeputeerde Staten van provincie Zuid-Holland om de populatie huiskraaien in Hoek van Holland te laten wegvangen. De Faunabescherming heeft tegen deze beslissing bezwaar aangetekend en tegelijkertijd een voorlopige voorziening aangevraagd. De Rechtbank Den Haag heeft de uitvoering van het besluit bij uitspraak van 27 december 2012 opgeschort totdat de provincie een beslissing op het bezwaar zou nemen. De voorzieningenrechter stelde in zijn uitspraak dat de vermelding van de huiskraai in de Bekendmaking lijsten beschermde diersoorten ertoe leidt dat de huiskraai moet worden aangemerkt als beschermde vogelsoort in de zin van de wet.

Naar aanleiding van de uitspraak heb ik geconcludeerd dat de tegenstrijdige aanwijzingen van de huiskraai als invasieve exoot in de Regeling beheer en schadebestrijding dieren enerzijds en als beschermde soort in de Bekendmaking lijsten beschermde diersoorten anderzijds, tot onnodige verwarring leidt. In dat licht heb ik besloten om de vermelding van de huiskraai in de Bekendmaking lijsten beschermde diersoorten te verwijderen. Ik heb daarover conform artikel 11 van de Vogelrichtlijn ook overleg gevoerd met de Europese Commissie. Deze heeft het standpunt van de Nederlandse regering over de status van de huiskraai als invasieve exoot bevestigd.

Gedeputeerde Staten hebben op 24 april 2013 het bezwaar van de Faunabescherming afgewezen onder verwijzing naar de (gewijzigde) Bekendmaking lijsten beschermde diersoorten en de correspondentie met de Europese Commissie. De Faunabescherming heeft daarop beroep ingesteld en opnieuw om voorlopige voorziening gevraagd bij de Rechtbank Den Haag. Ik wacht de uitspraken van de Rechtbank af.

(w.g.) Sharon A.M. Dijksma

Staatssecretaris van Economische Zaken

[1] http://www.sovon.nl/sites/default/files/doc/SOVON-notitie_2012-105_Huiskraaitelling.pdf

[2] Bekendmaking lijsten beschermde inheemse diersoorten 2013, van 25 maart 2013, nr. 13030897