Vragen over de zware mishan­deling van knob­bel­zwanen door jagers

Indiendatum: feb. 2016
Antwoorddatum: 25 feb. 2016

Geachte Voorzitter,

Mede namens de minister van Veiligheid en Justitie ontvangt u hierbij de antwoorden op de vragen van het lid Thieme (PvdD) over de zware mishandeling van knobbelzwanen door jagers (kenmerk 2016Z04071, ingezonden 29 februari 2016), ter aanvulling op eerdere vragen terzake van de leden Van Gerven en Smaling (beiden SP), ingezonden 25 februari 2016 (kenmerk 2016Z03949) en Leenders en Van Dekken (beiden PvdA), ingezonden 26 februari 2016 (kenmerk 2016Z03989).

1

Wat is uw reactie op de uitzending van EenVandaag van 24 februari 2016 waarin te zien is hoe jagers aangeschoten knobbelzwanen zwaar mishandelen?[1]

2

Wat is uw reactie op het feit dat de politie wel afkomt op meldingen over deze zware mishandeling, maar hier vervolgens niet tegen optreedt? Bent u bereid per direct de gebrekkige handhaving bij de misstanden rond deze vorm van afschot aan te pakken? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 1 en 2

Ik ben geschrokken van de beelden die EenVandaag heeft uitgezonden. De politie treedt op wanneer strafbare feiten worden gepleegd. De politie heeft ter plaatse gecontroleerd of aan de jachtvereisten werd voldaan en dit bleek het geval te zijn. Ten aanzien van eventuele strafbare feiten, zoals mishandeling, wordt op dit moment bezien of een strafrechtelijk onderzoek moet worden ingesteld. Ik kan hier om die reden geen nadere mededelingen over doen.

3

Kunt u aangeven hoeveel knobbelzwanen jaarlijks in Nederland door jagers geschoten worden en welk deel van de populatie dit betreft?

Antwoord

De provincies hebben hierover het volgende meegedeeld: In het kader van populatiebeheer en schadebestrijding worden jaarlijks tussen de 3000 en 4000 knobbelzwanen afgeschoten. De broedpopulatie wordt geschat tussen de 5500 en 6500 exemplaren. Gemiddeld brengt een knobbelzwanenpaar 5 jongen groot. De winterpopulatie bedraagt ca. 46.000 exemplaren. In dit verband is van belang dat knobbelzwanen eerst na 5 jaar geslachtsrijp zijn.

4

Bent u na het zien van deze beelden bereid uw antwoorden op Kamervragen van het lid Thieme[2] te herzien en zich in te spannen voor een totaalverbod op zwanenjacht? Zo nee, waarom niet?

Antwoord

Of bij het afschot van zwanen, zoals te zien is op de beelden van EenVandaag, sprake is van een strafbaar feit, zoals mishandeling, wordt door de politie onderzocht. Afschieten van zwanen is alleen toegestaan in het kader van schadebestrijding op basis van een daartoe door de provincies verleende ontheffing. Ontheffingen kunnen slechts worden afgegeven als er een door de provinciale faunabeheerseenheid vastgesteld en door Gedeputeerde Staten goedgekeurd faunabeheerplan is. In de nieuwe Wet natuurbescherming is opgenomen dat in het bestuur van een faunabeheereenheid ook maatschappelijke organisaties die het doel behartigen van een duurzaam beheer van populaties van in het wild levende dieren in de regio waartoe het werkgebied van de faunabeheereenheid behoort, zijn vertegenwoordigd. Hiermee wordt een bredere belangenafweging in de besturen van faunabeheereenheden beoogd. Voor een herziening van mijn antwoorden op de vragen van het lid Thieme over het bejagen en serveren van zwanen zie ik geen aanleiding.

5

Deelt u de mening dat voor diersoorten die levenslange monogame relaties kennen, geldt dat niet alleen de dieren die op de korrel genomen worden geraakt worden, maar ook hun levensgezellen? Bent u bereid dit aspect mee te wegen in uw besluit over het al dan niet verbieden van de zwanenjacht? Zo nee, waarom niet?

Antwoord

Het is aan de provincies om dergelijke ethische overwegingen te betrekken in hun besluitvorming. Zie verder mijn antwoord op vraag 4.

6

Deelt u de mening dat het bejagen van dieren met hagelpatronen voor veel dierenleed zorgt, omdat hagelpatronen honderden metaaldelen bevatten die op dieren in volle beweging worden afgevuurd met als resultaat dat een groot aantal dieren wordt aangeschoten, om vervolgens een pijnlijke dood te sterven? Deelt u de mening dat dit vooral het geval is bij dieren zoals knobbelzwanen, die te groot zijn om via hagel dodelijk geraakt te worden? Zo nee, waarom niet?

7

Bent u bereid om het doden van dieren met hagelpatronen niet langer toe te staan? Zo nee, waarom niet?

Antwoorden 6 en 7

Het gebruik van type geweer en munitie is een afweging die de provincies dienen te maken bij hun besluitvorming over het verlenen van ontheffingen. Daarbij is een belangrijke randvoorwaarde dat de dieren onnodig lijden dient te worden bespaard.

(w.g.) Martijn van Dam

Staatssecretaris van Economische Zaken

[1] http://binnenland.eenvandaag.nl/tv-items/65265/zwanen_massaal_afgeschoten_in_groene_hart

[2] Antwoord op Kamervragen van het lid Thieme over het bejagen en serveren van beschermde zwanen (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2015-2016, nr. 910)